Kuşkusuz kedilerin hayatımızdaki yerleri her geçen gün artarak büyüyor. Tarihteki yerleri bir kenara özellikle günümüzde adeta bir antidepresan etkisi yaratıyorlar. Bazılarımız sokakta bazılarımız ise evlerimizde onları sahipleniyor, bakımını sağlıyor ve bir dediğini iki etmiyoruz.
Bilim kedilerle ilgili her geçen gün yeni araştırmalar ortaya koyarken kediler hakkında her gün birçok farklı gerçeği de öğreniyoruz. Fakat her insanın aklında o malum soru yer alıyor. Gerçekten kediniz sizi seviyor mu? Yoksa sadece kendimizi iyi hissetmek adına arkasına sığındığımız masum bir yalan mı?
Bilimsel araştırmalar ne diyor?
Kedilerin insanlarla ilgili olan ilişkisi hakkında Cornell Üniversitesi Veterinerlik Prof. Pamela J. Perry küçük bir deney gerçekleştirdi. Bu deneyde bir ev kedisinin etkileşim kurduğu unsurlara değinildi. Bunlar kedi sahibi, oyuncağı, mama ve kokusunu bıraktığı herhangi bir eşyaydı.
Bunların hepsini aynı odada ayrı yere konumlandırdı ve kediyi odanın içine bıraktı. Kedinin ilk tercih ettiği ise sahibi oldu. Onun yanına gitti sürtündü ve mutluluk göstergesi olan kuyruğu havada (bir nevi soru işareti gibi) etrafında dolaştı.
Perry ise bu durumun defalarca tekrarlandığını her seferinde kedinin ilk olarak sahibine gittiğini belirtti. Ayrıca Perry kedilerin bu tutumunun adının tam olarak sevgi olmasa da ona yakın bir bağlılık olduğunu belirtiyor.
Kedilerin bağlanması köpeklere ya da bebeklere göre daha karmaşık olabilir.
Klasik bir söylem vardır. Köpeklerin sadık olduğu sizinle bağ kurabildiği fakat kedilerin bu konuda başarısız olduklarına dair. Araştırmalar ise aslında bunun tam tersini söylüyor. NY Times yaptığı araştırmada halkla ilişkilerde aslında kedilerin daha başarılı olduklarını söylüyor.
İnsan ilişkilerini de düşündüğümüzde aslında anlatılanı daha net şekilde anlayabiliriz. Köpeklerimize ya da bebeklerimize karşı gösterdiğimiz sevginin hemen karşılığını almamız mümkünken daha yetişkin insanlarda iletişim ve bağ kurma biraz daha zor ve karmaşık olabiliyor.
Kediler de bu bağ konusunun tam olarak bu noktasında yer alıyor. İlk olarak şunu söyleyelim kediler her insanla bağ kurar diye bir kaide yoktur. Aynı insanlar gibi. Onların diğer hayvanlara göre daha karmaşık bir yapıda olması onları bağdan yoksun narsist ve asosyal yapmıyor.
NY Times bu konuyla ilgili bir araştırma yapan Oregon Üniversitesi’nin bir başka deneyine ışık tuttu. Üniversite 78 tane yavru 38 tane de yetişkin kedinin sahipleriyle bir deney gerçekleştirdi. Bu deneylerde yine kedileri yemekler ve sahipleri arasında seçim yapma konusuydu.
Bütün kediler istisnasız olarak önce sahiplerine gitti. 2017 yılında yapılan çalışmada, Dr. Vitale ve meslektaşları, kedilerin çoğunluğunun bir insanla etkileşime girmeyi yemek yemeye veya bir oyuncakla oynamayı tercih ettiğini açıkladı. Ayrıca kedilerin ilgisiz olduğu kısmına da bir parantez açarak onlara gösterilen ilginin seviyesine göre onlar da ilgilerini ayarlamaya çalıştığı kanıtlandı.
Gırlama, kuyruk sallama, göz kırpma, soru işareti şeklindeki kuyruk
Kedinize ilgi gösterdiğinizde onun gırlaması kadar sizi bu dünyada mutlu edecek şey belki de yoktur. Kedilerimizin bunu yapması sevgi ya da mutlulukla tam olarak tanımlanamıyor. Araştırmalar aslında gırlamanın kedilerin bize karşı bir manipülatif hareket olduğunu savunuyor.
Kediler kendisine gösterilen ilgi hoşuna gittiğinde aslında “her ne yapıyorsan ona devam et. Keyifliyim.” mesajı veriyorlar. Kuyruklarının uç kısımlarını sadece salladıklarında bunun anlamı “ilgimi çektin hadi biraz daha yap bakalım sonu nereye varacak” mesajı vermekmiş.
Göz kırpma işareti ve soru işareti şeklindeki kuyruk ise güvende olduklarının ve senin ortamda olmandan keyif aldığı anlamına geliyor. Sertçe sallanan kuyruk ise “hop ne yapıyorsun?” şeklinde verilen bir atar.
Kısacası kediler doğadaki diğer canlılara göre daha seçici ve karmaşık yapıdadır. Bir başka deyimin haklılığını aslında diğer araştırmalar da kanıtlıyor. “Kediler insan gibi.” Eğitim konusunda da aslında eğitilmez kısmından çok eğitilmeleri zorlu ve sabırlı bir sürece dayanıyor. Fakat bunun için gerçekten büyük bir mesai ve yıllarınızın verilmesi şart.
Bilim insanları kedilerin tam olarak “sevgi” denen duyguyu hissedip hissetmediklerini kanıtlamasalar da bağlılık iletişim ve sizi seçme gibi özel karakterleri barındırdıklarını kanıtlamış durumdalar.
Bende evde beslemek istiyorum ama cesaret edemiyorum. Sorumluluk almak gerek uzun süre evde bırakamassınız.
Tavsiye etmem. Dığada koşup oynayıp ağaçlara tırmanması gerekirken pencere önlerinde dışarıyı izlemeleri onlara zulm etmekten başka bir şey değildir.