Hümeyra DEMİRBAŞ
İngiltere’deki Durham Üniversitesi ve Almanya’daki Fraunhofer Enstitüsü’nden araştırmacılar; çeliğin yoğunluğunun yaklaşık %15’i yoğunlukta, dayanıklı bisiklet kilitleri ve hafif zırhlar üretilmesi için kullanılabileceğini söyledikleri, dünyanın üretilen ilk kesilemez materyalini ürettiklerini öne sürdüler.
Proteus adı verilen malzeme; açılı taşlama makinelerini, matkapları ve benzeri aletleri engellemek için hücresel alüminyum yapıda seramik küreler kullanır: Ve bu materyale karşı kullanılan herhangi bir kesme aletini körelten yıkıcı titreşimler yaratır. Araştırmacılar, Proteus tasarımının oluşturulmasında greyfurdun sert ve yumuşakçaların sert, kırılmaya dayanıklı aragonit kabuklarından ilham aldılar.
Proteus yüksek basınçlı su jeti kesicilere karşı eşit derece etkilidir
Bir açılı taşlama makinesi veya matkap ucu, bir Proteus tabakasının dış katmanını kesecektir. Fakat gömülü seramik kürelere ulaştığında alet keskin kenarlarını körleştiren titreşimlerle karşı karşıya kalır ve sonra ince seramik toz parçacıkları metalin matris benzerindeki yapısını doldurmaya başlar.
Bunlar; ‘seramik taneleri arasındaki atomlar arası kuvvetler nedeniyle’ ve ‘kesici aletin kuvveti ve enerjisi kendi kendine geri döner, kendi saldırısıyla zayıflatılır ve yok edilir’ evreleri ile gerçekleşir.
Materyal, yüksek basınçlı su jeti kesicilere karşı eşit derece etkilidir. Çünkü seramik parçaların küresel şekli su jetini genişletme eğilimindedir ve kesme hızını önemli ölçüde yavaşlatır.
Durham’ın Mühendislik Bölümü’nde Uygulamalı Mekanik Yardımcı Doçent olan başyazar Stefan Szyniszewski,
“Esasen materyalimizi kesmek, külçe dolu bir jöleyi kesmek gibidir. Jöleden geçerseniz külçelere vurursunuz ve malzeme kesici aletinizi yok edecek derecede titreşir. Bu esnek malzemeye gömülü seramikler aynı zamanda, kum torbasının yüksek hızda bir kurşuna direneceği ve durduracağı gibi, hızla kesen kesici aletinize direnen çok ince parçacıklardan yapılmaktadır. Bu malzeme güvenlik ve koruma sektörlerinde birçok yararlı ve heyecan verici uygulamada kullanılabilir. “
Bisiklet kilitleri ve hafif zırhların yanı sıra, ekip Proteus’un kesici aletler kullanan insanlar için koruyucu ekipman potansiyeline sahip olduğunu düşünüyor.
Şu anda patent beklenmekte ve ekip, pazara sürmek için üreticilerle ortaklık kurmaya çalışıyor.
Hümeyra DEMİRBAŞ
