Zebra balıkları üzerinde yapılan UCL çalışmasına göre gün içinde ne kadar uyanık olduğunuza bağlı olmaksızın beynin gün içerisinde yoğun çalışması uyku ihtiyacımızı artırıyor.
Neuron dergisinde yayınlanan çalışma beyinde uyku düzenlemesinden sorumlu olan bir gen buldu. Bu gen beynin uykuyu nasıl düzenlediğini anlamamıza ışık tutuyor.
Beyin Aktivitesinin Yoğunluğu Uyku İhtiyacını Artırıyor!
Çalışmanın ana yazarı Dr. JasonRihel ,sirkadiyen ve homostatik olmak üzere iki adet uyku düzenleyici sistemimizin olduğunu ve uyku döngüleri dahil biyolojik ritimlerimizi 24 saat boyunca zamanlayan sirkadiyen sistemini çok iyi bildiklerini söylüyor.
‘’Ancak uzun bir günün veya uykusuz bir gecenin ardından giderek yorgun olmamıza neden olan homostatik sistemi tam olarak anlayabilmiş değiliz.
Şimdiye kadar bulduğumuz şey yalnızca ne kadar süredir uyanık olduğumuzla değil ayrıca en son ki uykumuzdan itibaren beynin ne kadar yoğun çalıştığıyla da ilişkili görünüyor olması.’’
Beyinde homostatik uyku düzenleme işleminin nasıl gerçekleştiğini anlamak için araştırma ekibi zebra balığı larvaları üzerinde çalıştı.
Zebra balıkları her gece uyumaları gibi insanlara benzerliklerinden ve görüntülemeyi kolaylaştıran yarı şeffaf vücutlarından dolayı biyomedikal araştırmalarda sıkça kullanılırlar. Araştırmacılar kafein içeren çeşitli uyarıcılar kullanarak zebra balığının beyin aktivitesinin artmasını sağladılar.
Daha Fazla Uyku
Ilaç kaynaklı olarak beyin aktivitesi artırılmış olan zebra balıkları ilaçlar etkisini yitirdikten sonra daha uzun uyudular. Bu da beyin aktivitesindeki artışın daha fazla uykuya ihtiyaç duymayı tetiklediğini tasdikler nitelikte. .
Araştırmacılar zebra balığı beyninde özel bir alanın uyku basıncı üzerinde merkezi olduğunu buldular. İnsan beyninde bulunan ve uyku sırasında aktif olduğu bilinen hipotalamus ile karşılaştırılabilecek türden bir alan.
Zebra balığının beynindeki alanda galanin denilen özel bir sinyal molekülü toparlanma uykusu sırasında oldukça aktifti ancak normal bir gece uykusu sırasında olduğu kadar büyük bir rol oynamadı.
Ilaç kaynaklı bulguların gerçek uyku eksikliğiyle örtüştüğünü kanıtlamak için genç zebra balıklarını hızlıca su akıyormuş gibi gözüken hareket eden çizgiler gösteren ve bu sayede balıklara yüzmeleri gerektiği izlenimini veren bir ayak değirmeninde tüm gece uyanık bıraktılar.
Uyanık bırakılan balıklar ertesi gün daha çok uyudular ve beyinleri iyileşme uykusu sırasında galanin aktivitesinde artış gösterdi.
Bulgular galanin nöronlarının beynin tüm aktivitelerini izlediği yönünde ancak tüm beyinde olan biten her şeyi nasıl takip ettiklerini anlamak için daha fazla araştırma yapılması gerekli. Araştırmacılar, aşırı beyin aktivitesinin uyku ihtiyacını artırabileceğini bulgularının insanların neden bir hastalık nöbetinden sonra kendilerini yorgun hissettiklerini açıklayabileceğini söylüyorlar.
Çalışmanın yazarlarından Dr. Sabine Reichert ‘’bulgularımız hayvanların kıtlık ve çiftleşme dönemi gibi belirli koşullar altında neden uykudan kaçındıklarına da ışık tutabilir. Belki de bu uykuya olan ihtiyaçlarını azaltmak için beyinlerinin beyin aktivitelerini azaltabiliyor oluşundandır.’ diyor.
Araştırmacılar homostatik uyku düzenlemesinde merkezi rol oynayan bu geni keşfederek bulgularının uyku bozukluklarını ve alzheimer gibi uyku bozukluklarına sebep olan durumların anlaşılmasına yardım edebileceğini söylüyor.
‘’ Galanine etki edecek tedaviler olabileceğinden uyku bozuklukları için iyi bir ilaç hedefi bulmuş olabiliriz.’’ Dr. Reichert
Bunlar da ilginizi çekebilir:
- 30 Saniye veya Daha Kısa Sürede Uykuya Dalmak İçin Basit Bir Yöntem
- Uyumak istemediğimiz halde neden uykumuz gelir
- Huzursuz Bacak Sendromu Nedir? Huzursuz Bacaklar Uykusuz Geceler
- Uyku Hakkında Muhtemelen Bilmediğiniz 5 İlginç Bilgi
Çeviri: Hacer Sezgin
