Dijital Göz Yorgunluğu olarak da anılan Bilgisayar Görme Sendromu (CVS), uzun süreli bilgisayar, tablet, e- okuyucu ve cep telefonu kullanımdan kaynaklanan bir grup göz ve görüş alakalı problemleri tanımlar. Bir çok birey uzun süre boyunca dijital ekranlara baktığında göz rahatsızlığı ve görüş problemleri yaşar. Rahatsızlık seviyesinin, dijital ekran kullanımının miktarına göre arttığı görülür.
Bilgisayar Görme Sendromu
Ortalama Amerikan işçiler, ofiste ya da evden çalışırken günde 7 saat bilgisayar başında geçirir. Mart, Görüşünü Kurtar Ayıdır ve Amerikan Optometri Derneği hem işçileri hem işverenleri dijital göz yorgunluğundan nasıl kaçınacakları hakkında eğitir. Dijital göz yorgunluğunu hafifletmeye yardımcı olmak için, 20-20-20 kuralına uyun; 20 dakikada bir 20 saniye boyunca 20 adım yani 6.5 metre uzakta bir şeylere bakın.
Dijital Göz Yorgunluğuyla alakalı en yaygın semptomlar şunlardır;
- Göz yorgunluğu
- Baş ağrısı
- Bulanık görüş
- Kuru göz
- Boyun ve omuz ağrıları
- Semptomlara neden olna şeyler;
- Kötü(fazla ya da yetersiz) aydınlatma
- Parıltılı dijital ekran
- Yanlış görüş mesafesi
- Yanlış oturma pozisyonları
- Görme problemleri
- Bu etkenlerin birleşimi
Bireylerin yaşadığı görsel semptomların derecesi, genellikle onların görsel yeteneklerinin seviyesine ve dijital ekran karşısında geçirdiği zamana bağlıdır. Hipermetrop, astigmat, odaklanamama veya göz koordinasyonun kötü olması gibi tedavi edilmeyen görsel hastalıklar ve presbiyopi(yaşlanma nedeniyle miyop) gibi yaş ilerledikçe değişen göz kondisyonları, bilgisayar veya dijital ekranlı cihazları kullanırken görsel semptomların meydana gelmesini sağlar.
Çoğu kullanıcın yaşadığı semptomlar geçicidir ve bilgisayar veya dijital cihaz kullanımını bıraktıktan sonra yavaş yavaş geçecektir. Tabii bazı durumlarda kişiler bilgisayar kullanımını bıraktıktan sonra bile bulanık görüş gibi devamlılık gösteren sorunlar yaşayabilirler. Yukarıda anlattığımız şartlar dışında kullanıma devam edildiği takdirde semptomlar yineleyerek devam eder buna rağmen dijital ekran kullanımına devam edildiğinde ise daha da kötü bir hal alabilir.
Bilgisayar Görme Sendromundan veya Dijital Göz Yorgunluğundan kaynaklanan problemleri; önlemek veya etkisini en aza indirgemek için bulunduğunuz ortamın ışıklandırmasına ve ekrandaki parıltılara dikkat edilmeli, çalışma mesafesi ve duruşu uyugn bir şekilde olmalı, son olarak da her hangi bir sorun yaşadığınızda derhal tedavi edilmelidir.
Bilgisayar Görme Sendromunun Nedenleri
Bilgisayar veya dijital ekranlara bakmak gözleri daha fazla çalıştırır. Sonuç olarak, bilgisayara ve dijital ekranlara bakmanın gerektirdiği aşırı görsel temas ve kendine has özellikleri bireyleri görüş problemlerine daha duyarlı bir hale getirir.
Tedavi edilmeyen göz rahatsızlıkları Bilgisayar Görme Sendromunu daha ciddi bir durum haline getirir.
Bir makaleyi dijital ekranlardan okumak bir çıktıdan okumaktan daha farklıdır. Dijital ekranlardaki harfler net değildir, harflerin; arka plana kontrastı azdır ayrıca ekran parıltısı ve yansıması okumayı güçleştirir.
Bu tür işlerde çalışma mesafesi ve açısı okuma ve yazmada yaygın olarak uygulandan daha farklıdır. Bu nedenle odaklanma ve göz hareketleri görsel sisteminize fazladan yük bindirir.
Buna ek olarak, en ufak bir göz rahatsızlığı da bilgisayar ya da dijital ekranlarla çalıştığınızdaki konfor ve performansı büyük ölçüde etkiler. Tedavi edilmeyen ya da yetersiz tedavi edilen göz rahatsızlıkları, bilgisayarla alakalı göz yorgunluğuna katkıda bulunan etkenlerdendir.
İlginizi çekebilir: Gözler, Dünyayı Farklı Şekilde Görmeye Nasıl Evrildi?
Gözlük veya kontkat lens reçetesi olan insanlar bile bu görüş mesafesini uygun bulmayabilir. Bazı insanların gözlükleri bilgisayara uygun tasarlanmadığı için kafasını garip açılarda çevirebilir. Ya da daha net görebilmek adına bilgisayara doğru eğilerek bakarlar. Bu duruşları boyun, sırt ve omuzlarda ağrı ya da kas sapzmına neden olabilir.
Çoğu vakada CVS ya da Dijital Göz Yorgunluğu, işin gerektirdiği görsel çabanın bireylerin işlerini komforlu ve uygun bir şekilde yapabilecekleri görsel kabiliyetlerinin üzerinde olduğundan dolayı oluşur. CVS veya Dijital Göz Yorgunluğunun oluşmasını sağlayan en büyük risk, bireyin ekran başında günde aralıksız 2 saat veya daha fazla süre boyunca zaman geçirmesidir.
Bilgisayar Görme Sendromu veya Dijital Göz Yorgunluğu Nasıl Teşhis Edilir?
CVS yada Dijital Göz Yorgunluğu, kapsamlı bir göz muayenesi ile teşhis edilir. Dijital cihaz çalışma mesafesinin gerekliliklerini ayrıca vurguluyarak, test yapmak şunları içerebilir:
- Hasta Geçmişi; hastanın mevcut sağlık sorunları ve hali hazırdatecrübe ettiği her hangi bir semptom, aldığı ilaçlar ya da bilgisayar ilişkili semptomları etkileyebilecek çevresel faktörleri tespit etmek için
- Görsel Keskinlik Seviyesi; görüşün ne derece etkilenmiş olabileceğini değerlendirmek için
- Kırılma; ışığın kırılmasıyla ilgili her hangi bir rahatsızlığı(miyop,hipermetrop,astigmat) tedavi etmeye yönelik uygun lens kuvvetini belirlemek için
- Gözlerin birlikte nasıl hareket ettiğini, çalıştığını ve odaklandığını sınamak. Gösterileni tek ve net bir görüntü olarak algılamak için gözler etkili bir şekilde odak değiştebilmeli ve uyumlu bir biçimde çalışıp hareket edebilmeli.
Bu testler gözlerin normal durumlarda nasıl tepki verdiğini tespit etmek için kullanılan göz damlalarını kullanmadan da yapılabilir. Gözlerin odak gücünün saklı olması gibi bazı vakalarda göz damlaları kullanılabilir. Göz damlaları testler tamamlandıktan sonra gözlerin geçici olarak odak değiştimesini geçici oalrak durdurur.
Optometristiniz bu testlerden elde edilen sonuçlar ve dğier test sonuçları yardımıyla sizin CVS ya da Dijital Göz Yorgunluğu olduğunuzu tespit edip tedavi tavsiyelerinde bulunabilir.
İlginizi çekebilir: İnsan Gözünden Daha Net Görüş Kalitesine Sahip ‘’Biyonik Göz’’ Oluşturuldu
Bilgisayar Görme Sendromu veya Dijital Göz Yorgunluğu Nasıl Tedavi Edilir?
Dijital ekran alakalı rahatsızlıklara yönelik çeşitli çözümler vardır. Bununla birlikte, genellikle düzenli göz kontrolü yaptırılmalıdır.
Göz Bakımı
Günlük aktivitelerde gözlük kullanmaya ihtiyaç duymayan kişiler bazı durumlarda bilgisayara kullanımına özel, reçeteli gözlüklerden faydalanabilirler. Bazen de hali hazırda gözlük kullananlar kullandıkları gözlüklerin bilgisayar kullanımına uygun olmadığını görebilirler.
Genel kullanım için yazılmış bir gözlük, bilgisayr kullanımı için yetersiz olabilir. Bilgisayar kullanımının eşsiz gereksinimlerini karşılayacak reçeteli lensler gerekebilir. Özel lens tasarımları, lens kuvveti, lens renkleri ve kaplamaları görsel yetenekleri ve konforu en üst seviyeye çıkarmaya yardımcı olabilir.
İlginizi çekebilir: Gözlerimizin bize bir sürprizi var!. Gözler beyne beklenmedik sinyaller yolluyor
Bazı bilgisayar kullanıcıları kontakt lens veya gözlüklerle düzeltilemeyecek odaklanma ya da göz koordinasyonuyla ilgili problemler yaşıyor.
Bu problemleri tedavi etmek için bir görsel terapi programı gerekir. Görsel egzersizi olarak da bilinen göz terapisi, görsel yeteneği geliştirmek için planlanmış bir grup görsel aktivitedir. Göz ve beyni beraber daha etkili çalışmasını sağlar.
Bu göz egzersizleri göz hareketlerindeki, odaklanmadaki ve göz koordinasyonundaki eksikliği telafi etmeye ve göz ve beyin bağlantısını güçlendirmeye yardım eder. Bu tedavi muayanehanelere özel programların yanı sıra evde de yapılabilen egzersizler içerir.
Bilgisayar Kullanımı
CVS semptomlarını engellemek veya azaltmak için bazı önemli faktörler bilgisayarın nasıl kullanıldığıyla alakalıdır. Bu faktörler aydınlatma koşulları, sandalye komforu, araç gereçlerin konumu, monitörün pozisyonu ve dinlenme aralarının kullanımını da içerir.
- Monitörün Konumu – Çoğu kişi bilgisayara bakarken gözlerin aşağıya bakmasını daha rahat bulur. En uygun konumu göz seviyesinden 15 – 20 derece(10 – 12 cm) aşağıda, ekranın ortasından ölçülünce gözden 50 – 70 cm uzakta olması gerekir.
- Reference materials – Bu malzemeler klavyeden yüksek, monitörden alçak bir konumda olmalıdır. Mümkünse dosyalar monitörün hemen yanında olabilir. Burda asıl hedef dökümanları başınızı dökümanlar ve ekran arasında çevirmemek için uygun konuma yerleştimektir.
- Işıklandırma – Bilgisayar ekranını özellikle tavan aydınlatması veya pencerelerden oluşabilecek parlama ve yansımaları engelleyecek şekilde yerleştiriniz. Pencereler için panjur veya perde kullanın ve masa lambasındaki sıradan ampülleri düşük voltajlı ampüllerle değiştiriniz.
- Anti-reflektif ekranlar – Eğer ışıklandırmayı değiştirerek yansımaları önleyemiyorsanız, bu filtreler yansıyan ışığın miktarını düşürür.
- Oturma pozisyonu – Koltuğunuz yastıklı ve vücudunuza uygun olmalı. Yüksekliği ayağınız yerde düz kalacak şekilde ayarlanmalı. Kolları varsa, kolları yazarken kolunuza destek sağlayacak şekilde ayarlanmalı. Yazarken bilekleriniz klavye üzerinde durmamalı.
- Dinlenme araları – Göz yorgunluğunu engellemek için uzun süre bilgisayar kullanırken gözlerinizi dinlendirmeye çalışın. 2 saat aralıksız kbilgisayar kullanımından sonra gözlerinizi 15 dakika dinlendirin. Ayrıca her 20 dakikalık ekranla göz temasından sonra, 20 saniye boyunca uzağa bakmak gözlerinize tekrar odaklanmasına yardım eder.
- Göz kırpmak – Kuru göz hastlaığı riskini en aza indirmek için bilgisayar kullanırken sıkça göz kırpmaya özen gösteriniz. Göz kırpmak gözün ön yüzünü nemli tutar.
Düzenli göz muayeneleri ve uygun görüş alışkanlıkları Bilgisayar Görme Sendromundan kaynaklanan semptomları önlemeye ya da etkisini azaltmaya yardım eder.
İlginizi çekebilir: Bir ofis çalışanının 20 yılda nasıl görünebileceğini gösteren Emma ile tanışın.
Sefa Can YILMAZ
