Tüberküloz Nedir: Tüberküloz (TB) esas olarak akciğerlerinizi etkileyen potansiyel olarak ciddi bir bulaşıcı hastalıktır. Tüberküloza neden olan bakteriler bir kişiden diğerine öksürük ve hapşırıklarla havaya salınan küçük damlacıklar yoluyla yayılır.
14 Ağustos 2019 Çarşamba günü ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), bulaşıcı ve ölümcül bir hastalık olan ilaca dirençli tüberküloz (verem) için yeni bir ilacı onayladı. Tüberküloz, yılda yaklaşık 500.000’i bu hastalığın ilaca dirençli türlerinden muzdarip olan,1.6 milyon kişiyi öldürmektedir.
Pretomanid adı verilen antibiyotik, az sayıda şirketin yeni nesil antibiyotik oluşturmanın pahalı ve kar amacı gütmeyen çabalarına yatırım yaptığı bir zamanda, TB Alliance adlı kar amacı gütmeyen bir grup tarafından geliştirilmiştir.
Bazı araştırmacılar, TBC İttifakının, sağlık yetkililerini ilaca dirençli enfeksiyonların artan tehlikesi konusunda uyardıkları için antibiyotik ilaç gelişimi için bir model teşkil edebileceğini ummaktadır. Birleşmiş Milletler, böyle bir enfeksiyonun yani ilaca dirençli herhangi bir enfeksiyonun, 2050 yılına kadar, şayet hiçbir şey yapılmazsa, her yıl 10 milyon insanın ölümüne neden olabileceğini öngörmüştür.
TB Alliance başkanı ve CEO ‘su Mel Spigelman, “Bu hastalıktan etkilenen insanların yaşamları üzerinde büyük bir etkiye sahip olabiliriz. Ve sonunda TB (tüberküloz) gibi bir hastalığın ortadan kaldırılması yönünde büyük bir adım atabiliriz.
Kâr amacı gütmeyen bir kurumun en önemli avantajlarından biri, kârınızı hissedarlara iade etmek gibi durumlar ile uğraşmak zorunda olmamanızdır.” demiştir.
İlaç Şirketleri Geliştirmeyi Bıraktı
İlaç şirketleri, antibiyotiklerin olduklarından daha iyi duruma getirilmesini, geliştirilmesini büyük ölçüde terk etmişlerdir. Çünkü piyasaya sürmek için yaklaşık 1 milyar ABD dolarını gözden çıkarmaları gerekmektedir, halbuki yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol gibi kronik durumlar için olan ilaçlar veya doz başına yüzbinlerce dolar veya daha fazla gelir elde edilebilen özel ilaçlar çok daha az gelir sağlar.
Antibiyotikler genellikle ucuzdur ve tek seferde gün veya hafta bazında alınırken, kanser ve kronik hastalıklar için kullanılan ilaçlar uzun süreli, ay veya yıl bazında alınmaktadır. Son on yılda FDA tarafından onaylanan tüm antibiyotikler hayal kırıklığı oluşturan satışlara sahipti hatta geçen yıl onaylanan bir antibiyotik olan Achaogen, Nisan ayında iflas başvurusunda bulunmuştur.
Pretomanid, yüksek dirençli TB tiplerine karşı üç ilaç rejiminin bir parçasıdır. Ve 40 yıldan fazla bir süredir FDA onaylı üçüncü TBC ilacıdır. TB Alliance, klinik çalışmasındaki ilk 107 hastanın 95’inin, üç ilaç rejimiyle gerçekleşen altı aylık tedavide başarılı bir sonuca ulaştığını belirtmiştir. Tarihsel tedavi başarı oranı ise yüzde 34’tür.
120’den fazla ülkenin bu hastalık hakkında Dünya Sağlık Örgütü’ne bildirdiğine göre; ilaca dirençli TB, sayısız ilaçla tedavi edilmektedir ve bu binlerce hap gerektirebilir.
Bakteriyel Enfeksiyonlar
Bakteriyel enfeksiyonlar, ilaca dirençli hastalıklara karşı kullanılan antibiyotiklere karşı direnç geliştirir; bu durum, bazı tüberküloz tipleri dedahil olmak üzere,aslında bir kez tedavi edilebilecek hastalıkların tedavi edilmesini olağanüstü zor bir hale dönüştürmüştür.
Uzmanlar, oluşabilecek pek çok yan etkinin tedavi edilemeyebileceği,endişeye sebep olabilecek bir antibiyotik kullanımı sonrası dönem hakkında uyarmışlardır.
TB Alliance, FDA ‘nın onayının Çin, Hindistan ve Güney Afrika gibi diğer ülkelerin biran önce ilaç kullanım zemini için hazır hale gelmelerini ve ilaçları hastalar için erişilebilir kılmalarını umduğunu söylemiştir. Bu hastalık son derece bulaşıcıdır ve öksürme, hapşırma ve hatta konuşma şeklinde yayılım göstermektedir.
Bu ay New England Tıp Dergisi’nde araştırmacılar ve alanları bulaşıcı hastalıklar olan doktorlar, antibiyotik gelişimi için şu anki modelin bozulduğunu savunmuşlardır. Çünkü özellikle onları geliştirmekte olan birkaç şirket, aynı yan etkiler için de ilaç geliştirmek için birbirleriyle rekabet etmekte; böylelikle de asıl antibiyotiği geliştirmekten ziyade, oluşan yan etkiler için ilaç geliştirmeye odaklanarak iyi gelir elde etmek için rekabet etmektedirler.
Buna karşılık; TBB İttifakı da dahil olmak üzere kar amacı gütmeyen kuruluşlar ise bu durumda daha büyük bir rol üstlenmektedir. Çünkü hissedarların iyi gelir kapısı açacak ilaçlar geliştirmeleri için oluşturdukları baskılara maruz kalmamaktadırlar.
Daha fazla mali teşvik şart
Bazı uzmanlar, hükümetlerin ilaç şirketleri için ön ayak olması ve daha fazla mali teşvik sağlaması gerektiğini söylemektedirler. Pew Charitable Trusts ‘a göre, ABD hükümetinin bu tür çabaları kalkınmada ciddi bir artışa yol açmıştır: 2004’ün yarıyılına kıyasla sadece 2019’un Mart ayında 429 antibiyotik geliştirilmiştir. Ancak ne var ki ilaçların çoğu ya gereksizdi ya da en acil hastalıklarda, durumlarda kullanılabilecek düzeyde değildi.
Boucher’e göre kar amacı gütmeyen bu model, daha fakir ülkelerdeki sakinleri etkileyen ve ciddiyeti ihmal edilen hastalıklar için umut vaat ediyor. Boucher, “Para kazanmak için tek bir TB ilacı satacak bir pazar yok önümüzde, bu yüzden kar amacı gütmeyen birisinin bu projeyi alması ve geliştirmesi şarttı. Her gelişmeaslında iyi bir gelişmedir.” demiştir.
Bunlar da ilginizi çekebilir:
D vitamini eksikliği Nedir? D vitamini eksikliği belirtileri ve sebebi
Dünyanın ilk sıtma aşısı, binlerce çocuğun hayatını kurtarabilir
Marie Curie: Kimdir, Hayatı Gerçekler ve Biyografi
Editör / Yazar: Zeynep Erva Şahin
Yorumlar 1