Yaşlı bir dişi aslan, hayvanat bahçesi görevlilerini şaşkına çeviren “garip bir ergen yelesi” çıkardı.
Kansas’daki Topeka Hayvanat Bahçesindeki yaşlı bir dişi aslanda, yele çıkmaya başladı. Bu olağanüstü olay yalnızca bir eli geçmeyecek sayıda görüldü.
18 yaşında olan dişi aslan Zuri, 2020’nin sonlarına doğru yele çıkartmaya başladı. Hayvanat bahçesinde tamamı dişilerden oluşan bir aslan sürüsünün içerisinde yer almaktadır, son erkek aslanları ise 2020’nin Ekim’inde yaşamını yitirdi.
Fakat aslan uzmanlarına göre yelenin çıkması Zuri’nin erkek sürüsünün lideri olmaya çalışmasıyla pek bir alakası yok.
Küresel bir yabani kedi koruma organizasyonu olan Panthere’nın doğa koruma bilimcisi olan Kris Everatt’ın Live Science’a dediklerine göre: “Bence bu bir çeşit evrimleşme değil ya erkeklerin yokluğu ya da diğer dişilerle olan fazla rekabetten ya da buna benzer bir şey yüzünden olmalı. Bence bu yalnızca rastlantısal bir durum.”
Ne kadar olağandışı olsa da dişi aslanların yele çıkartması duyulmamış bir durum değil. Bu olağanüstü durum 2011’de Güney Afrika’da, 2018’de de Oklahoma Şehir Hayvanat Bahçesinde görünmesiyle de beraber, dünya çapındaki hayvanat bahçelerinde birkaç kez görülmüştür.
Vahşi yaşam içerisindeki dişi aslanlarda da yele çıkma durumu görülmüştür, Jorunal of African Ecology’in 2016’da yayımladığı bir makaleye göre Botswana’da beş vaka görülmüştür.
Minnesota Üniversitesindeki Aslan Merkezinin bir biyoloğu ve kurucusu olan Craig Packer, Live Science’a email aracılığıyla anlattıklarına göre, vahşi doğadaki dişi aslanların vakasında yeleyi açıklayacak herhangi bir hormonal veya DNA verisi bulunmuyordu
Karşılaştırma olarak, Oklahama Şehir Hayvanat Bahçesindeki yeleli dişiler gereğinden fazla bir androstenedion üretimi gösteriyor, vücudun maskülenleştirici hormonu olan testosteronu üretmesinde kullanılan bir hormon.
Hayvanat bahçesinin hayvanlardan sorumlu kişisi Shanna Simpson’un Live Science’a anlattıklarına göre, Topeka Hayvanat Bahçesi veterinerleri Zuri için spesifik bir hormon testi yapmadılar. Simpson, dişi aslanın bütün standart sağlık taramalarından geçtiğini ve hormon testlerinin ise bu kontrolün bir parçası olmadığını söyledi.
Simpson: “Zuri üzerinde bütün kontrolleri yaptık ve herhangi bir kanser türüne veya başka bir ciddi duruma sahip olduğuna inanmamıza dair hiçbir nedenimiz yok.” Hayvanat bahçesi dişi aslanın bir hastalık belirtisi gösterene kadar, zorlayıcı testler olmadan üzerinde kontroller yapmayı planlıyor.
Simpson’un dediğine göre Zuri, hayvanat bahçesinin erkeği öldükten kısa bir süre sonra mohawk biçiminde bir püskül yele çıkartmaya başladı. O vakitten beri yelesi var fakat yetişkin bir erkeğinki kadar gür değil.
Simpson: “O tıpkı garip ergen erkek aslanlarına benziyor.” Simpson daha da ekleyerek, Zuri’nin yeni boyun aksesuarı olan yelesini çıkarttığından beri daha enerjik olduğunu ve daha fazla hırlayıp kükremeye başladığını söyledi.
Zuri on sekiz yaşında olarak vahşi bir aslanın ortalama yaşam süresini geçti, bu Everatt’a dişi aslanın belki de yaşlılıktan dolayı hormonal değişiklikler yaşadığını düşündürttü.
Simpson, hayvanat bahçelerindeki aslanların ortalama yaşam süresinin 14,5 yıl olduğunu söyledi bu ise Zuri’nin parmaklıklar ardındaki bir aslan için bile çok yaşlı olduğunu gösteriyor.
Simpson, yaşlı kedigiller için tipik bir durum olan erken evre böbrek hastalığının Zuri’de olduğunu ve bu yüzden de şu anda diyet ve ilaçlarla kontrol altında tutulduğunu söyledi. Zuri’nin aynı zamanda artriti var bu yüzden ise ağrı kesici ilaç verilmekte.
Simpson: “Suni yelesi yüzünden herhangi bir şekilde sağlıksız olduğunu düşünmemiz için neden yok. Yalnızca oldukça garip görünmekte.”
Çevirmen: Faruk Ünal
