Homo Galacticus: İnsan evrimi karmaşıktır. İnsanları canlı tutmak istememizi sağlayan sevgiden dolayı karmaşık. Bize bunu yapma gücünü veren bilim ve teknolojiden dolayı karmaşık. Bazen de siyasetten dolayı karmaşık. Ve nispeten durağan olan çevremiz nedeniyle karmaşıktır, yani binlerce yıldır pek çok önemli adaptasyonlara ihtiyacımız yok.
Peki bu değişirse neler olur?
İnsan nüfusuna ne olurdu? Uzay’da yeni hayatlar bulmak için kimler Dünya’yı terk ederdi? Oradaki ortam, gezegenimizin koruyucu ortamının ötesinde, milyonlarca evrimleştiğimiz ortamdan çok daha farklı. Türümüzün farklı bir şey haline gelmesi muhtemeldir.
Kurgusal Kemikler ve Doğal Seçilim
On yıllardır, insanlığın bu potansiyel dönüşümü spekülatif kurgu için verimli bir zemin olmuştur. Hayal edilen teknolojiler hayatımızı devam ettirdikçe daha uzun bir yaşam sürüyoruz.
Iain M. Banks’in Kültür romanları, insanların yüzyıllarca yaşama ve kozmik sanat meraklısı olma yeteneğini geliştirdiği bunun mükemmel bir örneğidir. Bruce Sterling’in Schismatrix’inde insanlar kendilerini genetik olarak bu ölçüde tasarladılar.
Rice Üniversitesi’nde evrimci biyolog Scott Solomon, devam etmekte olan insan evrimi hakkında bir kitap yazdı ve gelecekte nasıl evrim geçirebileceğimiz konusunda uzun zaman harcadı.
Ona göre, Dünya’dan göç etmek bizi mutlaka değiştirecektir. Verdiği bir demeçte şunları söyledi: Evrimsel değişimin gerçekleşmesi için genetik çeşitliliğe ve doğal seçilime ihtiyacınız var.
Uzay Canınızı Yakacak
Çevresel baskılar, Dünya’ya bağlı bir türden uzaya giden bir türe geçişimizin büyük bir parçası olacak. Bu zaten belli. Uzayda sadece geçici bir olay, insanları fiziksel olarak değiştirir.Uzayda geçirilen zamandan birkaç ay sonra bile,astronotların mikro yerçekimindeki kemik yoğunluğu kaybını düzeltmek yıllar alabilir.
Kira Bacal, Yeni Zelanda’daki Auckland Üniversitesi’nde tıp bilimcisi ve pratisyen hekimdir. NASA’nın Johnson Uzay Merkezi’nde uzay tıbbı alanında da birkaç yıl çalıştı. “Son derece hızlı bir zaman çizelgesinde gerçekleşen bazı şeyler var.” Dedi.
Örneğin baroreseptör refleksi var. Kan basıncımızı düzenler ve dış değişikliklere yanıt olarak sabit bir seviyede tutar. Ayağa kalktığınızda bayılmamanızın nedeni, yer çekimi nedeniyle kanınızın ayaklarınızda birikmesini engellemektir. Mikro yerçekiminde, bu refleks hemen bozulmaktadır çünkü buna ihtiyacınız yoktur.
Mikro yerçekiminde zamanla gerçekleşen diğer değişiklikler arasında kemik yoğunluğu kaybı da vardır. Yerçekimi olmadan, Kemikleriniz sürekli stres altında olacağından, osteoporoz (kemik erimesi) oranının yaklaşık 10 katı yoğunluğunu kaybederler.
Gözde anatomik değişiklikler, beyindeki mikroyapısal değişiklikler ve hatta bağırsak mikrobiyomunda da değişiklikler vardır. Bu fizyolojik değişiklikler bize uzay yolculuğu yapan insanların evrimini şekillendirebilecek çevresel baskılar hakkında fikir vermesine rağmen, sadece bireyleri farklı derecelerde etkilerler.
Doğa ve Besin Arasında
Peki, Homo galacticus ‘ta kalıcı evrimsel adaptasyonları ne kadar çabuk görmeyi bekleyebiliriz?
Solomon’un Future Humans kitabında ayrıntıları verilen son iki örnek, hastalık direnci ve yüksek rakımların düşük oksijen seviyelerine adaptasyonudur.
Sıtma hastalığının en yaygın olduğu tropik bölgelerde orak hücreli anemi görülme vakası daha yüksektir. Çünkü kalıtsal bir hastalık olan orak hücre, sıtmaya karşı koruyan bir gen içerir ve bu nedenle sıtma ve üreme olasılıkları yüksek olan insanlar da orak hücre taşıyıcılarıdır.
Bunlar son on binlerce yılda gerçekleşmiştir ve nispeten yenidir.
Solomon, “Son birkaç yüz yılda bile olanları görebiliriz.” Dedi. “Örneğin, çok az sayıda çalışma, modern insan popülasyonlarında üreme zamanlamasının evrimleştiğini ve genellikle insanlar için şaşırtıcı olan şekilde geliştiğini ortaya çıkardı.
“Örneğin, Fransız asıllı Kanadalı auxle aux Coudres (auxle aux Coudres: Kanada’nın Quebec şehrinde bir yer) nüfusu söz konusu olduğunda, 18. yüzyıldan kalma ayrıntılı kilise kayıtları ilginç bir eğilim gösterdi.
Bu, kadınların ilk çocuklarını doğurduğu ortalama yaşın 26’dan 22’ye düşmesidir. Bu üreme yaşı kalıtsal görünmektedir ve doğuran kadınların da doğuran daha fazla çocuğu vardır ve nüfusa hükmederler. Bu doğal seçilimdir.
Ancak başka yerlerde, kadınlar çeşitli nedenlerle çocuk sahibi olmayı ertelemeyi seçtikleri için, bu bölgelerin ilk üreme yaşı artmaktadır, şimdi bu bölgeler bunu yapmak için hazır imkanlara sahiptir. İşte bu, kültür ve teknolojidir.
Kültür, teknoloji ve doğal seçilim uzay yolculuğu yapan insanlar için de önemli olacak. Yapay yerçekimi olacak mı olmayacak mı? Bilim kurgu, yerçekimi eksikliğinin kuş kemikli, kırılgan insanlarla sonuçlanacağını öne sürüyor, ancak Solomon farklı düşünüyor.
Kurucu Etkisi
Solomon’un açıkladığı gibi, daha önce Dünya’da ortaya çıktığını izlediğimiz bir başka etki de kurucu etkisidir. “Kurucular olan insanlar, uzayda insan nüfusunun uzun vadeli karakteri üzerinde çok önemli bir etkiye sahip olacaklar.” Dedi. “Dünya’da, bu her zaman tükenir. Denizde yeni bir ada beliriverdiğinde, bazı bitkiler ve bazı böcekler ve diğer türler oluşacak ve sonunda hepsi oraya gidecektir. Ve sahip oldukları karakteristikler o popülasyonda mevcut olacak özellikler olacaktır.
“Bu yılın başlarında NASA, astronot uygulamaları için bir çağrı yaptı. Gerekli şartlardan biri Yüksek Lisans Derecesi. Bu, yüksek öğrenim görecek kadar zengin insanlar anlamına gelir.
Plan, birçok nesil için yer gezmekse, insanlar fiziksel özelliklere göre seçilebilir.
Asla gerçek bir uzay yolculuğu yapan bir tür haline gelemeyebiliriz. Güneş Sisteminden asla ayrılmamamız da mümkündür. Ama burada, sonsuza kadar Dünya’da kalma ihtimalimiz de yok.
Uzay ajansları halihazırda Ay’ın en az bir daimi üssü için planlar yapıyorlar.
Mars’a birkaç robot misyonu gönderdik ve mürettebatlı bir görev için planlar devam ediyor. Kalıcı bir Mars kolonisi de söz konusu değil. Bunlar, düşük yerçekimi ve yoğun radyasyona sahip sert, kelimenin tam anlamıyla yabancı ortamlardır.
Milyonlarca yıldır evrim geçirdiğimiz gezegenimizden tamamen farklılar. Bu yerler kaçınılmaz olarak insan vücudu üzerinde bir etkiye sahip olacaktır.
Elimizdeki teknoloji, nasıl seyahat edeceğimiz ve biz dünyalı insanların kimlerin gideceği hakkında verdiği kararlar da öyle olacak. Ancak tüm farklılıklar gözle görülür değildir. Solomon, “Bildiğiniz gibi, burada dünyadaki radyasyonla başa çıkmada daha iyi insanlar var. Onlara yalnızca bakarak söyleyemezsiniz, ancak diğerlerinden daha uzun yaşayabilirler”. Dedi.
“Bence değişikliklerin çoğu vücut içinde gerçekleşecek şeyler. Bazı fiziksel değişiklikler de olacak, ama daha çok içsel değişiklikler olacak.” En sonunda, gelecekteki insanlar, yıldızların varisleri, beklediğimiz gibi farklı görünmeyebilirler.
