Yapay Zekanın Sağlık Önerisi Tehlikeli Sonuçlar Doğurdu
Yapay zeka (YZ) teknolojileri, restoran önerilerinden e-posta yazımına kadar pek çok alanda hayatı kolaylaştırıyor. Ancak sağlık gibi kritik bir alanda YZ’nin önerileri, beklenmedik ve ciddi sonuçlara yol açabiliyor. Son olarak, bir hastanın ChatGPT’nin sağlık önerisini takip etmesi, nadir görülen bir toksisite vakasıyla hastaneye yatışla sonuçlandı. Olay, yapay zekanın tıbbi tavsiyelerdeki eksikliklerini ve potansiyel tehlikelerini bir kez daha gündeme getirdi.
Tuz Yerine Bromür: Yanlış Bir Öneri
Olay, bir hastanın sağlığını iyileştirmek amacıyla yemeklerinde tuz (sodyum klorür) tüketimini azaltmaya karar vermesiyle başladı. Tuzun yerine geçebilecek bir alternatif arayan hasta, OpenAI tarafından geliştirilen popüler yapay zeka sohbet botu ChatGPT’ye danıştı. ChatGPT, hastaya sodyum bromür kullanmasını önerdi. Hasta, bu maddeyi internet üzerinden temin ederek diyetine dahil etti. Ancak sodyum bromür, genellikle sıcak su havuzlarının temizliğinde kullanılan bir kimyasal madde olup, gıda tüketimi için uygun bir alternatif değildir. ChatGPT’nin bu önemli ayrıntıyı belirtmemesi, hastanın sağlığını ciddi şekilde riske attı.
Psikiyatrik Belirtiler ve Acil Müdahale
Üç ay boyunca sodyum bromür tüketen hasta, paranoid sanrılar ve komşusunun kendisini zehirlemeye çalıştığına dair yanlış inançlarla hastanenin acil servisine başvurdu. Doktorların raporuna göre, hasta ilk 24 saat içinde artan paranoya, işitsel ve görsel halüsinasyonlar sergiledi. Kaçma girişimi sonrası, ciddi tehlike oluşturduğu gerekçesiyle istem dışı psikiyatrik gözlem altına alındı.
Anti-psikotik ilaçlarla tedavi edilen hasta, sakinleştikten sonra yapay zeka önerisiyle sodyum bromür kullandığını açıkladı. Yapılan testler, hastanın kanındaki bromür seviyesinin normal bireylerdeki 10 mg/L sınırının çok üzerinde, 1.700 mg/L olduğunu ortaya koydu. Bu sonuç, hastada “bromizm” adı verilen, toksik bromür birikiminin teşhis edilmesini sağladı.
Bromizm: Geçmişten Gelen Nadir Bir Hastalık
Bromizm, 20. yüzyılın başlarında bromür içeren ilaçların yaygın kullanımı nedeniyle sık görülen bir durumdu ve o dönemde psikiyatrik hastane yatışlarının yaklaşık yüzde 8’ini oluşturuyordu. Ancak 1970’ler ve 1980’lerde bu tür ilaçların kullanımının azalmasıyla bromizm vakaları büyük ölçüde ortadan kalktı. Bu olay, modern çağda nadir görülen bir bromizm vakasının yapay zeka kaynaklı bir hata nedeniyle ortaya çıktığını gösteriyor. Üç haftalık tedavi sürecinin ardından hasta, ciddi bir sağlık sorunu olmadan taburcu edildi. Ancak bu olay, yapay zekanın sağlık alanındaki güvenilirliği üzerine önemli soruları gündeme getirdi.
Yapay Zekanın Sınırları: Uzman Görüşü Gerekli
Sağlık uzmanları, bu vakanın yapay zeka teknolojilerinin tıbbi tavsiyelerde bulunurken hala insan uzmanlığının yerini tutamayacağını açıkça gösterdiğini vurguluyor. Araştırmacılar, “ChatGPT ve benzeri yapay zeka sistemleri bilimsel hatalar üretebilir, sonuçları eleştirel bir şekilde değerlendirme yeteneğinden yoksundur ve yanlış bilgilerin yayılmasına yol açabilir,” diyor. Uzmanlar, bir tıp uzmanının tuz yerine sodyum bromür gibi tehlikeli bir maddeyi önermesinin son derece düşük bir ihtimal olduğunu belirtiyor.
Toplum İçin Bir Uyarı
Bu olay, yapay zekanın günlük yaşamda sunduğu kolaylıkların yanı sıra, özellikle sağlık gibi hassas konularda dikkatli kullanılması gerektiğini bir kez daha hatırlatıyor. Uzmanlar, halkı yapay zeka kaynaklı sağlık önerilerini körü körüne takip etmemeleri ve mutlaka bir sağlık uzmanına danışmaları konusunda uyarıyor.
Yapay zeka teknolojileri hızla gelişirken, bu tür olaylar, teknoloji ile insan uzmanlığı arasında daha sıkı bir iş birliği gerektirdiğini gösteriyor. Sağlık alanında yapay zekanın potansiyelini güvenli bir şekilde kullanabilmek için, hem kullanıcıların bilinçlenmesi hem de geliştiricilerin sistemlerini daha güvenilir hale getirmesi büyük önem taşıyor.
