Karışık müzik dinliyorsunuz ve bir sanatçı arka arkaya iki kez görünüyor. Bu sizce de bir tesadüften fazlası değil mi? Belki de müzik çalarınız size oynadığı bir oyundur. Karışık çal da müziğin rastgele bir sırayla çalınması gerekir.
Ve gerçekten rastgele bir algoritma; herhangi bir albümden herhangi bir şarkıyı seçer. Bu da aynı sanatçının, iki veya üç şarkısını arka arkaya çalmasına neden olabilir. Özellikle de o sanatçıdan çok fazla içeriğe sahipsek. Fakat bu durum, kullanıcıya rastgele gelmez!
Bu nedenle çoğu karıştırma algoritması, ardışık şarkıların farklı sanatçılardan ve albümlerden olmasını sağlamaya çalışır. Bazı algoritmalar daha da ileri gider. Ve tercih ettiğiniz şarkılardan daha fazlasını sunmak amacıyla yalnızca dinlediğiniz son 100 şarkı arasından seçim yapar. Aslında, dinlemeye devam ederseniz bu ‘rastgele’ listenin tam olarak tekrarlanacağını görebilirsiniz!
Oynatma listelerinin oynandığı duygusu, kısmen Kumarbazın Yanılgısı’ndan geliyor.
Uzun süredir bir şey olmamışsa, tekrar olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu düşünmeye sevk ediyor. Bu beynin bir hilesidir. Örneğin bir madeni para havaya atıldığında üç kez tura gelirse, içgüdüsel olarak bu sefer yazı gelmesi gerektiğini düşünürüz. Ancak tekrar tura gelmesi için eşit bir şans vardır.
Bir çalma listesi sanatçıları, şarkıları veya türleri tekrarlanırsa yanlış hissettirdiği anlamına gelir. Karışık çalma gerçekten rastgele ise, Kumarbazın Yanılgısı bizi düşünmeye sevk eder. O zaman şarkılar daha aralıklı olmalıdır. Ancak bu şarkıların art arda çalma şansı eşittir.
Spotify’ın baş geliştiricilerinden Babar Zafar geçen hafta BBC’ye verdiği demeçte, bu kalıplar birçok kullanıcının şikayet etmesine neden oldu. Bazı kızgın kullanıcılar işin içinde komplo teorileri olduğunu söylediler: Örneğin plak şirketlerinin Spotify ile anlaşmalar yaptığı ve böylece sanatçılarının diğerlerinden daha fazla çalınması sağladıkları gibi… Ancak şirket, Spotify’ın rastgele çaldığını hissettirmek için çok çalışıyor.
Spotify piyasaya çıktığında, şirket bir blog yazısında açıkladı: “Fisher-Yates karışık çalma” özelliğini kullanarak rastgele çalma listelerini oluşturdu. Bu; çok fazla hesaplama gücü kullanmadan rastgele çalma listeleri oluşturan, “optimum miktarda işlem ve optimum miktarda rastgelelik” yapmak için yalnızca üç satır kod alan verimli bir algoritmadır.
Ecem Sena Çelik
