İki süper kütleli kara delik yaklaşık 10,000 yıl içinde birleşecek ve zaman mekan dokusunda şiddetli dalgalanmalara yol açacak.
Gökbilimciler, şiddetli bir çarpışmaya doğru gitmekte olan 2 süper kütleli kara delik keşfettiler. Yaptıkları ölçümlerden bu ikilinin çarpışmaya doğru giden yolun %99 unu tamamlamış olduğunu ve yakın zamanda gerçekleşecek olan çarpışmanın uzay zamanının dokusununda kırışıklara ve bükülmelere yol açarak şiddetli yerçekimsel dalgalanmalar doğuracağını buldular.
23 Şubat’ta Astrophysical Journal’da yayınlanan bir araştırmaya göre, PKS 2131-021 adını paylaşan süper kütleli kara delikler, dünyadan yaklaşık 9 milyar ışık yılı uzaklıkta birbirlerine kilitlenmiş olarak bir kozmik dans gösterisi sergilemekteler.
NASA’dan yapılan açıklamaya göre, iki nesne yaklaşık 100 milyon yıl boyunca birbirlerine doğru durmadan ilerliyor ve şimdi de iki yılda bir birbirlerinin yörüngesine girerek aynı yörüngeyi paylaşmaktalar .
Bundan yaklaşık 10,000 yıl sonra, iki kara deliğin birleşerek, Albert Einstein’ın kütle çekim teorisin de olduğu gibi uzay zaman yapısında yerçekimsel dalgalara neden olacağı ve bu dalgaların evrenin her tarafına yayılacağı belirtildi.
Bu devesa epik çarpışmayı hiç birimiz göremesek de PKS 2131-021’yi incelemek süper kütleli kara deliklerin nasıl oluştuğu ve iki süper kütleli kara delik çarpıştığı zaman neler olacağı hakkında yeni bilgiler edinmemizi sağlayacak.
Süper kütleli kara delikler son derece koyu, yoğun nesnelerdir. Dünyanın güneşinden yüz milyonlarca kat daha büyük olan kara delikler, evrendeki galaksilerin hepsinde değil belki ama çoğunun galaktik merkezinde bulunurlar. Gökbilimciler tarafından bu süper kütleli kara deliklerin nasıl oluştuğu uzun zamandır araştırılmaktaydı.
Bilim bu nesnelerin nasıl bu kadar büyük olduğunu henüz bulabilmiş değil ama bir olasılık da evrenin süper kütleli kara deliklerinin iki daha küçük kütleli kara delik arasında bir birleşmeden kaynaklanması. Yeni çalışma, bu hipotezin onaylanmasına yardımcı olabilir.
PKS 2131-021, Blazar olarak bilinen özel bir kara delik türüdür. Blazarlar direk olarak, her iki ucundan da dünyaya doğru ışık hızına yakın radyasyon jeti fırlatırlar. Belirli kara delikler etrafında bulunan toplanma disklerine uyguladığı yerçekimi basıncı sonucu onun milyonlarca derece ısınmasına yol açar ve güçlü bir radyasyon oluşur ve bunu ışık hızına yakın radyasyon jetleri olarak etrafa saçarlar .
Yeni çalışmanın araştırmacıları , garip bir şey fark ettiklerinde evrenin etrafına dağılmış yaklaşık 1,800 blazarın parlaklığını izliyorlardı: Diğer blazarlarlardan farklı olarak Blazar PKS 2131-021’nin parlaklığı saatin tik takları gibi düzenli aralıklarla dalgalanıyordu.
Araştırmacılar ışık dalgalanmalarının iki kara deliğin her iki yılda bir birbirlerinin yörüngelerine girdiklerinde, 2. Kara deliğin birincisini sarsmasının bir sonucu olduğundan şüphelendiler, ancak ekibin bu desenin ne kadar süre tutulduğunu görmek için daha fazla veriye ihtiyacı vardı. Bu nedenle araştırmacılar, beş gözlem tesisinden 45 yıla yayılan veri topladılar. Tüm elde edilen veriler , ikili blazarın parlaklığının zaman içinde nasıl değiştiği hakkında tahminlerle tutmaktaydı.
Bulgular doğrulandığı takdirde, PKS 2131-021, bugüne kadar keşfedilen en sıkı örülmüş süper kütle ve ikinci ikili kara delik olacak. 2020 yılında dünyadan yaklaşık 3.5 milyar ışık yılı uzakta bir galakside bilinen ilk ikili kara deliği keşfettiler. Ancak bu kara delikler her dokuz yılda bir birbirinin yörüngesine girmekte ve bu da ikili arasında , PKS 2131-021’nin iki yoldaşı arasında olduğundan çok daha fazla mesafe olduğunu gösteriyor.
Araştırmacılar , bu süper kütleli kara deliklerin büyük ve kaçınılmaz çarpışmaları sırasında çok büyük yerçekimsel dalgalanmalar ortaya çıkaracağını ve PKS 2131-021’nin gelecekteki gözlemleri, bu eylemdeki dalgaları yakalamaya odaklanacaktır.
Çeviri: Ayşegül Eryürekli
