Aşk şarkıları; hakiki bir aşığın gerçek aşkı bulmak için yüzlerce mil uzaklara, deniz aşırı diyarlara gideceğini söylüyor. Beyinsizler, böyle kara-deniz geçişleri olan duygusal seyahatlere çıkacaklar için harita ve yön bulmayla ilgili ufak bir konuyu açıklığa kavuşturmak istiyor.
Deniz Mili nedir ?
1.852 metre veya 1.852 kilometre olarak tanımlanan bir ölçü birimi olan deniz mili, dünyanın çevresini temel alır ve bir dakikalık enlemine eşittir.
Karada bir mil 5280 feet’e eşittir, deniz mili ise altmışta bir enlem derecesine eşittir. Ekvatorda 6046 fit ile 60° enlemde 6092 fit arasında değişir. Bu fark, dünyanın mükemmel bir küre değil, yassı bir sferoid olması nedeniyle ortaya çıkar.
Gezegeni ekvatordan ikiye böldükten sonra dünyanın bir bölümünü seçip ekvatoru bir daire olarak kabul edersek, 360 dereceye bölünebilir.
Daha sonra, bir derece 60 dakikaya bölünebilir, bunun Dünya üzerindeki bir dakikalık yayın bir deniz milidir. Bir deniz mili, bir kanun milinden biraz daha fazladır (1 deniz mili = 1.1508 kanun mili).
Karada ve Denizde Miller
Yaygın olarak kullanılan ve kara mili (statute mile) olarak bilinen milinin uzunluğu 5.280 feet’tir. Feet yaklaşık bir ayak uzunluğuyla hesaplanır. ( 1,00 ft= 30,48 cm) Denizlerde mesafeleri hesaplarken adımlayamayacağımızdan, deniz milini (nautical mile) hesaplamak için adım gibi kullanılabilecek fiziki bir ölçü yoktur. Bunun yerine ekvatordan geçtiği varsayılan boylamların derecelerine dayalı matematiksel bir hesaplamayla deniz milinin uzunluğu tespit edilmektedir.
Ekvator çizgisi 360 derece olduğunu bildiğimiz bir çemberdir. Çemberdeki her derece, 60 dakikalık parçalardan oluşmaktadır, bu dakikalar saatinizin dakikalarından farklıdır. Haritacılıkta her 1 dakika, 1 deniz miline eşittir. Bu hesapla ekvatorda boylamlar arası uzunluk 60 dakika veya 60 deniz milidir.
Başka bir deyişle, 6.076 feet (1,852000 km) uzunluğa denk gelmekte olan 1 deniz mili, sadece 5.280 feet (1,609344 km) olan 1 kara milinden daha uzundur.
Sonuç olarak bizim zavallı aşık, aşkını bulmak için 500 mil seyahat etmek zorunda kalırsa karada 2,6 milyon adım yürümesi gerekirken, denizde 3 milyon feet’i aşan mesafeleri yüzmek zorunda olacak. Ya da aşk şarkılarının tümünü boş verip, yanındakilere daha çok kıymet verecek.
Deniz mili hava mili ile aynı mı?
Hava mili terimi uluslararası olarak deniz mili olarak tanımlanır. 6076 ft veya 1852 m’ye eşittir. Bu nedenle, 100 hava mili 115.08 kanun miline veya 185.2 km’ye eşittir.
Düğüm terimi neden kullanılıyor?
Düğüm, daha önce bir geminin sudaki hızını ölçmek için kullanılan geminin kütük hatlarında bir uzunluk ölçüsü olarak kullanılan bir terimdi. Bu hat, ipe bağlanmış düğümlerle aralıklarla işaretlenmiştir.
Denizciler neden düğüm kullanır?
Basit cevap, kara millerinin aksine, dünyanın enlem derecesine dayandıklarından, düğümlerin gezinmesinin daha kolay olmasıdır. Bir deniz mili, bir dakikalık enlemine eşittir.
Bir gemi bir günde kaç deniz mili seyahat edebilir?
Yelkenli tekneler rüzgar yönünde seyir yaptıklarında 24 saatte ortalama 100 deniz mili veya 185 km yol kat edebilirler. Motor çalışıyorsa, uzun yolculuklarda yaklaşık 130 deniz mili kat edebilirler.
Faruk Çağşak