Albert Einstein’ın Marie Curie’ye Tavsiyesi 111 Yıl Sonra Ortaya Çıktı.
Albert Einstein 111 yıl önce kısaca “yorumları okuma” demiş.
İlk Nobel Ödülünü Fizik alanında 1903 yılında almış olan Marie Curie, ikinci Nobel Ödülünü ise 1911 yılında kimya alanında alacaktı. Alacak olduğu ikinci ödülle hem iki Nobel ödülü alan ilk insan hem de iki ayrı alanda ödül alan tek kişi olarak anılacaktı. Ancak ne yazık ki birçok insan onun bu başarılarının aksine onun özel hayatını konuşmayı tercih etti.
Marie Curie’nin kocası Pierre Curie 1906 yılında vefat etmişti. Birkaç yıl sonra ise Curie, ölen kocasının doktora öğrencisi olan Paul Langevin ile romantik bir ilişkiye başlamıştı. Langevin’in karısından boşanmamış olması ise o zamanlar Curie ve Langevin’in başına toplum ve medya tarafından çeşitli sorunlar açtı.
1911 güzünde, aralarında Curie ve Langevin’in de olduğu yaklaşık 20 bilim insanının katılımıyla gerçekleşen bir konferans düzenlendi. Brüksel’deki bu konferansın yapıldığı zamanlarda, Langevin’in karısı, Curie ve Langevin’in aşk mektuplarını yuva yıkan kadın başlığı altında medyaya verdi.
Konferans sonrası Fransa’ya dönen Curie, evinin etrafında doluşmuş olan bir kalabalıkla karşılaştı. Bu olaylar yüzünden, o zamanlar 7 ve 14 yaşlarında olan iki kızıyla birlikte geçici olarak arkadaşının yanına taşınmak zorunda kaldı.
Brüksel konferansı sırasında tanışmış olduğu Albert Einstein, medyanın bu tavrından rahatsız olmuş ve yeni arkadaşına bir mektup yazmıştı:
“Çok değerli Bayan Curie,
Söyleyebilecek makul bir şeyim olmadan bu mektubu yazdığım için lütfen bana gülmeyin. Şu anda halkın sizinle böylesine uğraşmaya cüret etmesine o kadar kızgınım ki bu duygularımı bir şekilde dışarı yansıtmak istiyorum. Ve ben bu ayak takımının hakkınızda gerek size olan saygının azalmasını amaçladığı gerekse de sırf sansasyona duyulan arzuyu tatmin etmek için çıkarmış oldukları dedikodulardan nefret ettiğinize eminim.
Zekanıza ve dürüstlüğünüze ne kadar hayran olduğumu ve Brüksel’de sizinle kişisel olarak tanıştığım için kendimi şanslı saydığımı söylemeyi de ihmal etmemem gerekir. Eğer ki bu ayak takımı çeşitli dedikodularla sizinle uğraşmaya devam ederse lütfen o saçmalıkları okumayın ve bu söylentileri çıkaran dalkavuklara görmezden gelin.
Langevin’e, Perrin’e ve size en dostane saygılarımla,
A.Einstein
Not: Planck’ın radyasyon alanındaki iki atomlu molekülün istatiksel yasasını, yapının hareketinin standart mekanik yasanın gerçekte geçerli olduğuna dair umudum yok denecek kadar az.”
– Albert Einstein, 23 Kasım 1911.
(Dipnot: Mektubun sonundaki “Perrin”, Curie’yi ve Langevin’i savunan aile dostları Jean Perrin’dir)
Curie’ye gönderilmiş olan bu mektup, Princeton University Press’de Einstein hakkında incelemeler yapan David Grinspoon tarafından ortaya çıkarıldı.
Çeviren: Eminenur Yıldız
