Astronomların gözlemlediği hiçbir pulsar veya magnetara benzemeyen bu cisim, kozmosun sınırlarını zorlayan bir bulmaca.
Gözlemcilerin karşısına çıkan gizemli radyo sinyali
Yeni yayınlanan bir çalışma, en az 35 yıldır Dünya’dan gözlemlenebilen tuhaf yarı düzenli bir radyo sinyalini tanımlıyor. Bu sinyalin özellikleri, bilinen evrenin en uç noktadaki nesnelerine benziyor, ancak bunlardan hiçbiriyle tam olarak uyuşmuyor.
Bilim insanları, geçici sinyaller için galaktik düzlemi gözlemlerken GPM J1839-10 adlı nesneyi fark ettiler. Geçici sinyaller, kısaca görünüp kaybolan radyo kaynaklarıdır. En yaygın bilinen türlerden biri, bilime göre bilinen en şiddetli ölü yıldızlardan biri olan nötron yıldızı türü pulsardır.
Nötron yıldızı, son derece büyük bir yıldızın merkezindeki füzyon reaksiyonları durduğunda oluşur. Bu da yıldızın kendi ağırlığı altında çökmesine ve bir gezegenden milyonlarca kat daha ağır olan ancak şehir büyüklüğünde bir nesneye dönüşmesine neden olur. Yoğunluğu, kara deliğe dönüşmenin sınırında olan bu nesneler, manyetik kutuplarından çok güçlü radyo dalga ışınları yayma eğilimindedir. Yıldızın çok hızlı dönmesi nedeniyle Dünya’dan bakıldığında hızlıca yanıp sönen veya “atım” yapan radyo dalgaları görülür. Bu yüzden pulsar adı verilir.
Ancak GPM J1839-10’un ritmi çok daha yavaştır. Sinyali yaklaşık 22 dakikada bir tekrarlanır, her patlama 30 saniye ile beş dakika arasında sürer. Normal pulsarlar saniyede yüzlerce kez dönebilir.
Ayrıca bu kaynağın deseninin en az 1988’e kadar uzanan radyo arşivlerinde tutarlı bir şekilde göründüğü de dikkat çekicidir. O zamandan beri çoğunlukla analizden kaçan GPM J1839-10’u anmak için 2020 ve bu yılın Ocak ayında yayınlanan makaleler, ultra uzun atım periyoduna sahip son derece nadir bir magnetar türü olabileceğini öne sürüyor. Magnetarlar, evrendeki en güçlü manyetik alana sahip başka bir nötron yıldızı türüdür – tipik bir nötron yıldızından 1000 kat, Dünya’nın manyetik alanından ise trilyon kat daha güçlüdür.
Nesne ne olursa olsun, yıldız yaşam döngülerinin son aşamalarına ilişkin mevcut anlayışımızı önemli ölçüde etkileyebilir.
Sonuç olarak, uzayda yarım saatte bir yanıp sönen garip bir cisim, bilim insanlarını şaşırtıyor. Bu cisim, bilinen en şiddetli ölü yıldızlardan biri olan pulsara benziyor, ancak çok daha yavaş atıyor ve daha uzun süreli sinyaller yayıyor. Bu cismin, evrendeki en güçlü manyetik alana sahip nötron yıldızı türü olan magnetarlardan biri olabileceği düşünülüyor. Ancak bu da kesin değil. Bu cismin ne olduğunu anlamak için daha fazla araştırma yapılması gerekiyor. Bu araştırma, yıldızların nasıl öldüğüne dair bilgilerimizi değiştirebilir.
