Dış Güneş Sistemi’ndeki şeyleri arayan gökbilimciler, büyük ve beklenmedik bir sürprizle karşı karşıya kaldı. Jüpiter’in etrafında yörüngede 12 tane daha önceden bilinmeyen Ay rastlantısal olarak keşfedildi. Bu yeni keşfedilen uydularla birlikte güneş sisteminde uydusu en fazla olan gezegen sıralamasında Jüpiter büyük bir üstünlük elde etmiş oldu.
Carnegie Institution of Science’da astronom olan Scott S. Sheppard’ınyönettiği ekip, Güneş sisteminin dış gövdesinde gizemli gezegen 9 ’u aramak için yer tabanlı teleskoplar kullanıyordu. Sheppard , “Jüpiter, son derece uzaktaki Güneş Sistemi nesnelerini aradığımız arama alanlarının yakınındakiyörüngedeydi” dedi.
Ekip daha önce hiç olmadığı kadar güçlü bir teleskop kullanıyordu. Bu durumda geçmişte yapılan gözlemlerden daha yüksek çözünürlükte bir bakış yakalanmasını sağladı. Ekip gözlemledikleri uyduları, bir ay sonra yine Jüpiter’in yörüngesinde gördü.
1 yıl sonra ise uydular hala Jüpiter’in yörüngesinde bulunuyordu. Bu da onların Jüpiter’in uydusu olduğunu teyit etmiş oldu. Bilim insanları Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün’ün daha fazla incelenmesi halinde çevrelerinde birçok yeni düzensiz uydu bulabilecekleri görüşünde.
Ekibin yaptığı gözlemlere dayanarak Uluslararası Astronomi Birliği’denGareth Williams uyduların yörüngelerini hesapladı. Uydulardan 9 tanesi Jüpiter’in yörüngesine en uzak bölümde bulunuyor. Bu uydular Jüpiter’in çevresini 2 yılda dönüyor.
Bu uydular aynı zamanda bir retrograd yörüngeye sahipler ve Jüpiter’in kendi ekseni etrafındaki dönüşüne zıt yörüngedeler. Bu daha önce karşılaşılmayan bir durum değil.
Bunlar daha önce dev gezegenlere yaklaşan ve yörüngelerine kapılan kuyruklu yıldızlar ve astroidlerden oluşuyor. Sheppard, “Bu aylar dev gezegenin yapı taşlarının son kalıntılarıdır, çünkü dev gezegen bölgesinde bulunan diğer tüm materyaller muhtemelen gezegene düşmüştür” dedi.
Bilim insanları aslında 3 retrograd uydu olduğunu ve bunların bazı nesnelere çarpmaları sonucunda parçalandığını düşünüyor. Uyduların çarptığı nesnelerin ne olduğu ise şu anda gizemini koruyor.
Fakat yeni keşfedilen uydulardan birisi bu konuyla ilgili bir ipucuna sahip. On iki uydudan sadece 3 tanesi Jüpiter’e daha yakın ve devasa gezegenin yörüngesi yönünde hareket ediyor. Bunlardan iki tanesi Jüpiter’in yörüngesinde bir yıldan az bir zamanda dönüyor. Benzer mesafelere ve açılara sahip olan daha büyük bir grubun parçası olarak görünüyor.
Gökbilimciler bu parçaların bir zamanlar parçalanmış olan daha büyük bir uydunun parçaları olduğuna inanıyor. Ancak keşfedilen uydulardan bir tanesi gerçekten garip. Yörüngede bilinen diğer hiçbir uyduya benzemeyen bir yörüngede hareket ediyor.
Valentudo ismi verilen bu uydu iç prograd aylar grubundan daha uzak ve daha eğimli bir yörüngeye sahip. Jüpiter ’in yörüngesinde yaklaşık olarak 18 ay boyunca ilerlemesini sürdürüyor ve çarpması muhtemel retrograd uyduların bulunduğu alandan geçiyor.
Ekip, Valetudo’nun daha büyük bir retrograd ay ile çarpıştığına inanıyor ve daha büyük bir ayın parçası olabileceğine inanıyor. Bu da gözlemlenen retrograd grupları açıklıyor.