Yapay zekaların zihinleri bize insan olmanın ne anlama geldiği konusunda yeni bir şeyler öğretebilir mi?
Türümüzün karmaşık kökenleri ve evriminin karmaşık hikayesine gelince, öyle görünüyor ki yapabilirler.
2019 yılında yapılan araştırmayla bilim insanları yapay zekayı kullanarak insan genomunda insan ata türlerinden izler keşfetti.
Bugüne kadar gizemi çözülemeyen 50,000 yıldan daha yaşlı bir genç kızın gizemi çözüldü. Modern insanın melez bir atası olduğu ortaya çıktı.
İspanya’daki Pompeu Fabra Üniversitesi’nden Jaume Bertranpetit’in şöyle bir açıklaması var: “Yaklaşık 80,000 yıl önce insanlık Afrika kıtasından ayrılarak diğer kıtalara göç ettiler ve nüfuslarını çoğalttılar.”
İnsanlık Avrasya’ya doğru yoluna devam ederken bir yandan da diğer eski ve soyu tükenmiş türlerden olan hominidlerle (büyük insansı maymunlar) ürediğini görüyoruz.
2010 yılına kadar sadece Neandertal ve Denisovan (homo cinsi bir insan türü) türleriyle ara sıra cinsel partner oldukları biliniyordu. Ancak bu çalışmayla ve modern insanın karmaşık genetik kodunu inceleyen derin öğrenme algoritmaları sayesinde Avrasya DNA’sında üçüncü bir eski sevgili DNA’sı keşfedildi.
Bayesian çıkarımı (kanıtlar) sayesinde araştırmacıların “üçüncül giriş” adını verdikleri modern insanların melezleştiği hayalet bir arkaik(pers çağı) nüfusun Afrika’dan büyük göç sırasında meydana geldiği ortaya çıktı.
Araştırmacıların yazdıklarına göre: “Bu keşfedilen nüfus ya Neandertal, Denisova sınıfından ya da erken Denisovan soyundan ayrılmıştı.” Bu şu anlama geliyor, insanlığın cinsel tarihindeki üçüncül nüfus kendilerini Neandertal ve Denisovan’lar ile karıştırmalarıyla ortaya çıkmış olabilir.
Yani aslında bir bakıma derin öğrenme ile 2018’de bulunan genç kızın melez fosili bu varsayımları doğruladı.
Estonya’daki Tartu Üniversitesi’nden Mayukh Mondal isimli bir genomistin konuyla ilgili açıklamasıysa şu şekildeydi: Teorimiz Denisova’da yakın zamanda keşfedilen melez numune ile örtüşüyor ancak diğer olasılıkları da göz ardı etmemek gerek.”
Yine 2018 yılında başka bir araştırma grubu Denisovans ve Neandertal’lerin yanında “kesin üçüncü melezleme” adını verdikleri bir kanıt buldular. Devamında 2019 yılında bu tükenmiş türlerin nasıl karşılaştıkları ve melezleştikleriyle ilgili ilk kez bu kadar ayrıntılı yazılar paylaştılar.
Önümüzde daha öğrenilecek çok şey var, yapay zeka analizinin insanlığın atalarını araştırmak için kullanılması yeni bir yöntem ve şu an elimizdeki fosiller gerçekten yetersiz. Ancak araştırmaya göre ekibin bulduğu şey yalnızca uzun zamandır unutulan bir içe dönüş sürecini açıklamakla kalmıyor, aynı zamanda bugün kim olduğumuzla ilgili bilgi de veriyor.
Bertranpetit şu şekilde açıklıyor: “Genomdaki yüksek çeşitliliğin içinde Neandertal ve Denisovan’a ait kısımları arayacağımızı ve bunun bize büyük resmi açıklayacağını düşünmüştük. Ama görüldüğü üzere, Neandertal ve Denisovan kısımları çıkarılsa bile yine de yüksek bir çeşitlilik söz konusu.
Bulgular Nature Communications‘da yayınlandı.
Çeviren: Özgül BAYTEKİN
