Kuveyt’in Kuzeyindeki Al-Subiyah çölünde, Kuveyt-Polonya Arkeoloji Misyonu tarafından yapılan kazılarda, 5500 ile 4900 yılları arasında bölgede yaşamış tarih öncesi bir halkın kültürünü temsil eden tuhaf görünümlü bir kil baş ortaya çıkarıldı.
Uzun kafatası, düz burun, ağızsız yüz ve dar, kısık gözlere sahip bu küçük heykel, Obeyd kültürü tarafından yaygın olarak yapılan ‘yılan insan’ figürlerinden biri olma yolunda. Bahra 1 bölgesinde bulunan bu sanat eseri, Obeyd kültürünün batı Asya’daki yayılımına dair önemli kanıtlar sunuyor. Arkeolog Piotr Bieliński, bu bulgunun, antik toplumun sembolik veya belki de ritüel değeri hakkında ilginç sorular ortaya çıkardığını belirtiyor.
Sümerler, bilinen en eski uygarlıklardan birini kurmadan çok önce, Obeyd kültürü birçok temel atmıştı. Ticaret ağları, sulama sistemleri ve tapınak gibi önemli yapılar, günümüz Irak ve Kuveyt’inde ortaya çıktı ve bu kültür, benzersiz çömlek tarzıyla tanınıyor.
2009’dan beri araştırılan Bahra 1 bölgesi, yaşına göre beklenmedik bir mimari düzen ve ‘kültik yapı’ olarak tanımlanan bir yapı da dahil olmak üzere, benzersiz arkeolojik özellikleriyle dikkat çekiyor. Bu bölgede bulunan eserler, geniş çapta bulunan ancak üretim yerleri henüz belirlenememiş olan ‘Kaba Kırmızı Eşya‘ çömlekçiliğinin gizemini çözmeye yardımcı oldu. Bahra 1’de bulunan çömlek atölyesi kalıntıları, bu anlamda önemli bir keşif.
Obeyd el işi ürünleri ve bitki materyali içeren çömlek örneklerinin bulunması, araştırmacıların bölgedeki ekolojik yapıyı daha iyi anlamalarını sağlıyor. Arkeobotanist Roman Hovsepyan, yapılan ilk analizlerde yerel çömleklerde yabani bitki, özellikle kamış izlerine, ithal Obeyd eşyalarında ise arpa ve buğday gibi tahıl kalıntılarına rastlandığını belirtiyor.
Obeyd sanatçıları tarafından yapılan dikkat çekici tabak ve çömlekler arasında, genellikle kuş veya kertenkele başlı ince kadın figürleri bulunuyor. Yılan benzeri görünümleri nedeniyle Ophidian figürler olarak adlandırılan bu kil heykeller, genellikle ‘kahve çekirdeği’ gözlere ve vücutlarında pulları temsil eden noktalara sahip.
Bu yılan benzeri figürlerin anlamı hala belirsizliğini koruyor ve arkeologlar, bu figürlerin evlerde ya da mezarlarda bulunma bağlamına göre teoriler geliştiriyor. Körfez’deki en eski Obeyd çömlek atölyesinde bulunan bir Ophidian parçası ile arkeologlar, bu figürlerin zamanlaması ve Obeyd kültürüyle ilişkisini yeni bir alana taşıyabilirler.