SpaceX Mars’ı kolonileştirmek için, NASA uydu fotoğrafları veritabanına göre arazi keşif araştırmasına başladı. Arizona Üniversitesinden bir bilim insanı da SpaceX’in, iniş bölgesi keşif projesinin olduğunu doğruladı. Veritabanı kayıtlarına göre şirket, Starship’i indirmek için görece daha düz, sıcak ve risksiz bölgeleri arıyor.
Starship, SpaceX tarafından geliştirilmekte olan tamamen yeniden kullanılabilir bir fırlatma aracıdır. Kullanım amacı SpaceX tarafından Dünya yörüngesi, Ay ve Mars’a kargo ve insanlı görevler gerçekleştirmek olarak belirtilmiştir. Elon Musk, Crew Dragon’un Mayıs 2020 tarihindeki ilk insanlı fırlatılışından sonra Starship programının SpaceX’in en büyük önceliği haline getirildiğini belirtmiştir.
Her aday iniş bölgesi, biraz kızıl toprak ile gömülmüş ve bu sayede robot ve insanlarla erişilebilir, donmuş su bulunma ihtimali bulunan alanlar. Teoride bu buz kazıp çıkarılabilir, eritilebilir ve su, hava, roket yakıtı gibi değerli kaynaklara dönüştürülebilir.
Uzay tarihi yazarı Robert Zimmerman NASA ’nın Mars Reconnaissance Orbiter aracından topladığı verileri incelerken bazı fotoğraflarda “SpaceX, Starship için aday bölgesi” başlıklarını fark etti. Sonra kendi sitesinde–Beyond the Black– görselleri paylaştı ve açıkladı.
İlgili: Geçmişte olan ve gelecekte planlanan bütün “Mars görevleri”
Zimmerman “Doğrusunu söylemek gerekirse, SpaceX’in Starship’i Mars’ta indirebileceği yerleri araştırmaya başladığını keşfetmek oldukça ilgi çekici” sözlerini kullandı ve her bölgenin muhtemelen gömülü buz bulunduran bölgeler olduğunu ekledi. SpaceX, Business Insider’ın yorum talebine hemen yanıt vermedi. NASA JPL’den bir bilim insanı da şirketten görseller ile gerçek bir yorum talebinde bulundu.
SpaceX, Starship için en az 9 iniş bölgesini değerlendiriyor
Yeni görseller, Arizona Üniversitesi tarafından kontrol edilen ve MRO uzay aracına monte edilmiş HiRISE teleskopundan geldi. Teleskopun kamerası yüzey şekillerini 30.48 pixel/cm çözünürlükte fotoğraflayabiliyor. Zimmerman HiRISE kataloğundan 4 Starship iniş bölgesi belirtmiş olmasına rağmen Business Insider, SpaceX için 9 farklı konum görüntüsü isteği buldu. Google Earth verilerine göre işlenmiş bu yerleri yukarıda görebilirsiniz.
Tüm Starship görsel talepleri NASA JPL’denNathan R. Williams tarafından yapıldı. Williams daha önce NASA’nın Mars 2020 rover görevi ve SpaceX’in şimdi iptal olmuş RedDragon görevi için de onlarca görsel talebinde bulunmuştu.
Zimmerman, Williams’ın Starship görsel taleplerini gördükten sonra gizli bir anlaşma ile SpaceX’e bağlı olduğunu ve bu konu hakkında yorum yapamadığını söyledi. (Business Insider’ın yorum talebine ne Williams ne de NASA JPL hemen karşılık verdi) HiRISE’ın sitesine göre 29 Nisan’da Williams, Starship ve Mars ile ilgili 18 farklı görsel talebinde bulundu. Özellikle de daha detaylı 3D grafikler oluşturulabilecek oldukça farklı açılardan, her bölge için ikişer görsel talep etti.
Bu 9 bölgenin 6’si yayınlanmış görseller ancak, 2 tanesi daha yayınlanmamış diğeri ise daha görüntülenmemiş. PIRL yöneticisi AlfredMcEwen, bu hikayenin yayılmasından sonra projeyi doğruladı. McEwen bir email ile Business Insider’a “JPL’nin yönetimindeki HiRISE takımı SpaceX için aday iniş bölgelerini görüntülüyor. Bu süreç 2017’de Red Dragon inişi için başlamıştı şimdi ise Starship için devam ediyor” dedi.
İniş bölgeleri görece düz, sıcak, taşsız ve muhtemelen buzlu
Musk son yıllarda, SpaceX’in 2050 ortalarında Mars’ta sürdürülebilir bir şehir kurma planlarından (insanlığı bir sabit diske yedekleme yöntemi olarak) bahsetmişti. Bu planı batırmadan gerçekleştirebilmesi için de öncelikle fazlaca Starship’e ve kızıl gezegende yakıt ikmali yapabilecek teknolojiye ihtiyacı var.
Şirket ilk roket gibi tüm Starshipleri tamamen yeniden kullanılabilir yapmayı planlıyor. Mars’ta yakıt ikmali de Musk’ın planları için temel noktalardan biri ve metanın yakıt olarak tercih edilmesinin sebebi de bu.
Musk, Güneş (belki nükleer) enerjisi kullanılarak, Sabatier reaksiyonu adı verilen bir işlemin, ince Mars atmosferindeki su ve karbondioksiti metan haline getirebileceğini söylüyor. Bu yakıt, sudan gelen oksijen ile birlikte, Starshipleri Dünya’ya döndürebilecek aynı zamanda içme suyu ve solunabilir hava sağlayacak. 9 muhtemel iniş bölgesinin sekizi Arcadia Planitia ve Amazonis Planitia adlı bölgelerin sınırında.
McEwen, aday iniş bölgelerinin kuzey orta enlemlerde, sığ buzlanma kanıtları bulunan bölgelerde ve düşük irtifalarda yoğunlaştığını söyledi. Mars’ın bu şeridinin, milyonlarca yıldır korunmuş kocaman gömülü buzullar gizlediği düşünülüyor. Yakınlarındaki kraterlerin şekli buna kanıt oluşturuyor. Sanki bir meteor darbesinden sonra havaya buz saçılmış gibi görünüyor. Mars atmosferi Dünya’nın %1’i kalınlığında yani görece olarak bir vakum ortamı olduğu için de bu saçılmış buzun süblimleşmesine sebep oluyor.
SpaceX’in aday bölgeleri aynı zamanda düz ve daha kayalıksız bölgeler.
Ayrıca bu bölgeler Mars’ın süper soğuk kutup dairelerinden uzakta ve daha sıcaklar, bir miktar güneş görüyorlar ve görece daha alçak irtifadalar. Çünkü hava düşük irtifalara biraz daha yoğun oluyor, böylece Sabatier makineleri karbondioksiti daha verimli şekilde emip, Starship için işleyebilir.
Fakat SpaceXStarship testlerine yeni başlıyor
Bu aşamada SpaceX, Starship’i yörüngeye ulaşıp kendi başına Mars’a inebilecek kapasitede tamamlamış değil. Ayrıca şirket, buzları nasıl çıkaracaklarını; kalıcı, geri dönüşümlü habitatları nasıl inşa edeceklerini; hatta Mars’a kadar seyahatlerinde insanları nasıl hayatta tutacaklarını bile açıklamış değil.
Fakat SpaceX sağlam bir başlangıç yaptı: Daha önce metanla çalışan Raptor motorlarını inşa ve test etti. Ayrıca böyle bir motoru Starhopper ile 150 metreye kadar uçurdu. Çalışanlar şu an 2 tane daha büyük ve yörüngeye ulaşabilecek kapasitede prototipler üzerinde çalışıyorlar: Starship Mark 1; Boca Chica, Texas’ta ve Starship Mark 2; Cocoa, Florida’da.
Çeviri: Ş. Firdevs Er
