Bilim İnsanları Bal Arılarının Tek Bir Gen ile ‘Bakire Doğum’ Yapabildiklerini Buldu. Hollywood, bugüne kadar Güney Afrika’daki Cape bal arıları ile ilgili herhangi bir film çekmedi ve ne yalan söyleyeyim gülünç bir durum.
Sahne bile belli: Kraliçe olmayı arzu ederek, mütevazı bir bal arısı rakip bir yuvayı ele geçirmek için yuvadan ayrılır. Ve başarılı bir şekilde içerisine kendi klonlarını doldurur. Tüm bunlar, erkekleri başından savmasına izin veren harika, tek bir gen sayesinde gerçekleşiyor.
Bal seven alt türün çoğunun aksine, tüm yaşlı Cape bal arıları artık kovandaki yetkili olduğunu belirten bir koku yaymak için büyük yumurtalıklarını kullanır.
Barışı sağlayan şey çoğu zaman,asıl kraliçenin alt çenesindeki bezeden salgılanan sakinleştirici feromon kokusudur. (Feromon, aynı türün üyeleri arasındaki sosyal ilişkileri düzenleyen kimyasal maddedir. Yunanca kökenli olan sözcük “hormon taşıyan” anlamına gelmektedir. )
İlginizi çekebilir: Bal Arıları Hakkında Muhtemelen Bilmediğiniz 10 İnanılmaz Gerçek
Eğer kraliçe ölürse, üreme güçlerini tüm koloniye hızlı bir şekilde kanıtlamak için çalışan birçok arı ile oyun devam eder.
Davranış genetisyeni Benjamin Oldroyd şöyle der:
“İş birliği içinde bir toplum olmak yerine, Cape bal arı kolonileri anlaşmazlık yüzünden parçalanmıştır. Çünkü tüm işçi arılar genetik olarak yeni kraliçe arı olabilir.”
“Bir kolonide kraliçe öldüğünde işçi arılar kavga eder ve yeni kraliçeyi üremek için yarışa girerler.”
Hatta zaman zaman, büyük planları olan bir işçi arı tümüyle yeni bir arı kolonisi oluşturabilir. Diğer arılara çocuklarını yetiştirmeye zorlayarak ‘sahte’ bir kraliçe olmak için şansını dener ve tüm bunlar tıpkı onun gibi olmak için gerçekleşir.
İlginizi çekebilir: İnsan Vücudundaki Yaraları Anında İyileştiren Gizli Bir Molekül Tespit Edildi
Dramı şimdiden görebilirsiniz.
Her yıl, binlerce ticari arı kovanı, Cape bal arılarının bu tarz parazit istilaları tarafından harap edilmektedir. Bu yüzden arıcılık yapan kişiler kendi kolonilerini koruma ümidiyle bu casus arıların gizemini çözmeye hevesliler. Döllenmemiş yumurta sererek üreme yeteneği, telitoki (sadece dişi yavruların üremesi) olarak adlandırılan bir tür kendiliğinden üremedir ve bal arıları arasında Cape bal arılarına özgüdür.
Neyin onu bu kadar özel kıldığını anlamaya çalışmak onlarca araştırmaya yol açtı, erkek arıları tümüyle başından savmasını sağlayabilecek farklılıkları sebebiyle genomları irdelendi.
İlginizi çekebilir: Bilim insanları sol tarafı erkek, sağ tarafı dişi olan bir arı tespit ettiler.
Cape telitokileri ile Doğu Afrika ova bal arıları telitokileri melezlendiğinde bu takım başarıya ulaştı ve genetik belirleyiciler nesiller arasında karşılaştırıldı. Genellikle bu aşama, genetiklerin ne kadar karmaşık olduklarını söylediğimiz kısımdır. Fakat bu olayda, tüm bunlardan sorumlu olan 11 kromozomdaki tek bir gendi.
GB45239 olarak etiketlenmiş olan, bir şekilde Cape bal arılarının yeni, genetik olarak özdeş bir yetişkin haline gelmesini sürdüren yumurtalama kabiliyetlerini,büyük olasılıkla kromozomların bölünmesini etkileyerek harekete geçirir.
ilginizi çekebilir: Mantıklarını kullanarak düşünebildiği keşfedilen ilk böcek türü eşek arıları
Bu bakir doğumların arkasındaki işleyişleri çözmek ve daha iyi mücadele için potansiyel olarak onlardan yararlanmanın yollarını bulmak için daha fazla araştırma gerekiyor. Pragmatik faydalar bir yana, bu keşif, üreme aracı olarak cinsiyetin gelişimini kapsayan meseleye katkı sağlıyor.
Hiç değilse, doğru yerdeki birkaç mutasyonun, bütün popülasyonun üreme stratejisinin işleyişini etkilemesi büyüleyici bir şey.
“Cinsiyet üremek için garip bir yoldur ama yine de gezegendeki hayvanlar ve bitkiler için en yaygın üreme şeklidir. Neden bu kadar çok cinselliğin meydana gelmediği büyük bir biyolojik gizemdir ve evrimsel olarak hiç mantıklı değil” dedi Oldroyd.
“Aseksüellik üreme için çok daha etkili bir yoldur ve ara sıra bir türün ona geri dönüş yaptığını görüyoruz.”
Sefa Baygın
