Uluslararası bir araştırma ekibi, uzun süre uzayda bulunan astronotların boynundaki damarlarında kanın ters yönde akabileceğini tespit etti. Grup, astronotlardaki kan akışı hakkındaki çalışmalarını JAMA Network Open’da yayınlanan makalede anlatıyor.
Astronotlar uzayda daha uzun zaman geçirmeye başladıkça, bilim insanları serbest düşüşün vücut üzerindeki etkilerini araştırıyorlar. Önceki çalışmalar kaslarda zayıflamaya yol açabileceğini göstermiştir, bundan dolayı astronotların egzersiz makineleri kullanması gerekir.

Uzun mesafeli uçuşlarda kemik kaybına, kan hacminde azalmaya ve bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olduğu bulunmuştur. Ayrıca araştırmacılar; genişlemiş serbest düşüş koşullarında kalp ve damar sisteminin, yerçekimine karşı çok çalışmak zorunda olmadığından zayıfladığını bildirmiştir.
Geçenlerde, astronotlar uzayda altı ay veya daha fazla zaman geçirdikten sonra bulanık görmeye başladıklarını bildirmişlerdi. Astronotların raporu doğrultusunda araştırmacılar, bu duruma sebep olabilecek şeyleri araştırıyorlardı.
Yerçekimi Etkisi
Kan akışındaki değişikliklerin görme değişikliklerinin ardında olabileceğinden şüphelenen araştırmacılar, 11 astronotun sol boyun damarlarındaki kan akışını test ettiler. – Jügüler damarlar (boyundaki büyük damarlar) yatar pozisyondayken kanın baş bölgesinden aşağıya akışını sağlar.
Ayrıca ayakta dururken veya otururken bu damarlar; kanın yer çekimi etkisiyle baş bölgesinden aşağı çok fazla akmasını engelleyip yeterli kanın baş bölgesinde kalmasını sağlar. – Araştırmacılar, Uluslararası Uzay İstasyonunda uzun süreli görevde bulunacak birkaç astronottan görev öncesi ve sonrası sol boyun damarlarından geçen kan hacmini ölçtüler. Ayrıca astronotlar da 50 ila 150 günlük görevleri boyunca aynı ölçümleri kendileri yaptılar.

Astronotlar Dünya’ya döndükten sonra, araştırmacılar tüm testlerden elde edilen verilerin tamamını analiz ettiler. Kan durgunluğu ve ters kan akışı durumlarını buldular.
Ayrıca iki küçük kan pıhtısı da tespit ettiler. Araştırmacılar, ters kan akışının büyük olasılıkla göğüs pozisyonunu değiştiren organlardan bir veya daha fazlasının boyundaki damarlara bası uyguladığından dolayı olabileceğini düşünüyorlar.
Şimdilik bu durum çok ciddi bir sorun olarak görülmemektedir. Ayrıca uzay istasyonunda kullanılan basınçlı elbiseler üzerinde yapılan testlerin, kan akışını iyileştirme konusunda karmaşık sonuçlar verdiğini bildirdiler.
Bunlar da ilginizi çekebilir:
- Uzay yolculuğu insan vücudunu nasıl etkiler?
- Uzay Boşluğunda İnsan Vücuduna Ne Olur?
- DNA’nın Yapı Taşları Uzay Boşluğunun Kökeni Olabilir!
- Uzay Yolculuklarının Önündeki Çözmemiz Gereken En Büyük 10 Problem
Çeviri: Can SONKAYA