Televizyon reklamlarında, hepsi çok basit görünüyor. Evet insanlar gargara kullanıyor ve bu gargara, ağızda saklanankötü bakterileri anında nötralize ediyor ayrıca diş hijyeni sağlıyor. Ancak, sahiden ağzınızın etrafında neredeyse bir ağız dolusu antibakteriyel kimyasallarını çalkadığınızda neler olur?
Vücudunuza ve aslında sağlığa yararlı olabilecek diğer mikroorganizmalara neler yapar ? Bir çalışmanın geçen yıllarda gösterdiği gibi, aşağı akış etkileri de şaşırtıcı ve kapsamlı olabilir. Sadece diş sağlığınızdan çok daha fazlasını etkiler.
İngiltere ve İspanya’dan bilim adamları tarafından yürütülen bir deneyde, araştırmacılar, egzersiz yaptıktan sonra ağız gargarasını kullanmanın en ufak bir hareketi, egzersizin faydalarından birini azaltabileceğini öne sürdü: kan basıncını düşürmek.
Egzersiz yaptığınızda, kan damarlarınızın çapını artıran nitrik oksit üretimine yanıt olarak kan damarlarınız açılır. Bu sürece vazodilatasyon denir ve aktif kaslara kan akışı dolaşımını arttırır.
Uzun bir süre boyunca, araştırmacılar bunun sadece egzersiz sırasında meydana geldiğini düşündüler, ama özellikle son zamanlarda, nitrik oksit parçalandığında oluşan, bakterilerin nitrat adı verilen bir bileşikle etkileşimi sayesinde egzersizden sonra bile kan dolaşımının yüksek kaldığı ( bu kan basıncının düştüğü anlamına gelir) kanıtlandı.
Plymouth Üniversitesi’nden fizyoloji uzmanı RaulBescos, “Son on yıldaki araştırmalar, nitratın tükürük bezlerinde emilebildiğini ve ağızda tükürük ile atılabileceğini göstermiştir.”
“Ağızdaki bazı bakteri türleri nitrat kullanabilir ve vücutta nitrik oksit üretimini artırabilecek çok önemli bir molekül olan nitrite dönüşebilir.” Şeklinde konuştu. Nitrit bir kere üretildikten ve tükürük ile yutulduktan sonra, kan dolaşımına doğru emilir. Kan damarlarını geniş tutan ve kan basıncını düşüren nitrik okside geri döner.
Fakat küçük çaplı bir araştırmaya göre, egzersiz sonrası karışıma antibakteriyel gargara eklenirse bu biyolojik mekanizma önemli ölçüde kesintiye uğrayabilir.
Yapılan bir deneyde, 23 sağlıklı yetişkin 30 dakika boyunca bir koşu bandında koştu. Egzersizden sonra katılımcılardan ağızlarını antibakteriyel bir gargara veya nane aromalı bir plasebo ile çalkalanmaları istendi.
Ağız gargarası sistolik kan basıncını %60’ın üzerinde düşürüyor
Bu ağız çalkalamaları egzersizden hemen sonra ve 30, 60 ve 90 dakika sonra da meydana geldi. Ayrıca, katılımcıların deney sırasında, egzersizden hemen sonra ve dinlenme süreleri boyunca tansiyonları alındı. Sonuçlar, koşu bandı seansından bir saat sonra, plasebo grubunda sistolik kan basıncındaki ortalama azalmanın –5.2 mmHg (milimetre cıva) olduğunu gösterdi.
Gargara grubundaki azalma çok daha düşüktü. Aynı zamanda ortalama –2.0 mmHg gösterdi. Bu da antibakteriyel ağız gargarasının (yüzde 0.2 klorheksidin) kullanımının sistolik kan basıncı azalmasını yüzde 60’ın üzerine düşürdüğünü gösteriyor.
İzleme penceresinin sonunda, koşu bandı seansından iki saat sonra, gargara grubu egzersizden kaynaklanan kan basıncında bir azalma belirtisi göstermezken, plasebo grubu egzersiz öncesi değerlerine kıyasla hala önemli bir azalma gösteriyordu.
Yazarlar, “Bu, oral bakterilerin nitrat azaltıcı aktivitesinin, sağlıklı bireylerdeki iyileşme döneminde egzersize akut kardiyovasküler yanıtı indüklemek için anahtar bir mekanizma olduğunu gösteren ilk kanıttır.” Diye açıklamalarda bulundu.
Sadece küçük bir çalışma olsa da bu çalışma, tüm bakterilerin bizim için o kadar da kötü olmadığını ve önemli bir şekilde ağızda yaşayan mikropları sonlandırmayı sağlayan antibakteriyel kimyasalların kullanılmasının sağlık için gerekli olan önemli biyolojik süreçleri engelleyebildiğinigösterdi.
Ekiptenbiri, “Bu bulgular, oral bakteriler tarafından nitrit sentezinin, vücudumuzun ilk iyileşme döneminde egzersize nasıl tepki verdiğini, daha düşük kan basıncını ve daha fazla kas oksijenlenmesini teşvik ederek başlamasında çok önemli olduğunu gösteriyor.”
‘’Aslında, oral bakteriler kan damarlarını açmanın ‘anahtarı’ gibidir. Eğer bu açılırsa, nitrit üretilemez ve damarlar mevcut durumda kalır.’’Şeklinde konuştu.
İlayda Ece ASİL
