Yeni keşfe göre erkek ve dişi fare beyinleri hücresel seviyeye doğru ilerleyen önemli farklılıklara sahip olabilir.
Farelerin genetik aktivite incelemesine dayanarak saldırganlık ve çiftleşme davranışından sorumlu olan sinir sistemi kısmındaki nöronların kimyasal olarak ince fakat her iki cinsiyette de belirgin şekillerde farklı yapılandıkları görülüyor.
Farelerin beyninde Cinsiyete Özgü Genler Keşfedildi!Bu bulgular henüz başka memeliler üzerinde test edilmedi bu yüzden konuyla ilgili çok şey bilmiyoruz. Ancak bu diğer memelilerin beyninde yapılabilecek çalışmaların önünü açan etkileyici bir çalışma. California Teknoloji Enstitüsü ve Seattle’daki Allen Beyin Bilimi Enstitüsü’nden araştırmacılar beyinde entromedialhipotalamusunentrolateral alt bölümü (VMHvl) denilen bölgeyi hem dişi hem de erkek farelerde incelediler.
VMHvl denilen alan küçük ve farelerde yalnızca 4,000 hücreden oluşuyor ancak yine de etkisi oldukça büyük. Metabolizmada, karışık cinsel ve sosyal davranışlarda önemli bir rol oynuyor.
Tek hücreli RNA inceleme teknolojisi
Bölgedeki hücre türleri tanımlamak için araştırmacılar RNA’ya aktif bir şekilde dönüştürülmüş hücreleri tespit etmeye yarayan tek hücreli RNA inceleme teknolojisini kullandılar.
Bu oldukça önemli çünkü bir türün tam genomu her hücrenin çekirdeğinde tutuluyor olmasına rağmen bu hücrelerin yalnızca bir kısmı belirli hücrelerin ihtiyacını karşılayan proteinlere dönüşür. Örneğin, kan hücrelerinin farklı farklı ihtiyaçları vardır dolayısıyla genleri deri hücrelerinden farklı şekilde aktif hale gelirler.
Bu teknoloji bilim insanlarına her bir hücrenin fiziksel oluşumunun nasıl olduğuna ve aktivitelerinin farklılıklarına dair açık fikirler vererek onlara her hücrenin genetik kütüphanesinde bulunan ‘’kitapların’’ anlık bir görüntüsünü verdi.
Yakınlarda bulunan gen kümeleri ortak bir göreve için bir araya gelmişlerse, bu hücrelerin belirli bir tip olduğu kabul edilir.
Ekip bu minik beyin dokusunda toplamda 17 farklı beyin hücresi tanımladı ve daha sonra fluoro in-situhybridisation denilen bir işlem aracılığıyla parlayan gen etiketleri kullanarak doğruladılar.
Kulağa çok fazla beyin geni türü bulunmuş gibi gelebilir fakat bu seviyedeki bir çeşitliliği açığa çıkarmak çok da şaşırtıcı olmamalı. Netice daha önce buna benzer bir çalışma tüm hipotalamus’daki hücre tiplerinin puanlarını belirlemişti.
Daha önce fark edilmeyen şey -en azından memeli beyinlerinde- analiz ettikleri dişi ve erkek beyinlerindeki nöronlardaki bariz farklılıklar. Bu hücre türlerinden bazıları bir cinsiyetten diğerine göre fare beyinlerinde oldukça fazla bulundu. Özellikle bir tanesinin sadece erkek fare beyninden bulunan bir enzimi oluşturduğu biliniyor.
Ancak yeni tanımlanan bir hücre tipi erkek fare beyinlerinde hiçi bulunmuyor yani dişi farelere özgü.
Daha önemlisi, bu farklılıklar her iki cinsiyette de bulunan genom kısımlarındaki gen kalıplarına kadar uzanan cinsiyet kromozomlarının doğrudan karşılaştırılması sonucu elde edilmedi.
Genlerin Şaşırtıcı Sonuçları
Bir cinsiyette aktifken diğer cinsiyette aktif olmayan genlerin olması gerçekten şaşırtıcı. Bu durumda küçük ama önemli bir sıçrama beyin hücrelerinde fiziksel olarak farklı türler yapabilecek kadar büyük aktivite kümeleri bulunmuş olmasıdır.
Asıl şaşırtan şey yalnızca bir kaç özel çeşitliliğin belirli davranışlarla eşleşiyor olması ve bu durumda ardında diğer cinsiyete dayalı hücrelerin ne yaptığı sorusunu bırakıyor.
California Teknoloji Enstitüsü Biyoloğu, David Anderson ‘’ sonuçlar dişi ve erkek memeli beyinlerinde gen ekspresyonun yanı sıra hücresel bileşim seviyelerinin de farklılık gösterdiğini gösteriyor. Fakat bu farklılıkların görülmesi oldukça zor ve işlevsel önemlerinin açıklanması gerekiyor.’’ dedi
Bu zaten tartışmalı olan bir konuyla ilgili olan ideaları kutuplaştırabilecek bir sonuçtur. İnsan cinsiyetinin kültürü ve biyolojisi üzerine yapılan araştırmalar, basmakalıp ve yanlış bilgilendirme tarihiyle işaretlenmiş bölünmüş bir konudur.
Üstüne üslük, hayvanlar üzerinde yapılan araştırmaların nasıl insanlara uygulanacağını da bilmek oldukça güç. Eşsiz olma ihtimalimiz düşük, ancak bu yalnızca desteklenmesi gerekebilecek bir varsayım.
Tıpkı fareler gibi, kendi beynimizin de bir Y kromozomuna sahip olup olmamamıza bağlı olarak sadece farklı davranışları desteklememesi yüksek bir ihtimal fakat esasen yalnızca cinsiyete özgü fonksiyonlardan sorumlu olabilecek farklı hücre türlerine sahibiz.
Tabi ki bu erkeklerin Mars’tan kadınların Venüs’ten geldiği anlamına gelmiyor. Genetik gerçekten çok karmaşıktır, elimizdeki verilere göre genelleme yapabiliriz ancak bu bireysel çeşitliliğin ve kültürel etkilerin önemini reddetmemiz gerektiği manasına gelmiyor.
Bireysel hücrelerin incelenmesinde aktif olarak kullanılan ve genlerin detaylı bir listesini sağlayan teknoloji ruhsal sağlıktan evrim, evrimden kendi kişisel beden gelişimimize kadar bildiğimiz her şeyi değiştiriyor.
Insan biyolojisinin ne kadar çeşitli olabileceğine şaşıracağımız kesin.
Bunlar da ilginizi çekebilir:
- İnsandaki Y Kromozomu Gün Geçtikçe Yozlaşıyor
- Bilim insanları, farelere kızılötesi görüş özelliği geliştirdi
- Gen Terapisi Doğuştan Sağır Fareleri Kalıcı Olarak İyileştirdi
- Bilim insanları, farelerin Kesilmiş parmaklarını yeniden büyüttü
Hacer Sezgin
Yorumlar 1