Bilim insanları, yaklaşık 25 milyon önce Oligesen döneminde şu anki Güney Carolina’da yaşayan 4.8 metrelik bir yunus atasının hemen hemen tam bir iskeletini tespit ettiler. (Oligosen, 33,7 milyon yıl önce ile 23,8 milyon yıl önce arası yaklaşık 10 milyon yıl süren paleojen dönemi.)
Bu ‘yunus’ bilinen ilk ekolojik yırtıcı avcıydı. Büyük boyutunun yanı sıra, büyük, fildişine benzeyen dişlere sahip ve bir katil balina gibi yüksek hızlarda avlanıp beslenebiliyor gibi görünüyor.
Önemli olarak; keşif, iki modern tür balinanın (yunuslar gibi dişli balinalar, kamburlu gibi olan çubuklu balinalar) yüzgeç, kuyruk itişi gibi eşsiz özelliklerini nasıl geliştirdiğini daha iyi anlamamıza yardımcı olabilir.
İskelet aslında 1990’larda bulundu fakat yanlış sınıflandırıldı. Ana açıklamalardan biri, iskeletin birçok yönünün (kafatası, kuyruk şekli, yüzgeçteki kısa üst kol kemiği, dişlerin şekli) iki modern balina türünün, daha önce düşünüldüğü gibi aynı atadan miras almış olmak yerine, birbirinden bağımsız ve paralel olarak aynı özelliklerin çoğunu geliştirdiğini öne sürüyor. Bu paralel gelişim, benzer su ortamlarını işgal etmeleri nedeniyle meydana geldi.
Dev Yırtıcı Yunus Yaklaşık 23 Milyon Yıl Önce Soyu tükendi
Charleston Üniversitesinde paleontolog Robert Boessenecker.
“Çubuklu balina ve yunusların, her iki grubun ortak atalarında bir kez gelişen bu özelliklerden ziyade,
birbirlerinden bağımsız bir şekilde aynı yüzme adaptosyanlarına ulaşması bizi şaşırttı.” dedi.
Her ne kadar benzer ortamdaki canlıların benzer özellikler geliştireceği açık olsa da, örneğin foklar ve deniz aslanlarının benzer ortamlarda yaşasalar da kendi yüzme modları geliştirdiler. Ve çok farklı görünümlü iskeletlerle sonuçlandı.
Dev ve yırtıcı yunusun zamanı, yaklaşık 25 milyon yıl önce soyu tükenerek sona erdi; günümüzde sesle yer belirleyen en yırtıcı balina katil balinalardır. Yeni keşfi bu kadar büyüleyici kılan kısmı ise vahşi bir katil balina ile sevimli, modern bir yunusun birbiriyle yakından ilişkili olduğunu düşünmemenizdir; fakat keşfedilen bu yunus on milyarca yıl önce bir katil balina gibi beslenecektir.
“Yunuslar ve balinalar karmaşık ve uzun bir evrimsel tarihe sahiptir ve intibayı bir bakışta modern türlerden alamazsınız. Yeni keşif bu yolu önümüze sundu, daha fazla fosil incelenmeyi bekliyor.
Oligosen dönemi, filtre beslenme ve ekolokasyonun ilk evrimleştiği zamanlardır ve o zamanın deniz memeli canlı yerleri dünya çapında az olduğundan, Charleston’dan gelen bu fosiller, bu grupların erken evrimine en eksiksiz kapıyı açıyor.” diyor Boessenecker.
Hümeyra DEMİRBAŞ
