Uzay Arıları ile Tanışın! Bu Minik, Küp Şeklindeki Robotlar Uzaya Ulaştı

Geçtiğimiz hafta, Northrop Grumman’ nın Antares roketi, Uluslararası Uzay İstasyonu’ na binlerce kilo bilimsel araştırma, donanım ve malzeme getirmiştir. Birkaç gün sonra uzay istasyonuna gelen bu yük, aynı zamanda Uzay Arıları (Astrobees) adında iki küçük yardımcı robot da içermekteydi. Uzay Arıları, bir bilim kurgu filminde bulabileceğiniz robot arkadaşlarına benzemektedirler yani küçükler (küçük bir somun ekmek büyüklüğünde), küp şeklinde ve serbest uçan küçük makine boyutlarındadırlar. Ancak, Uzay Arıları, uzay istasyonunda bulunan mürettebata katılan tamamen işlevsel botlardır ve yakın gelecekte üçüncü bir botla birleştirilmeleri planlanmaktadır. Şimdilik, istasyonda bulunan bu iki Uzay Arısı, rutin görevlerde astronotlara yardımcı olacaktır. Uzay Arılarının bulunan birçok amaçlarından biri ise; astronotların,herhangi bir donanımın kayıp parçalarını bulmak gibi sıradan işlere harcamak zorunda kaldıkları süreyi azaltmakta yardımcı olmaktır.

Elektrik fanlarından oluşan bir tahrik (sevk) sistemi tarafından ileri doğru itilen bu küçük robotların her biri, istasyonun üzerinde yüzdükçe veri toplayabilen bilgi taşıma kapasitesine sahiptir. Radyasyon, karbondioksit ve daha fazlasını tespit edebilecek sensörler de eklenmiştir. Uzay Arıları ayrıca astronotların uzay istasyonunda ‘görmelerine’ ve ‘gezmelerine’ yardımcı olabilecek dahili kameralara da sahiptir. Robotların her biri, tırabzanları veya eşyaları yakalamalarını ve tutmalarını sağlayan birer “tüneme (tıraş) koluna” sahiptir. . NASA Ames Araştırma Merkezi’nden Uzay Arıları Proje Yöneticisi Maria G. Bualat, 16 Nisan’ daki bir açılış öncesi konferansında yaptığı konuşmada Uzay Arı robotları hakkında: ’Ancak gelin görün ki, bu kolları bir şeyleri kavramada çok maharetli olmadıklarından dolayı kavrama yetenekleri de haliyle sınırlı olmaktadır.’ Demiştir. Uzay Arı robotları özerk bir şekilde çalışmakta ve uzay istasyonundaki astronotlar veya Dünya üzerindeki uçuş kontrolörleri ve araştırmacılar tarafından da kontrol edilebilmektedir.

Yerleşik bir kamera ve “tüneme(tıraş) kolu” ile donatılmış olan Uzay Arıları, uzay istasyonunun korunmasına yardımcı olmak amacı ile tasarlanmıştır; ve onlar, veya onlara benzer herhangi bir robot türü, bir gün gelecekteki uzay gemilerine bakma ve bakımını yapma kapasitesine sahip olabilecektir. Şimdilik, küçük robotların yerleşik kameralarının, mürettebata ve yer kontrolörlerinin uzay istasyonu içindeki sorunları uzaktan görmelerinde yardımcı olacaklarını belirten Bualat, bu kameraların gelecekte mürettebat faaliyetlerini araştırmak için de kullanılabileceğini sözlerine eklemiştir.Uzay Arı ekibi bu kabiliyetin gittikçe geliştirileceğini ummaktadır.Gelecekteki uzay gemilerinde;Uzay Arıları gibi robotlar bir gün gemiyi, problemlerle karşı karşıya kalındığında denetleyebilir ve astronotlar bulunmasa bile uzay gemilerinin yerleşik sistemlerini koruyabilir.

Bualat, uzay istasyonunda taşıma denemelerinin ve istasyonun bakımının yapımında yardımcı olmasının yanı sıra;Uzay Arı robotlarının, araştırmacılara astronotların ve robotların uzayda birlikte nasıl çalışabileceği hakkında daha fazla bilgi edinmelerine yardımcı olacağını söylemiştir. Bu durum, daha ileri düzey robotların insan astronotlara yardım edebileceği ve birlikte yaşayabileceği gelecekteki daha uzun süreli görevler hakkında bizlere bilgiler verebilmektedir.Uzay Arıları’na baktığınızda, araştırmacıların neden astronotların onlarla etkileşime girmesi ile ilgilendiğini çok açık bir şekilde görebiliyorsunuz: Geleceğe ait, bilimkurgu arkadaşı robotlar gibi görünüyorlar ve hatta isimleri bile var, Uzay Arıları(Astrobees²).
[1] Bot, bilişim dünyasında “robot” anlamında kullanılan yaygın bir terimdir. Pek çok bilgisayar işlemini yarı-otomatik olarak yapabilen robotlar bilişimin tüm alanlarında kullanılır. En ünlü oldukları alan, arama motorları tarafından kullanıldıkları endeksleme teknolojisidir.
[2] Litaratürde Astrobees olarak geçmektedir. Daha iyi anlaşılması için Türkçeye Uzay Arıları şeklinde çevrilmiştir.
Editör / Yazar: Zeynep Erva Şahin
kaynak : https://www.space.com/astrobee-robots-on-space-station.html