Yüzyıllar boyunca, insanoğlu “Kayıp Atlantis” e hayran kalmıştı. Ancak yapılan yeni bir keşif, başka bir kayıp kıta varlığını kanıtladı. Bütün bu zaman boyunca Avrupa’nın altında keşfedilmeyi bekliyormuş meğer. Science’ın verilerine göre Greater Adria isimli bir “süper kıta” milyonlarca yıl önce Avrupa Kıtası ‘nın altına gömülmüş.
Süper kıtanın görülebilen tek kalıntıları kireç taşları ve Avrupa’nın güneyindeki sıradağlarda bulunan taşlar. Bilim adamlarına göre bu taşlar, ilk başlarda deniz çökeltileriymiş.
Sonrasında magmanın üzerindeki levhaların çarpışmasıyla beraber anakaranın yüzeyine çıkmışlar. Bununlar birlikte milyonlarca yıl tropik denizlerin altında kalan asıl kara parçasının boyutu, şekli ve tarihi, üzerinde çalışma yapmayı zorlaştırıyor.
Utrecht Üniversitesinde çalışan jeolog Douwe can Hinsbergen, aynı zamanda Greater Adria üzerine yazılan tezin baş yazarı, kayıp kıtanın son derece karmaşık ve bir o kadar da şiddetli bir tarihi olduğunu belirtiyor. Yaklaşık 140 milyon yıl önce Grönland büyüklüğünde bir kara parçası tropik denizlerin altına, çökeltilerin toplanıp zamanla taşlara dönüştüğü bir yere çöktü.
Yaklaşık 30 milyon yıl sonra günümüzdeki Avrupa ile çarpıştı ve parçalara ayrılarak kıtanın altına itildi. Sadece küçük bir kısmı çarpışmadan kurtulmayı başardı ve Dünya’nın yüzeyinde keşfedilmeyi bekledi.
Fotoğraf: Greater Adria, Pangea’nın bir parçasıydı ve 20 milyon yıl sonra Afrika’dan kopacaktı.
“Greater Adria ‘yı Bulmak”
Kayıp kıtanın varlığını kanıtlamak ilk başlarda çok zahmetli bir işti. Öncelikle Dünya’nın manyetik alanına göre hizalanan taşlar bulundu ve yapısı incelendi. İçinde manyetik mineralleri oluşturan bakteriler bulundu. Bakteriler öldüklerinde geride bıraktıkları tortu, sonrasında kayaya dönüşüyordu.
Araştırmacılar, tersine mühendislikle kayayı incelediklerinde yüzlerce milyon yıl geriye gidip o günün bakış açısına sahip oldular.
Adria’nın varlığına dair kanıtları bir araya getirmek, aslında binlerce parçadan oluşan dünya büyüklüğünde bir bulmacayı birleştirmeye benziyordu. Öyle ki, bu parçaların bazıları milyonlarca yıl içinde yok olmuştu. Araştırma ekibi, kırılmış bir Ming vazosu üzerine çalışan arkeologlar gibiydi.
Önce toplayarak, sonra da volkan sırtları ve mercan resiflerinden oluşan taşları bir araya getirerek çalışıyorlardı.
“Gizemli İlerleyiş”
Greater Adria hakkındaki bir başka tuhaf özellik ise kıtanın gittiği yöndü. Yavaşça kuzeye süzülmek yerine antik kıta saat yönünün tersi bir rota çizdi. Her ne kadar bu tektonik çarpışma yılda 3-4 santimetreden fazla olmayan bir hızla gerçekleşse de çarpışma, kıtanın 100 kilometre kalınlığa sahip kabuğunu amansızca parçaladı ve büyük bir kısmını mantonun (çekirdeği kaplayan lav denizi) derinliklerine gömdü.
Milyonlarca yıl önce olan bu olayın sonucunda, eğer şu anda Adriyatik Denizi’ndeki dağların sınırında duruyor olsaydınız, Avrupa’nın altına giren bir kıtadan geriye kalanları görüyor olurdunuz. Şimdiyse Adria, gayzerler ve volkanlar olarak yüzeye etkisini göstermeye çalışıyor. Ve bu etkiler, bir zamanlar kaybolan bir kıta olduğunun tek kanıtı…
Video:
Bunlar da ilginizi çekebilir:
- Kayıp Kıta Atlantis Hakkında Bilinmeyen 5 Bilgi
- Kayıp Kıta Zealandia ile İlgili Yeni Keşifler Yapıldı
- Yeni Süper Kıta Nasıl Olacak ?
- Dünya 750 Milyon Yıl Önce Nasıldı?
Çeviri: Celal ÜSTEL
Yorumlar 1