Enflamasyon: Canlı dokunun her türlü canlı, cansız yabancı etkene veya doku hasarına verdiği hücresel, sıvısal ve damarsal -yangı veya iltihaplanma tarzı- bir yanıttır.
Yale Üniversitesi tarafından yürütülen yeni bir çalışma; birçok stres hormonunun bağışıklık sistemini baskılamasına rağmen, aşırı stresin enflamatuar hastalığı nasıl güçlendirdiğinin gizemini çözdü. Araştırma, bir organizma stresle karşı karşıya kaldığında yağ hücreleri tarafından belirli bir bağışıklık hücresinin salındığını gösterdi.
İlginizi çekebilir: Bilim İnsanları Stresin İnsan Beyninde Nerede Yaşadığını Keşfettiler
Onlarca yıldır, stres ve enflamatuar hastalıklar arasındaki bağlantı açıktı; birçok kronik hastalık aşırı stres dönemlerinde etkisini arttırdı. Bununla birlikte, bu açık gözlemin altında açıklanamayan bir paradoks vardı: stres karşısında kalan vücut tarafından salınan kortizol, adrenalin gibi hormonlar bağışıklık sistemine belirgin baskı sağlar ancak stres bir şekilde enflamasyona sebep olur.
Yeni çalışma, yeni bir laboratuvar gözleminden kaynaklandı. Farelerden kan almak doğal olarak stresli bir işlemdir ve araştırmacılar bunun interlökin-6(IL-6) seviyelerinin artışıyla ilişkili olduğunu fark ettiler. Artan IL-6 seviyeleri daha önce otoimmün koşullarda ve aşırı streste rol almıştır fakat tam olarak nasıl arttığı araştırılmamıştır.
İlginizi çekebilir: Aşırı Stres Hücrelerimizin Enerji Üretme Kabiliyetine Zarar Verebilir
Hayvanlar stres karşısında infalamatuar tepkiler göstermemeye başladı
Beklenmedik bir şekilde gerçekleşen yeni araştırmanın sonuçları; IL-6’nın aşırı stres karşısında kahverengi yağ hücreleri tarafından salgılandığını ortaya koymaktadır. Stresli bir durumla karşı karşıya kaldığımızda enflamasyonu arttıran işte bu bağışıklık mekanizmasıdır. Ve farelerde, beyin ve kahverengi yağ hücreleri arasındaki sinyal bloke edildiğinde, hayvanlar stres karşısında infalamatuar tepkiler göstermemeye başladılar.
Fakat bir soru hâlâ cevapsız: stresin neden bu kadar zararlı bir bağışıklık sistemi mekanizmasını tetiklediğini hangi evrimsel işlev açıklıyor?
İlginizi çekebilir: Stres İle Baş Etmek İçin Bilimsel Olarak Kanıtlanmış 10 Yol!
Burada araştırmacılar IL-6’nın hipoglisemiye aracılık etmede önemli bir rol oynadığını keşfettiler. Esasen bu, vücudun “savaş ya da kaç”a tepkimiz için yakıt olarak gerekli glikoz üretimindeki artışlara hazırlanmasına yardımcı olur. (Savaş ya da kaç tepkisi: Savaş ya da kaç tepkisi algılanan zararlı bir olaya, saldırıya veya hayati tehdide yanıt olarak ortaya çıkan fizyolojik tepki. İlk olarak Water Bradford Cannon tarafından tanımlandı.)
Bu sebeple, bu bulgular sadece bir dizi otoimmün hastalık için değil, aynı zamanda birçok zihinsel sağlık bozukluğu için de zorlayıcı yeni araştırma yolları sunmaktadır. IL-6 farelerde bloke edildiğinde, hayvanlar ajitasyon belirtilerinde önemli bir azalma gösterdi, bu da bağışıklık mekanizmasının anksiyete ve depresyonda rol oynayabileceğini düşündürdü.
IL-6 önleyici ilaçlar zaten var ve eklem iltihabı gibi otoimmün durumları tedavi etmek için kullanılmıştır. FDA onaylı ilk IL-6 önleyicisi olan Tocilizumab, halihazırda bir antidepresan tedavi olarak denenmektedir.
İlginizi çekebilir: Bağışıklık Sistemini Anında Arttıracak 15 Önemli Takviye
Hümeyra DEMİRBAŞ
