Maymunlar Brezilya taş aletlerini bizim sandığımızdan çok daha uzun zaman önce kullanılıyordu. Ayrıca bin yılı aşkın süre içinde maymunlar, taş aletlerin modellerinde dikkat çeken farklılıklar oluşturup bu aletleri farklı biçimlerde kullanmışlardır.
6 yıl önce kapuçin maymunlarının taş alet kullandıkları açıklandı. Geçen yıllarda farklı bir maymun türüyle alakalı aynı açıklama yapıldı. Açıklanan bu son gelişme, Panama ’da bulunan beyaz yüzlü kapuçin maymununun küçük bir popülâsyonuna dair işaretler gösteriyor.
ÜniversitesiSerra da Capivara Milli Parkı ’nda sakallı kapuçinler fındık kırmak, toprak kazmak, meyve ve tohumları öğütebilmek için hatta cinsel gösterilerini sergilemek için taş alet kullanırlar. Şimdilerde yapılan araştırmalar bu taş kullanım sürecinin 3.000 yıldan çok daha önceye dayandığını destekliyor.
Maymunlar Taş Alet Kullanımını İnsanların Alet Kullanımını Görerek Mi Öğrendi?
Akıllarda açıkça oluşan bir soru; Maymunlar taş alet kullanımını insanların alet kullanımını görerek mi öğrendi? Eğer ki maymunlar bu öğrenimi diğer maymunların kullanımından görmediyse, kapuçinlerinin taş alet kullanımı için. İnsanları ve arkeoloji kayıtlarına göre insanların dışında taş alet kullanan tek hayvan olan şempanzeleri örnek aldığı varsayılabilir.
Londra Üniversitesi Akademi’sinden Doktor Tomos Proffitt, maymunların kajuyu açmak için kullandıkları taşların ortaya çıkartıldığı kazı alanında yayıldığı düşünülüyordu. En az 77 cm ( 31 inç ) derinliğe gömülen 1699 adet taş ortaya çıkarttı.
Proffitt ve meslektaşlarının Doğa Ekolojisi ve Evrimi Dergi ’sinde yaptığı açıklamaya göre; bulunan taşların 122 tanesi, yüzeylerinde bulunan izlere bağlı olarak kapuçinler tarafından kesin olarak kullanılmıştır. Taşlar, mevsimsel akarsu yataklarının yakınından sit alanına taşınmış olduklarını göstermektedir.
Ortaya çıkartılan taşların bulunduğu katman yaklaşık olarak 3.000 yıl önceye dayanmaktadır, bu da ortalama 450 kuşak önceye denk gelir. Proffitt, alet kullanımında farklı yaklaşımları gösteren dört kesin evre tespit etmiştir. En eski zamanlara dayanan evre (Dördüncü evre) 3.000 yıl önceden 2.400 yıl önceye kadar sürmüştür.
Küçük, Parlak Taş Modelleri
Bu evrede oldukça aşınmış olan taşlar bu aletlerin sürekli olarak kullanıldığını göstermektedir. Küçük, parlak taş modelleri dikkat çekmektedir. Maymunlar bu aletleri küçük amaçları için kullanmışlardır; öncelik olarak örs taşlarına darbe vurmak için bu taşlardan faydalanmışlardır.
Kazı alanının alet bulunmayan katmanları çok eski zaman önceye uzanıyor olsa da buradaki maymunlar, uzak mesafedeki atalarının bu fikri tekrar keşfetmesi için mi taş kullanımını durdurdular yoksa buradan başka bir yerde bu gelenek devam ediyor muydu bilemiyoruz.
Üçüncü evre 640 ile 565 yılları arasında yaşanmıştır. Bu evredeki aletler dördüncü evredekilerle benzerlik göstermektedir.
İkinci evre 257 yıl önce başlamış, diğer evrelere göre daha kısa sürmüştür. Bu evrede kapuçinlerin tükettikleri daha büyük ve sert yiyeceklerle beraber kullandıkları aletler de gözle görülür bir şekilde daha ağır çekiç taşlara ve daha büyük örs aletlere evrilmiştir.
Geniş kapsamlı olarak çekiş aletlerin bulunduğu son kalıntılar farklılıkları göstermektedir. Daha büyük taşlar ve örslerden ziyade geniş çeşitliliğe sahip çekiçler ve kaju ağaçlarının dallarıyla birlikte kökleri alet olarak daha sık kullanılmaya başlamıştır.
İnsanlar bulundukları yeryüzünde bin yılı aşkın süredir gelişmiş taş aletler kullanmaktadır, bu durumda maymunların alet kullanımında bizden esinlenip esinlenmediklerini söyleyemiyoruz.
Ya da üst düzey yazarlardan Doktor Michael Haslam ’ın daha önceden yaptığı açıklamadaki gibi; insanların, kajunun tadının nasıl olduğunun anlamalarında maymunlardan öğrenip öğrenmediğini bilemiyoruz. [Bilim İnsanları Maymunların Neden Konuşamadığını Açıkladı]
Yazar – Çevirmen : Meltem Terzioğlu