Kuzey ışıkları nelerdir?
Kuzey ışıkları çok temel bir düzeyde, fenomeni açıklamak oldukça basittir. Dünya atmosferine giren güneşten gelen elektrik yüklü parçacıkların çarpışmasından oluşur.
Aurora borealis olarak da adlandırılan ışıklar, geceleri gökyüzünün karanlık olduğu zamanlarda ortaya çıkar. Yeşil, mavi ve hatta bazen pembe ve menekşe renk paletiyle gece gökyüzünde dans eden göksel bir ışık balesi gibi..
Ancak ışıkları hafife alamasanız da sonuçta bu, tıpkı hava durumu gibi doğal bir olgudur. Kuzey Norveç’te tüm kutup gecesi boyunca büyülü ışığı deneyimlemeniz garantidir.
Açık günlerde, güneyde güzel gün batımı renklerini görebilirken, kuzeyde gökyüzü derin bir gece yarısı mavisidir. Alacakaranlıkta “mavi saatte” karlı manzara camsı, koyu mavi bir renge bürünür. Auroralar dans etmese bile , yıldızlı, sınırsız gökyüzünü deneyimlemek, evrenle yeniden bağlantı kurmanızı sağlayabilir…
Genellikle Kanada, Norveç, İsveç, Finlandiya, Alaska ve Rusya’nın yanı sıra tüm İzlanda’nın kuzey kısımlarını kapsayan 60 ila 75 derecelik enlemler arasında meydana gelirler.
Kuzey ışıkları ne zaman görülebilir?
Kuzey ışıklarının bir diğer ismi kutup ışıklarıdır. Kuzey ve güney kutbunda görülebilen ışımalar olduğu için bu isim verilmiştir. Bu sebepten ötürü kuzey kutup ülkeleri ya da güney kutup ülkelerinde görülür. İzlanda, Grönland, Kanada, Alaska, Kuzey Sibirya, Norveç en sık ve parlak kutup ışıklarının görüldüğü ülkelerdir. Görüldüğü en yaygın tarihler ise 23 Eylül-21 Mart arasındaki günlerdir. Kuzey ışıklarını daha net görebilmek için bazı şartların oluşması gerekiyor. Mesela gökyüzü ne kadar açık olursa o kadar temiz ışıklar görülür. Ayrıca hava ne kadar karanlıksa o kadar berrak ve net olurlar. Kuzey ışıkları en iyi nerede izlenir merak ediyorsanız sıralama şöyle:
- Svalbard, Norveç
- Kakslauttanen, Finlandiya
- Jukkasjärvi, İsveç
- Reykjavik, İzlanda
- Kanada’nın Kuzey Bölgeleri
Kuzey ışıklarını görmek için yılın en iyi zamanı ne zaman?
Kuzey Işıkları, Ağustos sonundan Nisan ortasına kadar karanlık gökyüzü altında, tercihen açık, bulutsuz bir gökyüzü altında potansiyel olarak görülebilir. Yıl boyunca meydana gelmelerine rağmen güneş ışığından daha zayıftırlar ve bu nedenle Mayıs’tan Temmuz’a kadar ve Ağustos ayının büyük bir bölümünde görülmeleri mümkün değildir.
İlkbahar ve sonbahar genellikle daha istikrarlı hava koşulları ve daha ılıman sıcaklıklar sağlar, ayrıca ekinoksların çevresinde daha fazla aurora aktivitesi vardır .
Kasım’dan Şubat’a kadar en karanlık gökyüzü ve maksimum gökyüzü gözlemi için daha uzun akşamlar sunar.
En güçlü ışıklar genellikle 21:00 ile 02:00 arasında görünür , ancak en iyi gözlemler genellikle 23:00 ile gece yarısı arasında gerçekleşir.
04:00 ile 17:00 arasında genellikle kutup ışıklarını görmek için çok fazla gün ışığı vardır – istisnalar, yılın en karanlık ayları ve Kasım ortasından Ocak ayının sonuna kadar 7/24 karanlık olan Svalbard gibi daha yüksek enlemlerdir.
Auroraları ne zaman görebilirsin?
Aurora borealis, gökyüzü açık ve karanlık olduğunda görülebilir ve en uygun koşullar genellikle havanın soğuk ve kuru olduğu zamandır. Ardından, bir güneş fırtınası için parmaklarınızı çaprazlamanız ve yönünüze bazı sihirli parçacıklar göndermeniz yeterli…
The Green Diva’nın ortaya çıkması için biraz beklemeniz gerekecekse endişelenmeyin. Kuzey Norveç’te yapılacak daha birçok unutulmaz şey var.
Kuzey ışıkları hangi element çeşitlerine sahiptir ve özellikleri nelerdir?
Kutup ışıkları ya da kuzey ışıkları Dünya atmosferindeki atomlar ile yüksek hızlı enerjik parçacıkların 50 milden biraz fazla yüksekte etkileşime girerek oluşur. Yüksek hızlı parçacıklar ise elektronlar ve güneş rüzgarları olmak üzere uzay kaynaklıdır.
Kuzey ışıklarında yeşil, kırmızı, mavi ve mor olmak üzere 4 renk bulunur. Yeşil renk oksijen moleküllerine, kırmızı oksijen atomuna, mavi renk nitrojen moleküllerine ve mor/mor ötesi renk ise nitrojen atomuna aittir.
Diğer Dünyalardaki Kutup Işıkları
Auroralar diğer gezegenlerde de meydana gelir – bir aurora yapmak için gereken tek şey bir atmosfer ve bir manyetik alandır.
Kuzey Karolina’daki High Point Üniversitesi’nde fizik ve astronomi eğitmeni olan Jeff Regester, “Auroralar tüm gaz devi gezegenlerin atmosferlerinde görüldü, bu şaşırtıcı değil, çünkü bu gezegenlerin tümü sağlam manyetik alanlara sahip” dedi. “Daha şaşırtıcı bir şekilde, her ikisi de çok zayıf manyetik alanlara sahip olan Venüs ve Mars’ta kutup ışıkları da keşfedildi.”
Gerçekten de, bilim adamları üç farklı Mars aurora türünü katalogladılar. Biri yalnızca gezegenin gündüz tarafında meydana gelir, bir diğeri güçlü güneş fırtınalarının körüklediği yaygın bir gece özelliğidir ve bir diğeri çok daha yamalı bir gece tarafı fenomenidir.
Birleşik Arap Emirlikleri’nin ilk gezegenler arası görevi olan Hope Mars yörünge aracı, 2021’in başlarında Kızıl Gezegene vardıktan kısa bir süre sonra ayrık gece kutup ışıklarını yakalamayı başardı. Sondanın gözlemleri, bilim adamlarının bu gizemli fenomeni daha iyi anlamalarına yardımcı olabilir.
Jüpiter’in manyetik alanı, Dünya’nınkinden 20.000 kat daha güçlüdür, bu nedenle dev gezegenin auroraları, göklerimizde parıldayanlardan çok daha parlaktır. Ve Jüpiter ışıkları sadece güneş rüzgarı tarafından yönlendirilmiyor: Gezegenin auroralarına neden olan parçacıkların çoğu, güneş sistemindeki en volkanik cisim olan yakın yörüngedeki uydusu Io tarafından uzaya fırlatılıyor.
Gökbilimciler, diğer güneş sistemlerinde aşikar auroral aktivitenin anlık görüntülerini bile yakaladılar. Örneğin, Ekim 2021’de yapılan iki araştırma, kendi güneşimizden daha küçük ve daha sönük yıldızlar olan çok sayıda kırmızı cüce tarafından yayılan radyo dalgalarının tespit edildiğini bildirdi.
Araştırmacılar, bu radyo dalgalarının muhtemelen yıldızların yakınında parıldayan ve yakın yörüngedeki gezegenler tarafından salınan parçacıklar tarafından yönlendirilen bir tür “geriye doğru” aurora ile ilişkili olduğunu söyledi.
Joseph Callingham, “Yıldızlarımızdan gelen bu radyo emisyonu için modelimiz, Jüpiter ve Io’nun büyütülmüş bir versiyonudur; bir yıldızın manyetik alanıyla çevrili bir gezegen, parlak kutup ışıklarına benzer şekilde güç veren geniş akımlara malzeme besler.” Hollanda’daki Leiden Üniversitesi’nde astronom ve Hollanda ulusal gözlemevi ASTRON ve her iki yeni çalışmanın ortak yazarı, yaptığı açıklamada(yeni sekmede açılır). “Işık yılları öteden dikkatimizi çeken bir manzara.”
Bu besleyici gezegenler şu anda varsayımsal kalıyor; Henüz hiç kimse, ekibin üzerinde çalıştığı kırmızı cüceleri çevreleyen herhangi bir şey keşfetmedi. Ancak Callingham ve meslektaşları haklıysa, gökbilimcilerin emrinde yeni ve güçlü bir gezegen avlama tekniği olabilir.