Çağlar boyunca insanoğlu her zaman yıldızlara baktı ve bazıları orda ne olduğunu merak etti. Antik çağlarda Mısırdan Mezopotamya’ya, Antik Yunandan Çin’e yani nerdeyse tüm uygarlıklar çeşitli evren modelleri oluşturdu ve uzayı sürekli gözlemledi.
1608 yılında çok önemli bir adım atıldı. Hans Lippershey tarafından teleskop icat edildi ve 1609 yılında Galileo Galilei bu aracı gökyüzü gözlemleri için kullandı. İnsanoğlu yeni şeyler keşfettikçe merakı da artıyordu. Kepler, Newton ve diğer önemli bilim adamları uzay algımızı, evren algımızı, genişletti.
Evren algısı genişledikçe merak genişledi merak genişledikçe yeni icatlar yapılmaya başlandı. Ve 3 Ekim 1957’de ilk somut adım atıldı. Sovyetler Birliği ilk yapay uydu olan Sputnik 1’i yörüngeye yerleştirdi. 12 Nisan 1961’de Rus kozmonot Yuri Gagarin, Vostok 1 uzay aracı ile Dünya yörüngesini dolaşan ilk insan oldu. 20 Temmuz 1969’da Amerikalı Neil Armstrong Ay’a adım atan ilk insan oldu.
Yukarıda bahsettiğim olaylar günümüz dünyasının uzay algısını oluşturdu ancak hala orada ne olduğunu tam olarak bilemiyoruz ve merak etmeye devam ediyoruz.
Elon Musk Kimdir?
Şirketin kurucusu Elon Musk da merak edenlerden biri. Musk,1971 yılında Güney Afrika’nın üç başkentinden biri olan Pretoria’da doğdu. Babası mühendis, annesi model ve beslenme uzmanıydı. Ebeveynleri o çocukken boşandı ve Musk çoğunlukla babasıyla yaşamaya başladı.
10 yaşında Musk, Commodore VIC-20 ile bilgisayarla tanıştı. Hızlı bir şekilde nasıl programlanacağını öğrendi ve 12 yaşındayken Spectra video’ya, Blastar adlı bir oyunu 500 dolara sattı. Ancak Musk’un entelektüel yeteneği ona çocukken çok işe yaramadı. Okulda karşılaştığı sert fikirli Afrikaner kültüründe çok az arkadaş buldu.
Musk, 17 yaşında, 1980’lerin sonlarında Kanada’ya taşındı. Daha sonra annesi aracılığıyla Kanada vatandaşlığı aldı. 1992 yılında, Kingston, Ontario’daki Queen’s Üniversitesi’nde iki yıl geçirdikten sonra, Pennsylvania Üniversitesi’nde işletme ve fizik okumak için Kanada’dan ayrıldı. The Wharton School of the University of Pennsylvania’da anadalını seçip, Ekonomi alanında lisans diploması aldı.
Ayrıca University of Pennsylvania, School of Arts and Sciences’dan da, Fizik alanında yan dal diploması aldı.
Elon “insanlığın geleceğini en çok etkileyecek sorunlardan oluşan” üç alan tespit etti ve uzay bunlardan birisiydi. 20. yüzyılın sonlarına doğru ve 21. yüzyıla kadar uzay yolculuğu hala pahalıydı ve bu nedenle hükümet tarafından yürütülüyordu.
Elon’un amacı ticari havayollarına benzer seyahat özelliklerine sahip nispeten ucuz yeniden kullanılabilir roketler yapmaktı. 2000 yılının başlarında, uzay hayalini başlatmak için yenilenmiş Rus roketlerine erişmek için üç kez bir Rus uzay programı üyelerine yaklaştı
Ne yazık ki, anlaşamadılar. 2002 yılında Musk ve arkadaşı Adeo Ressi, aralarında NASA’nın jet uzmanınında olduğu birkaç kişiyle yine Rusya’ya gittiler. Rus mühendisler yeni gelenleri ciddiye almadı ve yine işler istediği gibi gitmedi.
SpaceX Şirketinin Kuruluşu
Ancak bundan sonra, roket teknolojisi 1960’lardan beri aşağı yukarı aynı kaldığı için Ruslara veya başka birine ihtiyaç duymadığını fark etti. 2002’nin başlarında SpaceX şirketini kurdu. İnsan bulmak bir sorun değildi. Hemen Tom Mueller takıma girdi. Şirket resmi hale getirildi ve Kaliforniya’da yaklaşık 7000 m2 alana sahip bir hangar kiralandı.
İlk roket Falcon 1 olarak adlandırıldı. “Yıldız Savaşları” ndan uzay aracının onuruna verilen isim. Roketin üretim süresi 15 ay olarak tahmin edildi. Ancak Elon, yeni teknolojiler oluşturmak için gereken maliyetleri ve süreyi yanlış tahmin etmiştir. Bu nedenle, lansman Mart 2006’da gerçekleşti.^İlk SpaceX lansmanı paslı bir somun nedeniyle kalkıştan sadece 33 saniye sonra başarısız oldu.
Önümüzdeki iki yıl boyunca şirket zorluklarla karşılaştı.2007 yılında bir sonraki güvenilirlik sağlama şansı da başarısızlıkla sonuçlandı. Motorlar erken kapatıldı ve roket yörüngeye ulaşamadı.Bir sonraki lansman da başarısız oldu.
Üçüncü başarısızlıktan sonra şirket iflasın eşiğindeydi. Kazadan sadece bir gün sonra, şirketin ilk dış yatırımcısı olan Paypal’ın kurucu ortağı Peter Thiel tarafından kurtarıldı.
Dördüncü lansman şirket için son derece önemliydi. Başarısı SpaceX için son umuttu. Lansman 2008 yılında sonbaharın başlarında gerçekleşti. Gemide 150 kg ağırlık vardı. Füze uçuşu başarıyla tamamladı ve ağırlık ile yörüngeye girdi. Şirketin varlığı güvence altına alındı.
İlk başarılı lansmanından bu yana SpaceX, NASA ile teması arttırdı ve birlikte birçok projeye adım attılar. Başarısızlıklarla başlayan bu uzun yolun sonunda SpaceX, bugün Uluslar Arası Uzay İstasyonu’na astronotlarını gönderen ilk özel şirket oldu.
Peki ilk üç lansmanı başarısız olan bu şirket nasıl oldu da bugün ISS’e astronot gönderen ilk özel şirket oluyor?
Bireysel Şirket: Son zamanlarda, dünya, özel şirketlerin neredeyse bir devletten daha verimli olduğu bir sistem geliştirdi. SpaceX’in kurucusu, uzaya çıkmak gibi önemli sonuçlar elde etmenin mümkün olduğunu açıkça kanıtladı. Bunun nedenleri, istediğinizi hızlı ve uygun bir şekilde elde etme arzusudur.
Uzay uçuşunun maliyeti: İşe başlamadan önce roketi satın almak isteyen Elon, birkaç olumsuz öneri aldı. Roket inşa etme maliyetini hesaplayarak, yeni roket yapmanın çok daha ucuz olacağı sonucuna vardı. Ayrıca, en başından beri, şirket yeniden kullanılabilir bir roket kullanacaktı. Bu tür cihazların çalıştırılmasının maliyeti çok daha düşüktür. Ve şu anda herhangi bir SpaceX roketinin tüm parçalarının yaklaşık% 80’i şirket içinde yapılır.
Teknolojiler: Her yıl SpaceX, farklı teknolojiler geliştiriyor. Şirketin ana hedefi, hedeflere ulaşmak ve en iyi yetenekleri çekmek için yeni yollar geliştirmektir. Kurulmuş bir firma başarının bir ölçütüdür. Hayallerini gerçekleştirmek isteyen herkesi elde etme eğilimindedir.
NASA desteği: Tabii ki, şirket bağımsız bir şekilde başladı ancak mevcut başarı büyük ölçüde devlet desteğine bağlıdır. 2.6 milyar dolarlık bir sözleşme ve projelerin başarısını garanti eden şirkete yapılan yatırımlar, SpaceX’in önünü açtı.
Şirketin geleceği
Elon Musk sadece şirketin ana yatırımcısı ve CEO’su değil. Kişisel olarak geliştirme projelerine katılan ve uzay roketleri yaratan çok yetenekli bir mühendis. Çocukken “kızıl gezegeni” ziyaret etmek isteyen Musk, şimdi bu hedefe doğru ilerliyor.
Şirketin izlediği ana hedef Mars’a insanlı uçuşlar yapabilmektir. Bu hedefin uygulanmasından sonra, Elon, gezegenin yaşanılabilir bir yer olması için çeşitli projeler üretmeyi düşünüyor.
Elon Musk, Mars’a ilk uçuşların 2022’de başlamasını planlıyor ve o zamana kadar şirket, gezegenimizde henüz kullanılmayan inanılmaz sayıda yeni teknolojiler geliştirmeyi hedefliyor.
Berk Keskin
