NFT’leri veya NFT sanatını henüz duymadıysanız, wifi bağlantınıza bir göz atmanızı öneririm. Son 4-5 ayda NFT konusu, interneti tam anlamıyla salladı. TikTok ve Twitter gibi platformlardan CNN News’e kadar, trend olan konu milyonları merakta bıraktı. Bu nedir ve bizim için nasıl işe yarayabilir?
Popülerliğindeki son artış, yaratıcı endüstride devrim yaratma sözü verdi. Bir grafik tasarımcı ve sanatçıysanız burada kesinlikle sizin ilginizi çekecek bir şey var. Bir tanımla başlayalım.
NFT Sanatı Nedir?
NFT, tamamen dijital evrende var olan dijital bir varlıktır; ona dokunamazsınız, ancak ona sahip olabilirsiniz. Bir NFT herhangi bir türde dijital dosya olabilir: bir sanat eseri, bir makale, müzik ve hatta orijinal fotoğrafı bu yılın başlarında 500 bin dolara satılan “Felaket Kız” .
NFT, ‘Non-Fungible Token’ anlamına gelir, ancak bu ne anlama geliyor? Tabiki önce bir ‘Fungible Token’ın ne olduğunu anlamak lazım. Bunu para açısından düşünürsek: 100 dolarlık bir banknot beş adet 20 dolarlık banknotla takas edilebilir ve yine aynı değeri tutar, bu da 100 dolarlık bir banknotun değiştirilebilir bir jeton olduğu anlamına gelir.
Bu 100 dolarlık banknot Banksy tarafından imzalanırsa, tamamen benzersiz bir ürün haline gelir. O zaman değerini belirlemek çok daha zor, çünkü artık sadece beş 20 dolarlık banknot değerinde değil. Bu, Fungible Olmayan Simgenin herhangi bir eşdeğer değerle değiştirilemeyeceği anlamına gelir. Aynı zamanda, herhangi bir yatırım gibi, gelecekte koşullara bağlı olarak değerinin artabileceği veya düşebileceği anlamına gelir.
Özellikle ilgilendiğimiz şey şu: Bu yeni, dijital sanat satış yöntemi yaratıcıları ve yaratıcı endüstriyi nasıl etkileyecek?
NFT’ler İçerik Oluşturucular İçin Ne İfade Ediyor?
- Dijital sanatın mülkiyeti
Cryptocurrency’in varlığından önce, tamamen dijital olan bir şeye gerçekten sahip olamadık. Videoları ve hareketli grafikleri gözden geçirdik, onları başka bir amaca uygun hale getirdik ve yeniden yayınladık ancak bir dijital dosya veya sanat eseri üzerinde otomatik olarak tam ve somut bir mülkiyeti üstlenmek için o anda bu fırsat yoktu. NFT’lerin yükselişi bunu değiştiriyor ve yaratıcılara dijital sanat eserlerini kiralama, satma veya istedikleri gibi sergileme yetkisi veriyor.
Onları satmak için tasarımcıların çalışmalarının bir tür “yasal” mülkiyetini almaları gerekir. Bu nedenle, NFT sanatı oluşturulduktan sonra, kripto para birimi hizmeti Blockchain’de “basılır” veya tokenleştirilir. Blockchain, bilgileri hacklemeyi veya dolandırmayı çok zorlaştıracak şekilde kaydeden dijital bir işlem sistemidir; bu, telif hakkı sahipliğini izlemek ve oluşturma kayıtlarını korumak için son derece yararlı olduğu anlamına gelir.
Sonuç olarak, bu süreç, Gustav Klimt gibi bir ressamın kötü şöhretli The Kiss adlı tablosuyla nasıl itibar kazandığına benzer şekilde, dijital sanatçıların çalışmaları için resmi bir tanınırlık kazanmalarına izin vermelidir. Bu çok yeni konsepti çevreleyen sorun, Blockchain’in kripto sanatının para basma ve telif hakkının yasallığını destekleyen sözleşmelere sahip olmasına rağmen, bunların hiçbirinin henüz mahkemede denenmemiş veya test edilmemiş olmasıdır.
Sanatçılar, eserlerini dolandırıcılar tarafından hileli bir şekilde basıp sattıkları haberleriyle şimdiden gündeme geldiler. Ancak bu konuyla ilgili kanun veya önceden mevcut herhangi bir mevzuat tarafından ilgili koruma olmaksızın, bu sanatçıların bu konuda ne yapabilecekleri konusunda spekülatif olmaya devam ediyor.
- Gelir elde etmenin yeni bir yolu
NFT sanatı, tasarımcıların çalışmalarından para kazanmalarını sağlayan dijital sanat eserlerini kategorize etmenin tamamen yeni bir yoludur. Tasarımcıların iş üretmeleri ve yaratıcılıklarının ödüllerini toplamaları için daha hızlı bir süreç ve daha erişilebilir bir yol olması gerekiyordu. Ödeme için müşteri peşinde koşmak yok, dosyaları yazdırmak için hazırlamak yok ve geri bildirim duymayı beklemek ya da işinizi bir müşterinin ihtiyaçlarına göre değiştirmek ve düzenlemek yok.
Telif Hakları
Bazı NFT sanat eserleri sanatçıya telif ücreti ile birlikte gelir, yani sanat eseri her satıldığında, sanatçı gelecekteki tüm satışların %8-10’unu alabilir. Bu, sanatçının hangi platformu kullandığına bağlıdır; Örneğin Zora, “Creative Share” seçeneğine sahip bir NFT platformudur, yani kullanıcılar sanat eserlerini hemen satın alabilir ve takas edebilir.
NFT’ler Tek Başına Duramaz
NFT’lerin patlak vermesiyle tasarım endüstrisini büyük ölçüde etkileyen bir başka şey de değerdir. Sanal bir sanat eserine kıyasla fiziksel bir sanat eserine nasıl değer verirsiniz?
Ayrıca NFT’lerin ve CryptoArt’ın değeri yalnızca Cryptocurrency değerine dayanmaktadır. NFT’ler Ethereum bazında satıldığından ve bu parasal değere çevrildiğinden, örneğin bir NFT bize 2,255 dolar olarak çevrilen 2 Ethereum’a satıyor. Ancak Ethereum’un değeri düşerse, sanat eserinin değeri de düşer: değeri sürekli olarak kripto paraya bağlıdır.
- Küresel bir erişim
Daha önce, sanat koleksiyonculuğu ve satışının seçkin, şanlı dünyası, genellikle fiziksel sanat eserleriyle ilgili fiziksel mekanlarda olan bir şeydi. Tasarımcılar ve sanatçılar, sergiler ve pazarlar gibi IRL etkinliklerinden son dünya etkinliklerine kadar bu caddelerin çoğunun durdurulduğu anlamına gelene kadar para kazandılar. NFT ticaretinin yükselişi, sanat koleksiyonculuğunun çevrimiçi olarak hareket edebildiği ve daha önce çalışmalarını alıcılara satma şansı bulamamış olabilecek küresel ölçekte birçok sanatçıya açıldığı anlamına geliyor.
Benzer şekilde, pek çok grafik tasarımcı için tuhaf işler veya ilgisiz işler yapmadan sabit bir gelir kaynağına sahip olmak gerçekten zor olabilir. İstikrar yavaş gelişir ve sadık müşterilerde veya tutarlı, zamanında proje devri yoluyla bulunabilir. Ancak, henüz sağlam bir şekilde oturmadıysanız, bu rekabetçi sektörde yolunuzu bulmak zor olabilir. Dolayısıyla, bir NFT’nin gelir getirebileceği yakınlık, teorik olarak, çok sayıda yaratıcı için, özellikle de daha az ayrıcalıklı olanlar için gelgit bir fırsat dalgası açabilir.
Sosyal medya gibi, NFT platformları da tasarımcılara küresel izleyicilere anında erişim sağlar. Ve genellikle, önceden var olan bir çevrimiçi takipçiye sahip olmak, sanatçıların NFT pazarında yer almasına yardımcı olacaktır. Tasarımcılar için en zor kısım, izleyicilerini alıcılara nasıl dönüştüreceklerini bulmaktır. Diğer tüm markalar gibi, hedef kitlenizi bulmalı ve onlarla nasıl duygusal bir bağ kuracağınızı öğrenmelisiniz. Bu, sizin için neyin işe yaradığını bulmak için marka stratejilerini araştırmanız gerekeceği anlamına gelir. Halihazırda çok fazla çevrimiçi varlığınız yoksa, pazarlama yaklaşımınıza daha derinlemesine bir göz atın.
Münhasırlığa Karşı Kapsayıcılık
NFT’lerin sanat sektörü, dijital sanatçıların para kazanması için kapsayıcı, koruyucu bir ortam yaratmayı taahhüt ediyor. Bir bilgisayara erişimi olan herkes bir NFT yapabilir ve patlama potansiyeline sahip olabilir. 3D hareketli grafikler veya Nyan Cat videosu gibi bloklu pikseller 600,00 dolara satıldı. Bu, dünya çapında milyonlarca reklam öğesi için yaşamı değiştirme potansiyeline sahiptir.
Ancak bilinmesi gereken bir nokta darphane ücretinin ne kadar pahalı olduğudur. Tasarımcılar, sanat eserlerini Blockchain’de ‘bastırmak’ için birbirlerinden daha fazla teklif vermelidir. Fiyatlar zamana ve ağa bağlı olarak dalgalanıyor ancak 80 ila 1000 dolar arasında değişiyor. Bu ücret, tasarımcılar için satış garantisi vermez ancak ödemeden sanat eserlerini piyasaya arz edemezler.
- Ağır bir ekolojik ayak izi
NFT sanat eserleri dünyasını çevreleyen bir tartışma, çevre üzerindeki etkisidir. Fransız sanatçı Joanie Lemercier, geçtiğimiz günlerde NFT’sinin 10 saniyede tükenerek binlerce dolar kazanması üzerine bir haber yaptı. Oldukça inanılmaz, değil mi? Ayrıca, bu işlemin tam olarak ne kadar enerji tüketeceğini de öngörememişti: stüdyosunun tam 2 yıllık bir süre boyunca ne kadar kullandığına eşdeğer, yani 8,7 megawatt-saat enerji.
Satıcısı daha sonra aynı miktarda enerji kullanan eseri yeniden sattı ve fiziksel eseri dünya müzelerinde taşımak için çevre dostu bir alternatif olarak çevrimiçi olarak satmak isteyen sanatçıyı dehşete düşürdü. Lemercier, enerji tüketimini araştırırken cryptoart platformlarında karşılaştığı şeffaflık eksikliğini belgeleyen bir bildiri yayınlamaya devam etti.
Birçok Tasarımcı İçin Endişe Verici
Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, NFT sanat eserlerinin çok kaynak ağırlıklı olması, birçok tasarımcı için son derece endişe vericidir. Ancak bu sorun kripto sanatı ticaretine özel değildir; dijital mekanizmayı içeren daha büyük bir sorunun parçası olan “iş kanıtı”. 90’ların başında ortaya çıkmasından bu yana, iş kanıtı, büyük ölçüde kripto para birimi madenciliğinde bitcoin ve ethereum gibi jetonlar oluşturmak ve kullanılmak üzere gelişti. Yüksek güçlü bilgisayarlar, esasen en fazla bitcoini elde etmek için rekabet eder ve bunu yapmak için büyük miktarda elektrik kaynağına ihtiyaç duyar.
Daha çevre dostu alternatiflerin geliştirilmesi devam ediyor ancak bitcoin kripto para birimlerine hükmetmeye devam ederken, çevreye çok zararlı olan bu süreç, sanatlarını NFT olarak satmak isteyen herhangi bir tasarımcı için kaçınılmaz olduğunu kanıtlıyor.
NFT Sanat Endüstrisinin Ömrü Uzun Mu?
Cevap, çok emin olmadığımız! Nisan, NFT fiyatlarının %70’lik bir düşüşe doğru titrediğini gördü, ancak bu kadar büyük bir potansiyel ile NFT sanatının yakın zamanda bitmesi pek olası görünmüyor.
Şahsen bunun bir moda olduğunu düşünmüyorum, son on yılda çoğunluk dijital çağına girdiğimize inanıyorum ve bu sadece rahat olmanız gereken bir sonraki şey. Bir grafik tasarımcı gözünden bakacak olursak, işlerimin çoğu bir tür baskı için yapılır ve hazırlanır, ancak tüm çalışmalarım dijital olarak oluşturulur, bu yüzden bir NFT oluşturmamak için biraz boşa harcanmış bir fırsat gibi geliyor. Bunun birçok tasarımcı için aynı olacağını düşünüyorum.
Bir NFT Nasıl Oluşturulur
Tasarımcıların satmak için bir NFT kurma yolunda yapmaları gereken ilk şey bir “Kripto Cüzdanı” oluşturmaktır. Bu, para basma ücretlerini ödemeniz gereken Ethereum’u depolayacak. Ardından Kripto Cüzdanınızı NFT pazar yerlerinden birine bağlamanız gerekecek.
NFT pazar yerleri, tasarımcıların ve sanatçıların dijital sanat eserlerini yüklemelerine ve çevrimiçi satış için bir NFT olarak listelemelerine olanak tanır. Bunların Ebay veya Etsy gibi olduğunu hayal edebilirsiniz – sadece NFT’ler için olmaları dışında! En popüler olanları şunlardır: Rarible, OpenSea, Mintable, KnownOrigin ve SuperRare.
Sanat yapıtlarınızı bunlara yüklerken akılda tutulması gereken bir şey, kaç tane sağlayacağınızdır. 1’de 1 olarak koymayı seçebilirsiniz, yani var olacak ve satılacak yalnızca bir sanat eseri olacaktır ya da sanat eserinin birden fazla kopyası olan bir koleksiyon yüklemeye karar verebilirsiniz. Bu oldukça büyük bir karar çünkü – geleneksel sanat formları gibi – orijinal baskıların sayısı ve bir parçanın ne kadar nadir olduğu, değerini doğrudan etkileyecektir.
NFT Sanatı: Özetlemek Gerekirse
Kripto veya NFT sanatının satışı, tüm yaratıcı endüstriyi dönüştürme potansiyeline sahip; ortaya çıkışı, gelecek nesillertarafından sıradan olarak algılanacak bir şeyin yalnızca başlangıcıdır. Yine de, NFT sanatının ilk dünyası, dijital sanatın satılacağı güvenilir, kapsayıcı bir ortam olarak ayakta durmakta başarısız oluyor. Tabiki bundan sonra ne olacağını görmek için sabırsızlanıyoruz ve gidişatın tasarımcıların lehine dönmesini umuyoruz.
Çeviren: Gamze Nur Çalışkan