Araştırmacılar antik Mayalarla ilgili toplanan delillere göre 800 yılları sonrasına kadar topyekûn savaşın izlerine rastlamamışlardı. Ancak yeni bir çalışmanın sonuçlarına göre daha önce topyekûn savaş yaptıklarını gösteren deliller elde ettiler.
ABD Jeoloji Araştırma ekibinden jeolog David Wahl ve diğer bilimsel disiplinlerden araştırmacı ekipleri daha önce 250 ile 950 yılları arasında değişen Klasik Dönem olarak bilinen bir savaşın kanıtını keşfetmeye karar verdiler.

Ve böylece günümüzde Guatemala’da bulunan yüzlerce potansiyel arkeolojik alanın hala bulunmasını ve kazılmasını bekledikleri eski Maya kenti Witzna’nın bulunduğu bölgeyi gezdiler.
Ekip, toprağın daha derin katmanlarını analiz etmek için sahadan tortu örnekleri almak zorunda kaldı. Her katman belirli zaman periyotlarına karşılık geldiği 700’lü yıllara tekabül eden Mayalarla ilişkili katmanı buldular.
Daha sonra bilim adamları tarafından alınan buz çekirdeklerine benzeyen çekirdek numuneleri çıkardılar ve ateş izlerini aramaya başladılar. Araştırma ekibi ayrıca yakıldığının kanıtını gösteren bir anıt parçasını da inceledi.


Bu da yeterli değilse yakındaki bir gölden alınan tortu örnekleri, şehirdeki büyük bir çatışmada parçalandığını ve kayıtlara geçmiş bir savaşa karşılık geldiğinin anlaşılması için yeterli kanıt sağladı. Nature tarafından yayınlanan raporda “Burada, büyük bir yangın olayının paleo-çevresel kanıtlarını sunuyoruz ve olayı epigrafik kayıtta kaydedilen belirli bir saldırıya bağladık”.
Gölde biriken ayrı bir kömür tabakası
“Yaygın Klasik dönem savaş ifadesi “puluuy”un (yakıldı) Witzna ‘nın Klasik dönem sitesinde 21 Mayıs 697’de gerçekleşen bir savaşı tanımlamak için kullanılan bir kelime olduğunu açıkladık. Bu savaşın arkeolojik kanıtları, Witzna’daki ana anıtların yaygın şekilde tahrip edilmesini ve yakılmasını ve Witzna ‘nın bitişiğindeki bir gölde biriken ayrı bir kömür tabakasını içermektedir.
Kömür rezervi, 1.700 yıllık tortu sırasının en büyüğü olan yedinci yüzyılın son on yılında meydana gelen bir yangın olayının olduğunu gösteriyor. ”
Gerçekten de, puluuy kelimesi “yandığı” anlamına geliyor. Ancak ekip “topyekün savaş” anlamına geldiğini de iddia ediyor ve ayrıca Witzna için Maya adının BahlamJol olduğunu ve korunmuş anıtlara ait yazıtlara göre olduğunu belirtti.
Ekip, “Kömür yatağının derinliği, karbonat-dışı MAR eğrisindeki erozyonda ani ve önemli bir düşüşe işaret eden bir çarpma noktasına karşılık geliyor” diye açıkladı.
“Bu değişiklikler yangın olayından hemen sonra arazi kullanım yoğunluğunda belirgin bir değişikliği yansıtıyor.”

Anıtlardan birinden anlaşılacağı üzere Maya şehri olan Naranjo’nun saldırıyı başlattığını gösteriyor.
“Bu kanıt arkeolojik kayıtta nadiren belgelenen savaşın özelliklerini ortaya koyuyor.
“Witzna’nın tamamındaki kazılar, Kraliyet Sarayı ve yazıtlı anıtlar da dahilolmak üzere tüm büyük yapıların Geç Klasik Dönem’de 650 ila 800 arasında ateş tarafından tahrip edildiğini gösteriyor.” “Saldırıdan sonra azalan erozyon oranı ve büyüklüğü, bölgedeki insan izlerindeki azalış, Naranjo’nunBahlamJol’a düzenlediği saldırının bölgeyi tahrip ettiği ve yerel nüfusu ciddi şekilde etkilediği görülüyor. Bu da topyekun savaşın bir izi olarak açıklanabilir. ”
Bölgedeki Göl Çökeltileri
WahlNationalGeographic’e verdiği demeçte, “İnsanlar arazide kendilerine yer açmak adına sık sık ormanları yaktıkları için bölgedeki göl çökeltilerinde kömür çok yaygındır.” dedi.
“Ama 20 yıllık örnekleme göllerinde, bu kadar kalın bir tabaka görmemiştim. Bu, kömürün gölde biriktiği zamanı gösterir. Dolayısıyla da“puluuy” tanımlamasını yangın kelimesiyle bağdaştırmamıza destek oldu. ”
Naranjo’nun kendisi siyasi kargaşa ve iklimde meydana gelen ciddi değişikliklerden dolayı orada yaşamayı çok daha zorlaştıran MS 950 civarında düştü. Şehir ayrıca sürekli yağmalanıyordu.
Guatemala’daki antik Maya şehri Naranjo kalıntıları. Wikimedia ile görüntü.Anıtlardan birinden anlaşılacağı üzere Maya şehri olan Naranjo’nun saldırıyı başlattığını gösteriyor.
“Bu kanıt arkeolojik kayıtta nadiren belgelenen savaşın özelliklerini ortaya koyuyor. “Witzna’nın tamamındaki kazılar, Kraliyet Sarayı ve yazıtlı anıtlar da dahilolmak üzere tüm büyük yapıların Geç Klasik Dönem’de 650 ila 800 arasında ateş tarafından tahrip edildiğini gösteriyor.”
“Saldırıdan sonra azalan erozyon oranı ve büyüklüğü, bölgedeki insan izlerindeki azalış, Naranjo’nunBahlamJol’a düzenlediği saldırının bölgeyi tahrip ettiği ve yerel nüfusu ciddi şekilde etkilediği görülüyor. Bu da topyekun savaşın bir izi olarak açıklanabilir. ”
WahlNationalGeographic’e verdiği demeçte, “İnsanlar arazide kendilerine yer açmak adına sık sık ormanları yaktıkları için bölgedeki göl çökeltilerinde kömür çok yaygındır.” dedi.
“Ama 20 yıllık örnekleme göllerinde, bu kadar kalın bir tabaka görmemiştim. Bu, kömürün gölde biriktiği zamanı gösterir. Dolayısıyla da“puluuy” tanımlamasını yangın kelimesiyle bağdaştırmamıza destek oldu. ”
Naranjo’nun kendisi siyasi kargaşa ve iklimde meydana gelen ciddi değişikliklerden dolayı orada yaşamayı çok daha zorlaştıran MS 950 civarında düştü. Şehir ayrıca sürekli yağmalanıyordu.
Bunlar da ilginizi çekebilir:
- Maya Medeniyeti Neden Çöktü?
- Son Dönemlerde Keşfedilen 10 Maya Gizemi
- Sümer medeniyetinin neden bir anda yok olduğunu açıklığa kavuşturuldu
Editör / Yazar: Muhammed Ragıb ÇALIK