Köpekler ve kediler dünyanın en popüler evcil hayvanları olduğunu biliyoruz. Dolayısıyla bilim insanlarının bu dört ayaklı hayvanlar üzerinde araştırmalara devam etmeleri şaşırtıcı değil. Örneğin, köpeklerin ortalama 89 kelimeyi ve müziğin onların hareket tarzlarını etkileyebileceğini zaten biliyoruz. Bu kez, kedileri Viyana Üniversitesi ve İskoçya Ulusal Müzeleri’nden bilim insanları inceliyor.
Kedilerin beyinleri gittikçe küçülüyor
Önceki araştırmalar, köpeklerin, koyunların ve tavşanların evcilleştirilmesinin onların beyinlerinin küçülmesine etkisi olduğunu göstermektedir. Aynısı, yaklaşık 10,000 yıl önce evcil hayvan haline gelen kediler içinde geçerlidir. Royal Society Open Science dergisinde yayımlanan bir makalede, çalışma yazarları, Evcil kedilerin beyinlerinin Afrika’ya özgü atalarının beyinlerinden önemli ölçüde daha küçük olduğunu açıkladılar.
Araştırmacılar bunu farklı bireylerin kafatası kapasitelerini kıyaslayarak keşfettiler. Araştırmacılar, ölçümlere en baştan başlamak zorunda kaldılar çünkü evcilleştirilmiş hayvanlarda beyin küçülmesi üzerine yapılan önceki çalışmaların çoğunun güncel olmadığını veya hatalı olduğuna dikkat çektiler.
Araştırmacılar, yaptıkları çalışmada orta boyuttaki evcil kedilerin kafataslarının boyutlarını ölçtüler. Daha sonra onları modern kedi türlerinden Purrs ve Philemon’un ataları olan vahşi Afrika kedilerinin kafataslarının boyutlarıyla karşılaştırdılar.
Yapılan analizde, evcilleştirilmiş kedilerin beyinlerinin önemli ölçüde daha küçük olduğu gözlemlendi. Kafatası kapasitesinin hayvanın evcil olmasıyla arasındaki ilişkiyi belirlemek için araştırmacılar ayrıca Avrupa yaban kedilerini ve karışık türdeki kedileri de incelediler. Orta boyuttaki kedilerin beyinlerinin Afrikalı atalarından daha küçük ama evcil kedilerden daha büyük olduğunu gözlemlediler.
Ayrıca araştırmacılar incelenen tüm kedilerde damak boyutunu da ölçtüler. Ancak yapılan araştırmada, kedilerin ağızlarının evcilleşmelerinden sonra küçüldüğünü gösteren çalışmalarla çelişen önemli bir fark görmediler.
Evcil bir kedi mutlu bir kedi midir?
Yapılan diğer araştırmalar, evcil kedilerin beyinlerinin, tehditlere yanıt vermekten sorumlu nöral krest hücrelerinin sayısının az olmasından dolayı daha küçük olduğunu göstermektedir. Bunun mantıklı bir yaklaşım olduğunu düşünebiliriz.
Çünkü evlerde yaşayan evcil hayvanların tehditlere maruz kalma olasılığı, vahşi doğada yaşayanlara göre çok daha azdır. Yemek veya yatacak yer bulma konusunda endişelenmeleri gerekmez. Ayrıca her hangi bir sağlık sorununun olması durumunda, bununla ilgilenebilecek veterinerlerde mevcut.
Evcil hayvanlarımızın hayatları son yıllarda çok değişti. Bugünlerde köpeklerin ve kedilerin kuaföre gitmesine veya beslenme alışkanlıklarının özel diyetlerle kontrol altına alınmasına hiç kimsenin şaşırmayacağını söyleyebiliriz. Evcil hayvan sahipleri, genellikle bunları evcil hayvanlarını sevdikleri için yaptıklarını açıklasalar da bu durum küçük dostlarımız için zararlı boyuta gelebilir.
Çeviri: Dilara Canan Çıracıoğlu
