Birinci Dünya S∂vaşı sona ererken dünyayı kasıp kavuran İspanyol Gribi tüm dünyada 50 ile 100 milyon arası kişinin öIümüne neden oldu. Bilim insanları bugün hala 1918 yılında dünya nüfusunun yüzde 2’sini ortadan kaldıran hastalığın nedenlerini araştırıyor.
İspanyol Gribi
100 yıl önce, 1918 yılında Birinci Dünya S∂vaşı henüz devam ederken yayılan salgın hastalık, Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Fransa ve Almanya başta olmak üzere pek çok ülkede s∂vaş motivasyonunu düşürür endişesiyle kamuoyundan saklandı ve sansürlendi. Kasım 1918’de doktorlar solunum yolları enfeksiyonuna neden olan bir salgından bahsetmeye başladığında virüs tüm dünyada aylardır görülüyor ve yayılıyordu.
S∂vaşa katılmayan tarafsız ülke İspanya’da salgından sansürsüz bahsedilmesi dolayısıyla hastalık İspanyol Gribi olarak adlandırıldı.
Asya kıtasından, Afrika’ya, Kuzey ve Güney Amerika kıtalarından Okyanusya’ya tüm dünyayı etkisi altına alan salgının çıkış noktası kesin olarak bilinmiyor. Salgının tarih sayfalarına ilk kez not edildiği yerlerden biri Mart 1918’de Amerika Birleşik Devletleri askeri kampları.
Birinci Dünya Sav∂şı sona ererken dünyayı kasıp kavuran İspanyol Gribi tüm dünyada 50 ile 100 milyon arası kişinin öIümüne neden oldu. Bilim insanları bugün hala 1918 yılında dünya nüfusunun yüzde 2’sini ortadan kaldıran hastalığın nedenlerini araştırıyor.
100 yıl önce, 1918 yılında Birinci Dünya Sav∂şı henüz devam ederken yayılan salgın hastalık, Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Fransa ve Almanya başta olmak üzere pek çok ülkede s∂vaş motivasyonunu düşürür endişesiyle kamuoyundan saklandı ve sansürlendi. Kasım 1918’de doktorlar solunum yolları enfeksiyonuna neden olan bir salgından bahsetmeye başladığında virüs tüm dünyada aylardır görülüyor ve yayılıyordu.
S∂vaşa katılmayan tarafsız ülke İspanya’da salgından sansürsüz bahsedilmesi dolayısıyla hastalık İspanyol Gribi olarak adlandırıldı.
Asya kıtasından, Afrika’ya, Kuzey ve Güney Amerika kıtalarından Okyanusya’ya tüm dünyayı etkisi altına alan salgının çıkış noktası kesin olarak bilinmiyor. Salgının tarih sayfalarına ilk kez not edildiği yerlerden biri Mart 1918’de Amerika Birleşik Devletleri askeri kampları.
Grip salgınını tetikleyen etkenler neler?
İspanyol Gribi diğer grip salgınlarından 50 kat daha öIümcüldü. Bilim insanları İspanyol Gribi virüsünün, su kuşlarını etkileyen bir virüsün mutasyona uğraması sonucu ortaya çıktığı kanısında. Alaska’da ve en uzak Pasifik Adaları’nda dahi görülen İspanyol Gribi’nin dünya nüfusunun yüzde 30’una etki ettiği tahmin ediliyor.
En çok 15-35 yaş grubunu etkileyen İspanyol Gribi’ne yakalananların bir kısmı sadece birkaç gün içinde hayatını kaybediyordu.
ÖIüm oranı yüzde 2,5 ile 5 arasında değişen İspanyol Gribi klasik grip salgınlarından 50 kat daha öIümcüldü.
Hastalığa yakalananların derisi mavimsi bir renge bürünüyor ve pek çok kişi ilk semptomlardan sonra 48 saat içinde boğularak hayatını kaybediyordu.
Yapılan otopsilerde hastaların akciğerlerinin kanIa veya sιvιyIa dolduğu görülüyordu.
Mustafa Kemal Atatürk’de İspanyol Gribi’ne yakalanmıştı
Antibiyotiklerin henüz bulunmadığı bir dönemde dünyayı vuran İspanyol Gribi Fransız Şair Guillaume Apollinaire, Avusturyalı Ressam Egon Schiele ve Alman sosyolog Max Weber gibi pek çok önemli ismin hayatını kaybetmesine neden oldu. Mustafa Kemal Atatürk ve dönemin İspanya Kralı 13. Alfonso da Nazım Hikmet’in Kuvayi Milliye Destanı’nda bahsettiği İspanyol Gribi’ne yakalananlar arasındaydı.
27 Mayıs 1918’de Mustafa Kemal böbrek rahatsızlığı nedeniyle tedavi için Viyana’ya gönderilir. Viyana’da Cottage Sanatoryumu’nda tedavi edilir ve 30 Haziran 1918 de dinlenmek için günümüzde Çekya sınırları içerisinde yer alan kaplıcaları ile ünlü Karlsbad şehrine gider.
İyileşen ve dinlenen Mustafa Kemal 27 Temmuz 1918 de yurda geri dönmek için Karlsbad’dan ayrılır ve Viyana’ya geçer. Mustafa Kemal tam yurda dönme hazırlıkları yaptığı sıralarda, o günlerde bütün dünyayı etkisi altına alan İspanyol gribi virüsünü kapar ve hasta olur. Atatürk, hem hastalığın erken teşhis edilmesi, hem de bünyesinin güçlü olması ile 4-5 gün Viyana’da tedavi gördükten sonra hastalığı atlatır.
Türkiye de o zaman kaç kişi öldü kayıtlar da varmi acaba