Psikologlar, beynin ve gözlerin bilinçdışı reflekslerini bile kandıracak kadar etkili olan yeni optik bir illüzyonu yakından inceliyorlar. Garip bir şekilde, insanların sadece %80’inin illüzyonu tam olarak deneyimleyebildiği görülüyor ve araştırmacılar neden olduğundan tam olarak emin değil.
Bu optik illüzyon beyaz arka plan üzerindeki siyah noktalardan ve ortasında bulunan belirsiz bir siyah delikten oluşuyor ve bu siyah deliğe derinlemesine bakarsanız, şeklin genişlediğini algılama şansınız var.
Norveç’te bulunan Oslo Üniversitesi’ndeki psikologlar, Frontiers in Human Neuroscience adlı dergide sundukları çalışmalarında, bu “genişleyen delik” yanılsamasının beynimizi kandırmakta oldukça iyi olduğunu belirtti.
İllüzyon, sanki gerçekte karanlık bir bölgede hareket edildiğinde olacağı gibi, çoğu insanın göz bebeklerini daha fazla ışık alarak büyümeye teşvik etti.
Buna karşın, “delik” siyah yerine renkli olduğunda bu desenler, sanki göz daha parlak ışığa uyum sağlıyormuş gibi göz bebeklerinin küçülmesine sebep oldu.
Oslo Üniversitesi Psikoloji Bölümü profesörü ve bu çalışmanın baş yazarı Dr. Bruno Laeng yaptığı açıklamasında “Bu ‘genişleyen delik’ oldukça dinamik bir yanılsamadır: Merkezdeki kara deliğin dairesel leke yada gölge değişimi, sanki gözlemci bir deliğe ya da tünele doğru ilerliyormuş gibi belirgin bir optik akış izlenimi uyandırır.” dedi.
Genişleyen delik yanılsaması
Çalışmalarının bir parçası olarak takım, bu “genişleyen delik” görüntüsünü normal görüşteki 50 kişiye gösterdi ve yanılsamayı ne kadar güçlü algıladıklarını derecelendirmelerini istedi. Bu esnada, araştırmacılar onların göz hareketlerini göz bebeklerinin bilinçsiz genişleme ve büzülmesiyle birlikte ölçtü.
Araştırmacılar neden olduğundan emin değiller; fakat katılımcıların tamamı illüzyonu algılayamadı. Katılımcıların yaklaşık %14’ü delik siyahken herhangi bir genişleme algılamazken, %20’si delik renkliyken algılamadı.
Buna ek olarak, illüzyonun yoğunluğunu daha güçlü derecelendiren bireylerin göz bebeği çapları daha fazla değişme eğilimindeydi. Yanılsamayı algılamayanlarda ise herhangi bir göz bebeği değişimi gözlemlenmedi.
Araştırmacılar çalışmanın, aslında beynin ve gözlerin görsel uyarımlara nasıl tepki verdiğine ışık tuttuğunu söylüyor. Bu; göz bebeklerinizin genişleme ve büzülmesinin, sadece fiziksel ortamımızdaki gerçek değişimlerle değil, aynı zamanda bizim çevremizi kendi hayali algılamamız ile de yönlendirildiğini ileri sürüyor.
Laeng “Bizim sonuçlarımız; göz bebeklerinin genişleyip büzülme refleksinin, fotoreseptörü uyaran belirli bir ışık miktarından başka herhangi bir bilgiye kapalı olan fotoselin bir kapıyı açması olayı gibi kapalı-döngü bir mekanizma olmadığını gösterdi.
Bunun yerine, göz sadece fiziksel enerjiye değil, algılanan hatta hayal edilen ışığa bile uyum gösteriyor. Gelecekteki çalışmalar, yanılsamaların nasıl çalıştığına ışık tutabilecek diğer fizyolojik ve bedensel değişim türlerini ortaya çıkarabilir.” dedi.
Çalışmalar, Frontiers in Human Neuroscience adlı dergide yayınlandı.
Rozaçiy Çiçek.
İlginizi çekebilir:
Yaşınız, Bu Klasik Optik Yanılsamayı Nasıl Gördüğünüzü Etkiliyor
Bu Fotoğraf Aslında Siyah Beyaz, İşte Beynimizi Renklendiren Bilim
Aynalar Hakkında 10 Çılgın Gerçek!
Beynimizi Eğitmek Ve Hafızamızı Güçlendirmek Nasıl Mümkün Olabilir?
