Virüslerin neden olduğu çocuk felci Amerika’da yeniden gündeme geldi. Astımlı çocuklar yüksek risk altında olabilir.
Amerika’da yeniden gündeme gelen ve çocuklarda tehlikeli bir biçimde omurgayı etkileyen, felce neden olan virüs yüzünü bir kez daha gösterdi.
Önümüzdeki sonbaharda bu virüsün enfeksiyon riskinin arttığına dikkat çeken uzmanlar aynı zamanda bu virüsü enterovirüs D68 (EV-D68) ismiyle de dile getirmekte. (Enterovirüs, birkaç insan ve memeli hastalığı ile ilişkili pozitif anlamda tek sarmallı RNA virüslerinin bir cinsidir.)
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) bu hafta hastanelerde rhinovirüs(RV) veya enterovirüs (EV) vakalarına sıkça rastlandığında dair bilgi paylaşmakla beraber bunların enfeksiyon riskine karşı da uyarılarda bulundu.
RV ve EV gibi virüsler çok geniş bir spektruma sahiptir ve bunların bazıları soğuk algınlığı gibi hafif hastalıklara neden olmaktadır. Ancak endişe verici bir biçimde bazı çocuklarda EV-D68 testi pozitif çıkmıştır. CDC kaç çocuğun EV-D68 enfeksiyonuna kapıldığını söylememekle beraber bu vakaların ABD’de çeşitli bölgelere yayıldığını da dile getirdi.
Bu hastalığa sahip çocuklarda genellikle belirtiler; öksürük, nefes almada zorluk ve hırıltılı soluk alıp verme şeklinde olabilir.
Ayrıca bu virüs nadir olarak felç benzeri akut flask paralizi (AFM), tehlikeli bir biçimde omurgayı etkileyen, ayrıca kol ve bacaklardaki refleksleri azaltan hastalık, gibi hastalıklara neden olmaktadır.
Ayrıca bilim insanları yakın zamanda EV-D68 virüsünün de AFM ye neden olduğunu keşfetti. Bu durum çocuklar felçten ayırt edilemeyecek bir şekilde hastalandığında ama testin pozitif çıkmadığından anlaşıldı. Çünkü bu virüs enterovirüs ailesinin diğer bir üyesi.
2014’te CDC, 693 AFM vakasına rastladı.
14 Eylül 2022 tarihinde yapılan analizlerde ise 2022 yılında sadece 14 AFM vakasına rastlanıldı. CDC, AFM raporlarında henüz bir artış görmediğini ancak EV-D68 vakalarındaki artıştan dolayı önümüzdeki haftalarda AFM vakalarına karşın tedbirli olunması gerektiğini söyledi.
Bu virüsün solunum aracılığıyla enfekte olduğu göz önüne alındığında astım hastalığına sahip çocuklarda görülme riski daha fazla. Daha önceki hastalık salgınlarında hastaneye kaldırılan çocukların ortalama 3 yaşında olduğu saptanmıştır.
Ancak ne yazık ki şu an elimizde RV veya EVD68 de dahil olmak üzere EV virüsleri için herhangi bir tedavi bulunmuyor. Daha önceki yıllarda EV-D682in yaz sonu sonbahar başlangıcında zirveye ulaştığı görülüyor.
Hastalık en çok ise 2014,2016 ve 2018’in sonbahar mevsimlerinde görüldü. 2020’de de bu hastalığın görülme ihtimalinin çok olduğu söyleniyor. Neyse ki covid-19 için alınan tedbirler virüsün yayılmasını bir nebze engellemekte.
AHMET TUĞRUL DEĞER / Iflscience
