Kayıp Dişlerin Yerine Yeni Diş Çıkarmayı Hedefleyen İlaç Klinik Denemelerde.
Japon diş hekimleri, kayıp dişlerin yerine yenilerini çıkarmayı hedefleyen bir ilaç üzerinde çalışıyor. Bu ilaç, protez ve implantlara alternatif sunabilir. Dişlerini kaybetmiş kişiler, bu yeni tedavi sayesinde doğal dişlerine kavuşabilir.
Osaka’daki Kitano Hastanesi Tıbbi Araştırma Enstitüsü’nden Dr. Katsu Takahashi ve ekibi, bu konuda önemli adımlar attı. Takahashi’ye göre, diş etlerimizin altında üçüncü bir diş setinin tomurcukları gizli durumda. Ekim ayında, Kyoto Üniversitesi Hastanesi’nde bu gizli dişlerin büyümesini başlatmayı amaçlayan deneysel bir ilacın klinik denemelerine başlandı.
Bu yeni teknoloji, Takahashi’nin ifadesiyle, dünyada “tamamen yeni”. Diş çürümesi, hastalık veya yaralanma nedeniyle kaybedilen dişler için kullanılan protez tedavileri genellikle pahalı ve zorlayıcıdır. Bu nedenle, doğal dişlerin geri kazandırılması büyük avantajlar sağlar.
Deneysel İlaç ve İlk Sonuçlar
Fareler ve gelincikler üzerinde yapılan testler, USAG-1 adlı bir proteinin engellenmesinin üçüncü diş setinin uyanmasını sağlayabileceğini gösterdi. Araştırmacılar, yeniden çıkan hayvan dişlerinin fotoğraflarını yayınladı. Geçen yıl yayımlanan bir çalışmada, fareler üzerindeki antikor tedavisinin diş yenilenmesini sağladığı ve insanlardaki diş problemlerinin tedavisinde çığır açabileceği belirtildi.
Şimdilik, diş hekimleri, doğuştan altı veya daha fazla kalıcı dişi eksik olan hastaların acil ihtiyaçlarına odaklanıyor. Bu kalıtsal durum, yaklaşık %0.1 oranında insanı etkiliyor ve ciddi çiğneme sorunlarına yol açabiliyor. Japonya’da, bu durumdaki kişiler genellikle ergenlik dönemlerinde yüz maskesi takarak ağızlarındaki boşlukları gizlemeye çalışıyor.
Takahashi, “Bu ilaç onlar için bir dönüm noktası olabilir,” diyor. İlaç, öncelikle çocuklar için tasarlandı ve araştırmacılar, 2030 yılına kadar piyasaya sürmeyi hedefliyor.
Yenilikçi Yaklaşım ve Gelecek Beklentileri
Londra Queen Mary Üniversitesi’nde diş hekimliği profesörü olan Angray Kang, antikorları kullanarak dişleri yeniden büyütme veya onarma amacını güden sadece bir başka ekip bildiğini söylüyor. Kang’a göre, Takahashi’nin ekibi bu alanda öncü. “İnsan dişlerinin yeniden büyütülmesi, kısa bir koşu değil, ardışık ultra maratonlar gibidir,” diyor.
Hong Kong Üniversitesi’nde endodonti profesörü olan Chengfei Zhang da Takahashi’nin yönteminin yenilikçi ve potansiyel taşıdığını belirtiyor. Zhang, “İnsanların üçüncü bir diş seti üretebilecek gizli diş tomurcuklarına sahip olduğu iddiası hem devrim niteliğinde hem de tartışmalı,” diyor. Ancak, hayvanlarda gözlemlenen sonuçların insanlara doğrudan uygulanamayabileceğini vurguluyor.
İlk Klinik Denemeler ve Beklentiler
Yeni dişin ağızdaki yerinin, ilaç enjeksiyonunun yapıldığı bölgeye göre kontrol edilebileceğini söyleyen Takahashi, yanlış bir yerde büyümesi durumunda ise ortodonti (diş düzeltme) veya nakil yoluyla düzeltilebileceğini belirtiyor.
İlk klinik denemelerde, doğuştan gelen diş eksikliği olan genç hastalar yer almıyor. Çünkü bu denemelerin temel amacı, ilacın etkinliğinden ziyade güvenliğini test etmek. Şu an için katılımcılar, mevcut dişlerinden en az birini kaybetmiş sağlıklı yetişkinler.
Denemelerde diş yenilenmesi ana hedef olmasa da, bu durum gerçekleşirse, ilacın edinilmiş diş eksiklikleri için etkili olabileceği kanıtlanmış olacak. Bu, büyük bir tıbbi başarı anlamına gelir. Takahashi, “Bu olursa, çok mutlu olurum,” diyor.
Japonya, dünyada en yaşlı ikinci nüfusa sahip ülke. Japon Sağlık Bakanlığı verilerine göre, 75 yaş ve üzerindeki insanların %90’ından fazlası en az bir dişini kaybetmiş durumda. Takahashi, “Teknolojimizin, sağlıklı yaşam sürelerini doğrudan uzatabileceği beklentisi yüksek,” diyor.