Bilim insanları, yumurtlamanın nasıl gerçekleştiğini anlamak için fareler üzerinde yaptığı çalışmada, bu süreci ilk kez baştan sona görüntülemeyi başardı. Max Planck Enstitüsü’ndeki araştırmacılar, yumurtlamayı izlemek için gelişmiş mikroskoplar kullandı.
İnsanlarda yumurtlama, yumurtalıklarda bulunan folikül adı verilen küçük bir kesecikten yumurtanın serbest bırakılmasıyla başlar. Bu yumurta, fallop tüpüne geçer ve burada döllenme ya da adet kanaması yoluyla vücuttan atılma sürecine girer. Her adet döngüsünde birkaç folikül gelişir, ancak genellikle sadece en büyük ve en olgun olanı yumurtlamaya ulaşır.
Araştırma ekibinin başındaki Melina Schuh, “Yüksek çözünürlüklü görüntüleme sistemleri olmadan yumurtlamanın hızlı ve karmaşık dinamiklerini yakalamak mümkün değildi,” dedi. Yeni geliştirilen bir kültür sistemi sayesinde bu süreci gerçek zamanlı olarak izleyebildiklerini belirtti.
Bu çalışmada, fare folikülleri vücut dışında özel kaplarda tutuldu. Ekip, bu folikülleri mikroskop altında yumurta bırakmaya ikna etmek için bir yıl boyunca çeşitli yöntemler denedi. Sonunda, bu çabalar meyvesini verdi ve yumurtlamayı farklı açılardan izlemek mümkün oldu.
Aşağıda sunduğumuz videolarda hücre zarları yeşil, kromozomlar ise magenta renkte gösteriliyor. Tek hücreli yumurta, sol çerçevenin ortasında net bir şekilde görülüyor ve sağ çerçevede yumurtanın DNA’sı hareket ediyor. Başka bir videoda, oositin yüzeyi üç boyutlu olarak izleniyor ve yumurtlamadan önce nasıl hareket ettiğini gösteriyor.
Bu detaylı görüntüler, üreme araştırmaları için büyük bir adım. Yumurtanın döllenmeye uygun hale gelmesinde birçok faktörün rol oynadığını bu videolar sayesinde daha iyi anlayabiliyoruz.
Üreme biyoloğu Christopher Thomas, “Yumurtlamayı görselleştirebildiğimizde, polikistik over sendromu (PCOS) gibi durumlarda yumurtlamanın nasıl bozulduğunu anlamaya başlayabiliriz,” dedi. Tıbbi araştırmacı Tabea Lilian Marx ise, “Bu bozuklukları anladığımızda, etkilenen kişilerin çocuk sahibi olma hedeflerine daha kolay ulaşmalarına yardımcı olabiliriz,” diye ekledi.
Araştırma, Nature Cell Biology dergisinde yayımlandı.