Ezgi Semirli
Uzaya gönderilen araçlar, özellikleri ile büyük önem taşımaktadır. Devasa bir jet motoruna sahip olan uzay araçları, atmosferden çıkarken sürtünme dolayısıyla zarar görmemesi için silisyum seramik ve kompozit malzemelerle donatılmıştır. İşte, uzaya gönderilen araçların özellikleri hakkında merak edilen tüm detaylar haberimizde. Uzaya gönderilen araçların özellikleri, ortam koşullarının olumsuz etkileri nedeniyle sıkı bir denetimden geçmektedir.
Uzay boşluğunda hareket eden göktaşlarının zarar vermesi olası olan uzay araçları, dayanıklı maddelerden üretilmiştir. Yıllar içerisinde sürekli olarak geliştirilen uzay araçları, geliştirilen yeni teknolojilerle dünyaya tek parça halinde dönebilmekte, bu şekilde yeniden kullanım olanağı sağlanabilmektedir. Uzaya Gönderilen Araçların Özellikleri: Uzaya, şu ana kadar birçok araç gönderilmiş, her denemede hata payları azaltılarak geliştirmeler sağlanmıştır. 100.000 kg’lık kütlesiyle 300 km irtifadaki yörüngesinde saniyede 7700 m hızla hareket eden bir uzay mekiği Dünya’ya dönerken yüksekliğinden ve hızından kaynaklanan muazzam enerjisini çok kısa sürede kaybeder.
Görevlerini tamamlayan uzay araçları Dünya’ya dönerken kütleçekim kuvveti nedeniyle atmosferde çok yüksek hızlara ulaşır. Atmosferdeki havada bulunan parçacıkların yüksek hızlarda oluşturduğu sürtünme nedeniyle uzay araçlarının yüzeyinin sıcaklığı yaklaşık 2000°C’ye çıkar. Isı kalkanları uzay araçlarını yüksek sıcaklığın tahrip edici etkisinden korur. Apollo, Gemini gibi uzay araçlarında kullanılmış olan, plastik reçinelerden üretilmiş, kullanıldıktan sonra tahrip olan ısı kalkanları belli bir sıcaklığa maruz kaldığında yanmaya başlar ve kimyasal tepkime sonucunda açığa çıkan sıcak gaz, uzay aracından uzaklaşarak yüksek ısının uzay aracına zarar vermesini önler. Uzay mekiklerinde ise ısıyı yansıtma özelliğine sahip, yalıtkan silisyum seramik karolar ve farklı kompozit malzemelerden oluşan ve tekrar kullanılabilen ısı kalkanları kullanılmıştır. İşte, uzaya gönderilen araçlardan bazılarının özellikleri;
- Sputnik Uzay aracı: 1957 yılında uzaya gönderildi
Ağırlığı : 84 kg
Uzay Ajansı : Eski SSCB Uzay Dairesi
Özellikleri : Sputnik 1, dünyanın ilk yapay uydusudur. Bu uydunun görevi ise, atmosferle ilgili bilgiler toplayarak, bilgileri yeryüzüne gönderebilmekti. Fakat, uydu sadece 21 gün boyunca sinyal gönderebilmiştir. - Mariner 2 Uzay aracı: 1962 yılında uzaya gönderildi
Ağırlığı : 203 kg
Uzay Ajansı : NASA
Özellikleri : Venüs gezegeninin özelliklerini saptamak için uzaya gönderilmiştir. Farklı bir gezegenin etrafında ulaşan ilk uzay aracıdır.Bu araç,Venüs’ün atmosferi ve çevresi ile ilgili bilgiler vermiştir. Güneş rüzgarıyla ilgili ilk ölçümleri yapan bir cihazdır. - Apollo II iniş aracı: 1969 yılında uzaya gönderildi
Ağırlığı : 5.900 kg
Uzay Ajansı : NASA
Özellikleri : İnsanlı olarak uzay aracının Ay’a iniş yaptığı ilk yolculuk bu araç ile yapılmıştır. Astronotlar Ay’da 22 saat kaldılar ve taş örnekleri topladılar. - Bu araçların genel özellikleri ise;
1.Isıya karşı dayanımları oldukça yüksektir.
2.Aşırı olarak sağlam maddelerden yapılmış olması gerekir.
3.Hız konusunda oldukça iyidir.
SpaceX’in Falcon9 isimli roketi 11 küçük uyduyu yörüngeye yerleştirdikten sonra Dünya’ya başarıyla iniş yaptı. Daha önce Blue Origin şirketinin New Shepard roketi de dikey iniş yapmıştı, ancak bu rokete göre daha yüksek hızda ve daha uzun menzilde uçtuktan sonra yere dikey iniş yapan Falcon9’un başarısı büyük önem taşıyor. Çünkü tekrar kullanılabilir roketler alanında SpaceX’in elde ettiği bu başarının uzaya uçuş maliyetlerini düşüreceği ve uzay yolculuğunda yeni bir dönem başlatacağı düşünülüyor.
