On yıllar boyunca bilim insanları belirli bir Mozart bestesinin neden epilepsi hastalarını hafiflettiğini açıklamak üzere araştırma yürüttüler. D Majör, K.448’de “İki Piyano için Sonat” olarak bilinen parça, bu etkiyi yarattığı bilinen tek müzikaldir ve yeni araştırmalar,sonunda terapötik özelliklerinin ardındaki sırrı ortaya çıkartmıştır.
Scientific Reports dergisindeki yazarlar, bulguların “Mozart K448 etkisini” diğer müzikal uyaranlarla tekrarlamamıza olanak sağlayabileceğini ve artık tüm bir epileptik / anti-epileptik müzik türünün yaratılabileceğini öne sürüyorlar.
Araştırmacılar, sinirsel aktivitelerini ölçmek için beyin implantları takılmış 16 dirençli epilepsili katılımcıya bu şarkıyı çaldılar. Bu araştırmacılar, epilepsi ile güçlü bir şekilde ilişkisi olan ve nöbetleri tetikleyebilen, interiktal epileptiform deşarjlar (IED’ler) olarak bilinen belirli bir elektriksel uyarı tipini izlemesini sağladı.
K448’i sadece 30 saniye dinletmek, özellikle iki taraflı frontal korteksler gibi duyguları koordine edip ,beyin bölgelerindeki IED’lerde gözle görülür bir azalmaya sebebiyet verdi.
Ancak ilginç bir şekilde, katılımcılar kişisel favori şarkılarını dinlediğinde böyle bir etki görülmedi.
Araştırmacılara göre bu, K448’in beyin üzerinde duygusal tepkiden tamamen bağımsız bir etki yarattığını gösteriyor. Böyle bir teori, Sonata’nın komadaki bireylerde bile IED aktivitesini azalttığını gösteren 90’lı yıllardan bir çalışmayı elbette destekliyor.
Araştırmacılar, parçanın bunu nasıl başardığını anlamak için müzikal yapıyı analiz etti ve parçanın “her biri harmoni altında yatan zıt melodik temalarla düzenlendiğini” belirtti.
Bu gözleme dayanarak, uzun melodiler arasındaki geçişlerin, beyinde epileptik aktiviteyi azalttığı görülen “olumlu duygusal tepkiler” ürettiğini varsayıyorlar.
Mozart’ın K448’indeki epileptik ana bileşen olduğu sonucunu güçlendirdi.
Bu teoriyi test etmek için katılımcılardan Wagner’in ”tanınmayan melodisini ve zıt melodik temalar yerine ince ve kademeli değişikliklerle organize edilen” ayrı bir parçasını dinlemelerini istediler. Ancak Wagner’i dinlemenin IED etkinliği üzerinde hiçbir etkisi olmadı. Bu da melodik değişikliklerin Mozart’ın K448’indeki epileptik ana bileşen olduğu sonucunu güçlendirdi.
Epilepsi için yeni, müdahele derinliği olmayan tedaviler geliştirmek mümkün. Bu durumdan muzdarip olanların kulaklarına müzikler olacak bir şey…
Ayşe Nur ESEN
