Hepimizin de az çok bildiği üzere Dünya yörüngesinde, çöp diye de tabir ettiğimiz uzay kirliliği binlerce çalışmayan, iletişim kurulamayan uydu vardır. Buna rağmen nadiren çarpışmaları bizleri şaşırtır. İşte bu hafta böyle bir çarpışma söz konusu.
Uzay enkaz izleme servisi LeoLabs’a göre, IRAS (1983’te başlatılan hizmet dışı bırakılmış bir uzay teleskobu) ve GGSE-4 (hizmet dışı bırakılmış ve 1967’de piyasaya sürülen göreceli olarak henüz sınıflandırılmamış askeri uydu) yakın bir karşılaşmaya doğru gidiyor.
İlgili makale: Uzay kirliliği nedir, neden olur?
LeoLabs’a göre Bu iki uzay aracı 29 Ocak 2020 UTC saati ile 23:39:35 900 mt. Yükseklikte ve birbirlerine yaklaşık 15-30 mt. Arasındaki uzaklıkta geçecek fakat iletişimleri kesik olduğu için manevra yaptırabilmek için şans gözükmüyor. Hesaplamalarına göre de 1% olasılıkla da çarpışacaklar.
Çarpışma Olursa Büyük Enkazlara Yol Açacak
Flinders Üniversitesinden uzay arkeoloğu Alice Gorman daha önceleri böyle çarpışmaların daha önce olduğuna da dikkat çekerek şunları söyledi:
” Bu uzay araçları sadece 60 km.lik alan içerisindeki şeylerden kaçabilmelerine olanak sağlayan manevra kabiliyeti tasarlandı.
Bu gerçekten çok ciddi yakınlıkta bir karşılaşma ve çarpışma olursa büyük enkazlara yol açacaktır. ” dedi.
IRAS 1083 kg ağırlığında ve Poppy-5 olarak bilinen 1967-053G uzay aracı IRAS’a göre nispeten çok daha küçük ve 85 kg. Rölatif hızları ise saatte 14,7 km.
İlgili: Uzaya gönderilen bazı araçların özellikleri
Gorman’a göre iki uzay aracı çarpıştığında daha küçük olanı yok olacak, büyük olanı da muhtemelen bozulmadan kalacak. Açık olmak gerekirse bu çarpışma bizim için herhangi bir tehlike arz etmiyor. Çünkü yörüngedeki kalıntılar atmosfere girişte yok olacaklar ve yere bile inemeyecekler. Fakat duyulan endişe aslında bu çarpışma değil.
Gorman durumu şöyle izah ediyor: ‘’ Gerçekleşirse inanılmaz yüksek bir hızla çarpışacaklar ve muhtemelen küçük uydu paramparça olacak. Bu parçalar da uzayda enkaz yığını haline gelecekler. Her bir enkaz yığını çalışan uydular için tehlike arz etmektedir.’’
Tabi ki henüz çarpışma olmayabilir fakat zaman geçtikçe işlevsiz uyduların sayısı artıyor ve bu da çarpışma olasılıklarını artırıyor. İyi haber şu ki, uzayda bıraktığımız büyük miktarda çöpü temizlemek için çaba sarf edilmeye başlandı. Yaklaşan bu yakın karşılaşmanın gösterdiği gibi kötü haber ise, çok geç kalmamızdır.
Bunlar da ilginizi çekebilir:
- Nasa Jupiter’in Uydusu Europa’da Su Buharı Bulunduğunu Onayladı
- Jüpiter’in Uydularından Biri Olan İo’da Dev Bir Volkan Patlamak Üzere
- Güneş Enerjisi İle Çalışan İlk Uyduyu Çıplak Gözle Görmek İster Misiniz?
Editör / Yazar: Burak AKTEPE
