(Darwin’in Menfur Gizemi:Çiçekli bitkilerin dünya genelindeki ekosistemler içinde kısa süre içinde nasıl bu kadar hızlı yayıldığı ve baskın türler haline geldiği ile ilgili açıklanamamış bir durum.)
Çin’deki bilim adamları, fosil kayıtlarındaki en eski çiçek tomurcuğunu bulduklarını ve sonunda çiçekli bitkilerin başlangıçta düşündüğümüzden on milyonlarca yıl önce evrimleştiğini öne süren genetik verilerle fosil kanıtlarının uyuştuğunu söylüyorlar. Ekip, bu keşiflerinin Charles Darwin’in bir zamanlar “menfur” olarak adlandırdığı asırlık bir gizemi aydınlatmaya yardımcı olacağını umuyor.
En eski kesin fosil çiçeği 130 milyon yıldan daha eski değilse, o zaman nasıl oldu da çiçekli bitkiler ekosistemlere sadece 20 ila 30 milyon yıl sonra hâkim olmaya başladı? Bu kadar büyük bir çeşitliliği nasıl bu kadar çabuk geliştirmişlerdi?Bu, Darwin’i çok rahatsız eden bir bilmeceydi ama istediği cevapları asla bulamadı.
Ancak son birkaç yılda bazı önemli parçalar yerine oturdu
2016 yılında, Çin’deki bilim adamları, 145 milyon yıldan daha uzun bir süre önce dinozorlar devrine kadar uzanan “mükemmel bir çiçek” keşfettiklerini duyurdular. Euanthus adı verilen fosilleşmiş bitkinin sadece taç yaprakları yoktu, aynı zamanda çanak yaprakları, modern çiçeklere benzer bir yumurtalık da dahil olmak üzere erkek ve dişi üreme kısımları da vardı.
2018 yılında Çin’de başka bir fosilleşmiş çiçek bulundu ve Nanjinganthus adlı bu çiçek yaklaşık 174 milyon yaşındaydı. Modern bir çiçekli bitki gibi, tohumları tamamen bir yumurtalığın içindeydi.
Ancak tüm botanikçiler bunların gerçek çiçekli bitkiler olduğuna ikna olmuş değil. Bazıları bu bitkilerin çiçek olarak kabul edilemeyecek kadar ilkel olduğunu iddia ederken, diğerleri yapılarının açık tohumlular için çok karmaşık olduğunu, daha eski bir bitki türü ve bir kozalaklı ağaç gibi çiçekten yoksun olduğunu düşünüyor.
Hala Mükemmel Durumda !
Çin’de bulunan ve Florigerminis jurassica olarak adlandırılan yeni fosilleşmiş çiçek tomurcuğu, araştırmacıların aradıkları geçiş aşaması olabilir. Bu fosilleşmiş tomurcuk 164 milyon yıldan daha eski bir zamandan kalma ve hala mükemmel durumda.
Bitkinin sapı sadece bir çiçek tomurcuğuna değil aynı zamanda bir meyveye ve yapraklı bir dala da bağlı, bu özellikle nadir görülen bir üçlü durum. Aşağıda, ok çiçek tomurcuğunu gösterirken, sağ üstteki meyve veren gövdeyi ve sağ alttaki resim tomurcuğu gösterir.
Çiçekler çok narin yapılar oldukları için Kretase Döneminden önceki fosillerde bulunmaları çok zor. Çiçekli bitkilerin kökenini ortaya çıkarmaya yönelik önceki girişimler, başarısızlık kaydı olarak tanımlanıyordu. İşte bu yüzden F. jurassica türünün tek örneği bir keşif. Nanjinganthus bile sağlam bir çiçek tomurcuğu ile bulunmadı, sadece çiçekti.
1.jurassica’daki meyve, bunun aslında erken bir çiçekli bitki olduğu ama açık tohumlu bir bitki olmadığı fikrine daha da fazla destek katmaktadır.
Şüphesiz, aynı fikirde olmayan bazı uzmanlar olacaktır, ancak yazarlar bu sonuçlarla birlikte çiçekli bitki evriminin yeniden düşünülmesi gerektiğini savunuyorlar.
Çeviren: Sezin Aliye Bozdoğan
