Doğal koşullarda yetişmiş olan sedir ağaçları ormanların devleridir, 200 fite (61 metre) kadar büyüyebilirler. Bu büyüklükte bir ağacın her türlü budamaya dayanabileceğini düşünebilirsiniz, ancak hiçbir şey gerçekten bu kadar uzak olamazdı!
Bazı uzmanlar sedir ağaçlarını budamaya karşı çıkan öneriler bile verir. Yine de eğer sedir ağaçlarını kesmek gibi bir durumunuz olursa, çok dikkatli ilerleyin. Dallarına kadar fazla derin budarsanız, onları öldürmeniz muhtemeldir.
Görkemli, aromatik, devasa. Kat kat dalları ve gri-yeşil yapraklarıyla tüm dikilmiş ağaçların en görkemlilerinden biri olan sedir, en büyük mülklerimizin bazılarının kalıcı manzarasının bir parçasıdır.
Sedir, 35 metreye kadar büyüyebilen görkemli, yaprak dökmeyen bir kozalaklı ağaçtır. Kabuğu siyahımsı kahverengi, yakın aralıklı sırtlar ve çatlaklar ve ince dallar kahverengi ve hafif tüylüdür. Yapısında birkaç gövde ve net yatay katmanlar bulunan belirgin bir şekle sahiptir.
Sedir Ağacı neye benziyor?
Yapraklar
Şeffaf uçlu koyu gri-yeşil iğneler ve rozet veya kümeler halinde yan sürgünlerin etrafında spiraller halinde düzenlenmiştir.
Üreme konileri
Monoecious (hem erkek hem de dişi üreme organları aynı bitki üzerindedir). Dişi koniler yeşildir, mor-griye dönüşür ve sonunda tozlaşmadan 12 aya kadar olgunlaştıklarında kahverengiye dönüşür. Erkek kozalaklar olgunlaşmadıklarında küçük ve grimsi yeşildir, ancak olgunlaştıklarında uzar ve kahverengiye döner. Poleni havaya salarlar.
Meyveler
Fıçı şeklindeki koniler 8-12 cm uzunluğundadır ve genellikle iki yılda bir üretilir.
Sedir ağacı nerede bulunur?
Sedir, Lübnan’a ve Akdeniz’in doğu kıyısına ve Küçük Asya’ya özgüdür.
Özellikle kış yağışlarını aldıkları dağlık iklimlere iyi adapte olmuştur. Birleşik Krallık’ta, büyük mülklerin parklarına ve bahçelerine ekildiğini göreceksiniz.
Sedir Ağacı Kaç Yıl Yaşar?
Sedir ağaçları uzun ömürleriyle bilinir. Olgunluğa erişmeleri yıllar alıyor, yani yüzyıllarca yaşayacaklar. Gerçek sedirin ortalama ömrü yaklaşık 300 yıl veya daha fazladır. Bazı Lübnan sedir ağaçları 1000 yıla kadar yaşayabilir.
Sedir Ağacının Kesilme Sorunu
Bir sedir ağacını budamadaki sorun saçak yapraklarının ortasında ölü bir bölgenin bulunmasıdır. Yeni yeşeren kısım üst bölgede yoğun olur. Üst kısım alttaki daha yaşlı olan kısımlara giden güneş ışığını engeller. Dolayısıyla bu kısımlar güneş ışığı olmadan ölürler. Daha dış kısımda olan yoğun yeşerme ağacın derinliklerine ulaşmaz. Sedir ağacını buduyorsanız ve dallarını ölü bölgeye kadar keserseniz, tekrar büyüyemezler.
İginizi çekebilir: Koalaların Ağaçları Yalayarak Susuzluğunu Giderdiği Keşfedildi
Sedir Ağacı Ne Zaman Budanmalı?
Genel kural sedir ağaçlarını çok sık budamamanız yönündedir. Bazı ağaçlar güçlü, dengeli veya zarif bir şekle girebilmek için budanmaya ihtiyaç duysa da, Birleşik Devletler’de yetişen üç doğal sedir türü -Lübnan, Deodar ve Atlas sedirleri- buna ihtiyaç duymaz. Üçü de doğal olarak gevşek bir piramit şeklinde büyür.
Bununla birlikte, sedir ağaçlarını budamanızı gerektiren birkaç durum vardır. Bu durumlardan biri sedir ağacında iki ana gövde gelişmesidir. Sedirler tek bir ana gövdeye sahip olduklarında daha güçlü ve güzeldirler.
İlginizi çekebilir: Ağaçlar Birbirleri İle İletişim Kurabilir Mi?
Eğer genç sediriniz birbiriyle rekabete giren iki ayrı gövde büyütürse, zayıf olanı kesmek isteyeceksinizdir. Sedirinizi bu şekilde biçimlendirirken baharın erken zamanlarında yapmalısınız. Zayıf olan gövdeyi diğer gövde ile birleştiği yerden, ana kısımdan kesin. Patojenlerin yayılmasını önlemek için kesici aletinizi kullanmadan önce sterilize etmeniz gerekir.
Sedir ağaçlarını kesmek için başka bir zaman da zarar görmüş veya ölmüş dallar gördüğünüz zamandır. Ölü kısmı sterilize ettiğiniz budama makası ile kesin. Kestiğiniz yer sedirin merkezindeki ölü bölgeye denk gelirse, bunun yerine gövdeyi kesmelisiniz.
Fazla Büyümüş Sedir Ağacı Nasıl Budanır?
Bu olası bir durumdur. Sedirinizin yeterli alanı olduğunu düşündünüz, ama mümkün olan her alanı doldurdu… İşte o zaman fazla büyümüş bir sedir ağacını nasıl budamak istediğinizi bilmek istersiniz.
Bahçenizdeki sedir ağaçlarınız kendine tahsis edilen sınırlarını zorluyorsa, budamayı dikkatle yapmalısınız. Fazla büyümüş bir sedir ağacını budamanın yolu işte buradadır. Daldan dala olacak şekilde ilerleyin. İlk daldaki yeşil uçları kesin, her kesimi yan tomurcuk üzerinden devam ettirin. Ardından diğer dallara sırayla aynı işlemi uygulayın.
İşin sırrı sedir ağaçlarını budarken ölü bölgeye denk getirmemektir. Her bir makas darbesinden önce, dalın ucunda yeşil dalların bulunup bulunmadığından emin olun.
İlginizi çekebilir: Amerika’da Bir Bataklıkta Büyüyen Yeni Bulunan Selvi Ağacı 2.624 Yaşında