Yakın zamanda yapılan bir çalışmaya göre; kelime ezberledikten sonra uyumak, kelime öğrenmede özellikle sorun yaşayan çocuklara bu konuda yardımcı olabilir.
Evde eğitim süreci, ebeveynlere ve bakıcılara öğretmenlik yapmanın ne kadar zor olduğunu gösterebilir. Çocuğu için kelime öğrenmeyi kolaylaştıracak bir yöntem arayan ebeveynlere bir tavsiyemiz var: uyku.
Royal Society Open Science Dergisi’nde yayımlanan yeni bir çalışmaya göre; ilkokula giden ve az kelime bilen çocuklar; kelimeleri akşam, uyku saatine yakın bir zamanda ezberledikten sonra uyuyarak bu kelimeleri daha kolay hatırlayabilir.
İlginizi çekebilir: “Somut Matematik” ile, öğrencilerin dikkat sürelerini arttırmak ve ezberciliğin önüne geçmek mümkün.
Tereddüt İyi Bir İşaret Olabilir
Araştırmacılar; bir kelimenin öğrenildiğini, o kelimelerin diğer benzer seslerle karıştırılıp karıştırılmadığına bakarak anlıyor. University of York’ta psikolog ve araştırmanın da yazarlarından biri olan Lisa Henderson e-postasında: “Kelimeleri okuduğumuzda ya da duyduğumuzda, benzer kelimeler de aynı anda hafızamızda beliriyor. Mesela “Brexit” kelimesini duyduğumuzda “breakfast” kelimesi de bir anlığına aktif hale geliyor”. Kişinin kelimeleri ayırt edebilmesi, yeni kelimeleri öğrendiği anlamına gelir. Henderson, bu ikilemin iyi bir uyku çekene kadar yaşanmadığına dikkat çekiyor.
Henderson ve ekibi, uykunun işe yarayabilmesi için ezber yapıldıktan ne kadar süre sonra uyulması gerektiğini bulmak istiyordu. Böylece ekip, 8- 12 yaşları arası çocukların yeni kelimeleri ne kadar iyi hatırladığını görmek için “olası ikilem” (potential-confusion) testini kullandı. Çocuklara, ezberlemeleri için “portakul” gibi uydurma kelimeler verdiler. Bu yolla katılımcılar, daha önce hiç duymadıkları ama önceden bildikleri,uydurma sözcüğe yakın sesli gerçek kelimelere benzer sözler öğrenmiş oluyordu (bu durumda “portakal”). Bazı çocuklar kelimeleri sabah ezberlerken bazılarıysa akşam ezberledi.
Kelimeleri öğrendikten sonraki günün sabahında, çocuklar hafıza testi için bir araya geldi. Testlerden bir tanesi yeni kelimelerin birkaç harfini veriyordu, P_ _ _ _ _ _L gibi. Henderson ve ekibi, çocukların boşlukları ne kadar sürede doldurabildiğini gözlemledi. Çocuklar, “portakul” kelimesini ne kadar iyi öğrendilerse yazacakları harfleri bulmakta da o kadar zorlanıyorlardı. Daha yavaş cevap veren katılımcıların kelimeleri daha iyi öğrenmiş olması kulağa garip gelebilir. Ancak çocukların aşırı hızlı cevap vermesi, kelimelerin hafızalarına iyi kazınmadığının bir göstergesidir.
İlginizi çekebilir: Uyku Sırasında Öğrenmeyi Geliştirmek İçin Zahmetsiz Bir Numara
Uykunun İyi Alınmasının Önemi
Zaten geniş bir kelime dağarcığına sahip çocuklarda uykunun olumlu etkisi daha az gözlemlendi. Kısmen daha az kelime bilen katılımcılarınsa kelimeleri akşamleyin ezberlemesi daha faydalı oldu.
İlginizi çekebilir: 45 Yıllık Bir Araştırmaya Göre, Akıllı Çocuklar Yetiştirmek İçin Gerekenler
Bu yüzden Henderson ve ekibi, uyku konusunda tamamıyla emin değil ancak konunun üzerinde çalışmaya devam ediyorlar. Emin olmamalarının sebeplerinden biri, az kelime bilen çocukların zaten başından beri daha zayıf bir hafızaya sahip olması. Henderson:
“Kelimeleri ezberledikten sonra uyumak, zayıf hafızaya sahip çocuklarda daha çok işe yarıyor.”
Bu çalışma şimdilik yeterli olmasa da ortaya çıkan sonuçlar, çocuklara yatmadan önce kitap okumanın yeni kelime öğretmek için verimli bir fırsat olabileceğine işaret ediyor. Ekip, ebeveynlerin de yardımıyla,bugünlerde bunu 5- 7 yaş arası çocuklar üzerinde test ediyor.
Henderson, eğer kitap okuma fırsatı yoksa kaliteli kelimeler içeren kitapların her zaman faydalı olabileceğini söylüyor. “Zengin kelimeler içeren kitaplar, günün her saatinde şüphesiz faydalı olacaktır. Bu sayede çocuklar; dil ve okuma becerilerini ilerletebilir, okuldaki kapsamlı müfredata daha kolay adapte olabilir, sosyal ilişkilerde daha başarılı olabilir ve daha pek çok konuda kendilerini geliştirebilirler.”
Soru: Kelime ezberlediğinizde unutmamak için sizin uyguladığınız yöntemler var mı?
İlginizi çekebilir: Bilime göre; En İyi Uyku Pozisyonu
Berna DENİZ
