Fransız bilim insanları, Kutsal Roma İmparatoru V. Charles tarafından 1547’de yazılan bir mektubun şifresini çözdüler.
Kutsal Roma İmparatoru ve İspanya Kralı V.Charles, 16. yüzyılın en güçlü adamlarından biriydi ve 40 yılı aşkın bir saltanatı boyunca Batı Avrupa ve Amerika’nın çoğunu ele geçiren geniş bir imparatorluğa öncülük etti.
Araştırmacılardan oluşan bir ekip; İmparatorun Fransa’daki büyükelçisine 1547’de yazdığı mektubu deşifre etmek için, doğu Fransa’daki Loria araştırma laboratuvarından bulunan bilgiler ekibin altı ayını aldı.
V. Charles’ın Jean de Saint Mauris’e yazdığı mektup, Nancy’deki Stanislas kütüphanesinin koleksiyonlarında unutulmuş halde yüzyıllarca kaybolup gitmişti.
Loria’lı bir kriptograf olan Cecile Pierrot, mektup’un varlığını ilk olarak 2019’da bir akşam yemeğinde duydu ve uzun araştırmalardan sonra 2021’de mektup’un şifrelerini çözmeye başladı.(Kriptografi, kriptoloji ya da şifreleme, okunabilir durumdaki bir verinin içerdiği bilginin istenmeyen taraflarca anlaşılamayacak bir hale dönüştürülmesinde kullanılan yöntemlerin tümüdür.)
Çarşamba günü gazetecilere verdiği demeçte, V. Charles’ın imzasını taşıyan imzanın hem gizemli hem de tamamen anlaşılmaz olduğunu söyledi.
Stratejinin anlık görüntüsü
Pierrot, bilgisayarlar tarafından desteklenen özenli bir çalışmada, V. Charles tarafından kullanılan yaklaşık 120 sembolün “farklı şifreleme yöntemini” buldu.
“Bütün kelimeler tek bir sembolle şifrelenmiş” ve imparator ünsüzlerden sonra gelen ünlüleri işaretlerle değiştirdi. Bu şifreleme muhtemelen Arapça’dan gelen bir ilhamdır, dedi.
Başka bir satırda, mesajı deşifre etmeye çalışan düşmanlar için hiçbir anlam ifade etmeyen semboller kullandı.
İlk Atılım, Haziran ayında, Pierrot’un mektuptaki bir cümleyi çıkarmayı başardığı ve ardından ekibin tarihçi Camille Desenclos’un yardımıyla şifreyi çözdüğü zaman geldi.
“Zahmetli ve uzun bir çalışmaydı, ancak bir gün içinde gerçekten bir dönüm noktası oldu ve birdenbire doğru hipoteze sahip olduk” dedi.
Alıcının kenar boşluğuna bir transkripsiyon kodu karaladığı Jean de Saint-Mauris’den gelen başka bir mektup da yardımcı oldu.
Daha fazla keşif gelecek
Desenclos, “bir tarihçinin beş yüzyıldır kimsenin okumayı başaramadığı bir mektubu okumayı başarmasının nadir bir durum olduğunu” söyledi.
Üç yıl önce bir barış antlaşması imzalamış olan I. Francis ile V. Charles arasındaki ilişkilerin 1547’de “biraz bozulmuş durumunu gösteriyor” dedi.
Ancak, birbirlerini zayıflatmak için çeşitli girişimlerde bulunan ikili arasındaki ilişkilerin uzun süre gergin olduğunu söyledi.
Desenclos, o kadar ki ortaya çıkan bir bilgi birikiminin, V. Charles’a karşı Fransa’da hazırlanmakta olduğu söylenen bir suikast planı söylentisi olduğunu söyledi.
Komplo hakkında “pek bir şey bilinmediğini” söyledi, ancak hükümdarın bu suikastten korktuğu durumun da altını çizdi.
Araştırmacılar artık “V. Charles’ın Avrupa’daki stratejisinin bir anlık görüntüsüne sahip olmak için” imparator ile büyükelçisi arasındaki diğer mektupları belirlemeyi umuyorlar.
Tarihçi, “Önümüzdeki yıllarda daha birçok keşif yapmamız muhtemeldir” dedi.
