Koronavirüs: En Kötü Belirtiler Ne ve Covid-19 Ne Kadar Ölümcül? Çinli sağlık görevlilerinin Hubei’de gizemli bir şekilde yayılan bir virüsten bahsetmesinin üzerinden 2 ay geçti. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre 2 Mart itibarı ile yaklaşık 89.000 insana koronavirüs bulaştı. Covid-19 vakaları Çin’de azalsa da diğer ülkelerde artmaya başladı. Covid-19’un ne kadar bulaşıcı olduğu ve belirtilerinin ne olduğu hakkında artık daha bilgiliyiz.
En yaygın görülen belirtiler arasında ateş, kuru öksürük ve halsizlik bulunuyor. Çoğu vakada, insanlarda nefes darlığı görülebiliyor ve hatta organ yetmezliğine kadar gidebiliyor. Bazı vakalar ise ölümcül. Bir rapora göre Wuhan’da covid-19 virüsünden ölenlerin yüzde 80’i, 60 yaşın üzerinde ve bu insanların dörtte üçünde yüksek tansiyon, diyabet, kalp hastalığı ve kanser olduğu belirtildi.
Covid-19 Ölüm Oranı Raporu
Öte yandan, gençlerin virüse karşı daha iyi korunduğu görülüyor. DSÖ ve Çin tarafından yayınlanan bir rapora göre 20 Şubat’a kadar rapor edilen 75.465 vakanın sadece %2.4’ünü 18 yaş ve altı grup oluşturuyor. Henüz çocukların virüsü yetişkinlerle aynı oranda kapıp kapmadıklarını ya da belirti gösterip göstermediklerini bilmiyoruz.
Aynı zamanda virüsün ne kadar ölümcül olduğunu kestirmek zor. Yapılan birçok tahmin yüzde 1-2 olarak belirlese de bu oran yaşlı insanlarda daha fazla. Bir rapor ölüm oranını 70’lerinde olan insanlarda yüzde 8, 80 ve üzeri insanlarda ise yüzde 14 olarak belirledi. Fakat kesin sayıyı hesaplamak imkansız çünkü kaç kişiye bulaştığından emin olamayız.
Virüsün öldürücülüğü Çin’de, özellikle salgının patlak verdiği Hubei’de daha fazla gibi görünüyor. Bunun sebebi insanların test edilme şeklinin ve diğer ülkelerdeki onaylanmış vakaların farklılığı olabilir. Daha hafif vakalar seçildiğinde, ölüm oranı daha düşük görünecektir.
Enfeksiyonlar ölümcül olmasa da, ciddi hastalıklara neden olabilirler. Şimdiye kadar 42 binden fazla insanın iyileştiği biliniyor ama enfeksiyonun bu bireyler için uzun süren sonuçları olacak mı bilmiyoruz, diyor Alwalid.
Alwalid ve meslektaşları, Wuhan’da virüs kapan insanların ciğer taramalarını inceliyor. Enfeksiyonun ilk haftasında, semptomlar görülmeye başlamadan önce enfeksiyon işaretleri görünür hale geldi. Enfeksiyon gelişmeye başlamadan önce, ilk birkaç haftada ciğerdeki bir bölgeden diğer ciğerdeki bölgelere yayılıyor.
Şimdilik çoğu ülkedeki tavsiyeler aynı şekilde: kalabalıktan kaçının, öksürürken veya hapşırırken peçete kullanın ardından peçeteyi çöpe atın ve ellerinizi yıkayın. Virüs bulaşan insanların toplam sayısı resmi raporların gösterdiğinden çok daha fazla ve bir epidemiyologa göre sonunda dünyanın yüzde 60’ına virüs bulaşacak. Test, tedavi ve karantina gibi önlemler umarız ki bu oranları düşürür.
ŞEVVAL KARA / K: New Scientist
