Manyetik Rezonans (MRG) Nedir? Ne İçin Kullanılır, Riskleri Nelerdir.

MRG, (Manyetik Rezonans Görüntüleme) veya halk diliyle emar, zararlı radyasyon kullanılmadan üç boyutlu ayrıntılı anatomik görüntüler üreten, invazif olmayan bir görüntüleme teknolojisidir.

Genellikle hastalık tespiti, teşhis ve tedavi takibi için kullanılır. Canlı dokuları oluşturan suda bulunan protonların dönme ekseni yönündeki değişimi eksite eden (uyaran) ve tespit eden sofistike bir teknolojiye dayanmaktadır

Manyetik Rezonans (MRG) nasıl çalışır?

MRG’lerde, vücuttaki protonları bu alanda hizalanmaya zorlayan güçlü bir manyetik alan üreten çok kuvvetli mıknatıslar kullanılır. Daha sonra bir radyo frekansı hastaya verilir ve bu olduğunda, protonlar uyarılır ve manyetik alanın çekim gücüne karşı süzülerek dengeden döner.

Radyofrekans alanı kapatıldığında, MRG sensörleri, protonlar manyetik alanla yeniden hizalanırken salınan enerjiyi algılayabilir. Protonların manyetik alanla yeniden hizalanması için geçen süre ve aynı şekilde salınan enerji miktarı, çevreye ve moleküllerin kimyasal doğasına bağlı olarak değişir.

Doktorlar, bu manyetik özelliklere dayanarak çeşitli doku türleri arasındaki farkı söyleyebilirler. Bir MRG görüntüsü elde etmek için, hasta büyük bir mıknatısın içine yerleştirilir.

Ve görüntüyü bulanıklaştırmamak için işlem sırasında hasta olabildiğince hareketsiz kalmalıdır. Kontrast maddeleri (genellikle Gadolinyum elementini içerir) bir hastaya MRG sırasında veya öncesinde protonların manyetik alanla yeniden hizalanma hızını arttırmak için entrevenöz olarak (damar yolu ile) verilebilir. Protonlar ne kadar hızlı yeniden hizalanırsa, görüntü o kadar parlak olur.

MRG ne için kullanılır?

MRG tarayıcıları, bilhassa vücudun kemiksiz kısımlarını veya yumuşak dokularını^görüntülemek için uygun olan cihazlardır. Bilgisayarlı tomografiden (BT) farklıdırlar. Çünkü x-ışınlarının zarar veren iyonlaştırıcı radyasyonu kullanılmaz.

Beyin, omurilik ve sinirlerin yanı sıra kaslar, bağlar ve tendonlar MRG ile normal röntgen ve BT’den çok daha net görülür; bu nedenle MRG sıklıkla diz ve omuz yaralanmalarını görüntülemek için kullanılır.

Beyinde, MRG beyaz madde ve gri madde arasında ayrım yapabilir. Ayrıca anevrizmaları (damarda  bölgesel şişkinlik) ve tümörleri teşhis etmek için de kullanılabilir. MRG’de x-ışınları veya diğer radyasyon kullanılmadığından, özellikle beyinde tanı veya tedavi için sık görüntüleme gerektiğinde tercih edilen görüntüleme yöntemidir.

Bununla birlikte, MRG röntgen görüntüleme veya BT taramasından daha pahalıdır. Bir tür özel MRG, fonksiyonel Manyetik Rezonans Görüntüleme (fMRG)’dir. Bu tür, beyin yapılarını gözlemlemek ve beynin hangi alanlarının çeşitli bilişsel görevler sırasında “aktive olduğunu” (daha fazla oksijen tükettiğini) belirlemek için kullanılır.

Beyin işleyişindeki anlayışı geliştirmek için kullanılır. Ve nörolojik durumu ve nöroşirurjik (sinir sistemi cerrahisi ile ilgili) riski değerlendirmek için potansiyel yeni bir standart sunar.

Ne zaman MR’a ihtiyacım olur?

Sağlık hizmeti sağlayıcıları, birçok farklı koşul için tedaviyi teşhis etmeye veya izlemeye yardımcı olmak için manyetik rezonans görüntüleme (MRI) kullanır. Sağlayıcınızın vücudunuzun hangi bölgesini incelemek istediğine bağlı olarak farklı MRI türleri de vardır.

Beyin ve omurilik MRG’leri aşağıdaki durumların değerlendirilmesine ve teşhis edilmesine yardımcı olabilir:

• Beyin anevrizmaları .
• Beyin tümörleri ve omurilik tümörleri .
• Travmadan kaynaklanan beyin ve omurga yaralanmaları.
• Omurilik ve sinirlerin sıkışması veya iltihaplanması ( sinir sıkışması ).
• Multipl skleroz (MS )
• Omurilik koşulları.
• Omurga anatomisi ve dizilimi.
• inme

Sağlayıcılar, kardiyak (kalp) MRG’leri aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli nedenlerle kullanır:

Kalp odalarınızın, kalp kapakçıklarınızın anatomisini ve işlevini, büyük damarların ve çevredeki yapıların boyutunu ve kan akışını değerlendirmek

Tümörler, enfeksiyonlar ve enflamatuar durumlar gibi kardiyovasküler durumları teşhis etmek için .
Kalp krizinden sonra kalp kasınıza sınırlı kan akışı ve kalp kasınızda yara izi gibi koroner arter hastalığının etkilerini değerlendirmek için, Konjenital kalp hastalığı olan çocuk ve erişkinlerde kalp ve kan damarlarının anatomisini ve işlevini değerlendirmek .

Vücut MRG’leri yapıları değerlendirebilir ve aşağıdakiler dahil çeşitli durumları teşhis edebilir:

• Göğsünüzdeki, karnınızdaki veya pelvisinizdeki tümörler.
• Siroz gibi karaciğer hastalıkları ve safra kanallarınız ve pankreasınızla ilgili sorunlar.
• Crohn hastalığı ve ülseratif kolit gibi iltihaplı bağırsak hastalığı .
• Kan damarlarının malformasyonları ve damarların iltihaplanması ( vaskülit ).
• Rahminizde gelişmekte olan bir fetüs.
• Kemik ve eklem MRG’leri aşağıdakilerin değerlendirilmesine yardımcı olabilir:
• Kemik enfeksiyonları ( osteomiyelit ).
• Kemik tümörleri .
• Omurganızdaki disk anormallikleri.
• Yaralanmalardan kaynaklanan eklem sorunları.
• Sağlık hizmeti sağlayıcıları, özellikle yoğun meme dokusu olan veya meme kanseri riski yüksek olan kişilerde meme kanserini saptamak için bazen mamografi ile birlikte meme MRG’lerini kullanır.

Manyetik Rezonans Riskleri var mıdır?

MRG, x-ışını ve BT görüntülemede bulunan zararlı iyonlaştırıcı radyasyonu yaymasa da, güçlü bir manyetik alan kullanır.

Manyetik alan makinenin dışına kadar uzanır ve demir nesneler, bazı çelikler ve diğer mıknatıslanabilir nesneler üzerinde çok güçlü kuvvetler uygular; odanın içinde bir tekerlekli sandalyeyi oradan oraya atabilecek kadar güçlüdür. Hastalar MR taramasından önce doktorlarına her türlü ilaç veya implant hakkında bilgi vermelidirler.

MRG (emar) taramasına girilirken aşağıdakiler dikkate alınmalıdır:

• İmplantları olan kişiler, özellikle demir içeren pacemakerlar, vagus sinir stimülatörleri, implante edilebilir kardiyoverter defibrilatörler, loop kaydediciler, insülin pompaları, koklear implantlar, derin beyin stimülatörleri ve kapsül endoskopisinden bulunan kapsüller – bir MRG makinesine girmemelidirler.

• 

• Gürültü — genellikle tıklatma ve bip sesi olarak adlandırılan yüksek sesin yanı sıra bu ses şiddeti belirli MR tarayıcılarda 120 desibel’e kadar yükseldiği durumlarda özel kulak koruması gerektirebilir.
• Sinir Stimülasyonu – bazen MRG’deki hızla değişen alanlardan dolayı seğirme hissi oluşur.
• Kontrast maddeler — diyalize ihtiyaç duyan ciddi böbrek yetmezliği olan hastalar, nefrojenik sistemik fibroz adı verilen, Gadolinyum içeren Gadodiamid ve diğer türevleri gibi maddelerin kullanımına bağlı olabilecek nadir fakat ciddi bir hastalık riskiyle karşı karşıya kalabilirler. Nedensel bir bağlantı kurulmamış olsa da, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki mevcut kılavuzlar diyaliz hastalarının sadece gerekli olduğunda gadolinyum maddelerini almasını ve taramadan sonra maddeyi derhal vücuttan atmak için diyalizin mümkün olan en kısa sürede yapılması gerektiğini önermektedir.
• Gebelik — fetüs üzerinde herhangi bir etki görülmemekle birlikte, özellikle fetüsün organlarının oluştuğu dönemde ve eğer kullanılırsa kontrast madddelerinin fetal kan dolaşımına girebildiği MRG taramalarından özellikle gebeliğin ilk üç ayında bir önlem olarak kaçınılması önerilir.
• Klostrofobi – hafif klostrofobisi olan insanlar için bile makinenin içindeki uzun tarama sürelerine dayanmak zor olabilir. Makine ve süreç ile tanışma, görselleştirme teknikleri, sedasyon ve anestezi gibi yöntemler hastalara rahatsızlıklarının üstesinden gelmelerinde yardımcı olur. Sürecin üstesinden gelme yollarının arasında müzik dinlemek yahut video veya film izlemek, gözleri kapatmak ve bir panik butonunu tutmak gibi yöntemler bulunur.

  

  Açık MRG, bir ucunda kapalı bir tüp yerine yanlardan açık olan bir makinedir. Bu nedenle hastayı tamamen çevrelemez. Geleneksel MRG’nin dar tünelinden ve seslerinden rahatsız olan hastaların ve geleneksel MRG’yi kullanışsız hale getirecek kadar vücut boyutu yahut kilosu fazlaca olan hastaların ihtiyaçlarını karşılamak üzere geliştirilmiştir. Daha güncel açık MRG teknolojisi, tüm muayene türleri için olmasa da birçok görüntü için yüksek kalite sağlar.

  MR nasıl çalışır?

MRG’ler, vücuttaki protonları bu alanla hizalanmaya zorlayan güçlü bir manyetik alan üreten             güçlü mıknatıslar kullanır. Daha sonra hastaya bir radyo frekansı akımı gönderildiğinde,                     protonlar uyarılır ve manyetik alanın çekimine karşı gerinerek dengeden çıkarlar.

Radyofrekans alanı kapatıldığında, MRI sensörleri , protonlar manyetik alanla yeniden                       hizalanırken salınan enerjiyi algılayabilir. Protonların manyetik alanla yeniden hizalanma                   süresi  ve salınan enerji miktarı, çevreye ve moleküllerin kimyasal yapısına bağlı olarak                     değişir. Doktorlar, bu manyetik özelliklere dayanarak çeşitli doku türleri arasındaki farkı                       söyleyebilirler.