Rezonans; titreşimsiz bir nesnenin, kendi doğal veya rezonant frekansında titreşme eğilimidir (Bu frekans nesnenin boyutuna şekline ve bileşimine bağlıdır). Kendi doğal frekansına eşit ya da çok yakın değerlerde düzenli salınımlara veya titreşimlere maruz kalan obje çok güçlü titreşir buna rezonans adı verilir.
Rezonans sayesinde bir nesnedeki göreceli olarak zayıf bir titreşim diğer nesnede güçlü bir titreşim olabilir. Analojiye göre; rezonans terimi, zayıf elektrik akımının belli bir frekanstaki elektrik sinyali ile güçlenmesi olgusunu açıklamak için de kullanılır.
Motorun evin farklı yerindeki eşyaları titreştirebilmesi de bir rezonans örneğidir. Bu titreşimler motorun titreşim frekansı ile mobilyanın doğal frekansı birbirine eşit olduğu için gerçekleşir. Burada titreşen eşya motorla rezonans durumundadır. Rezonansa, belli bir hızla hareket eden aracın içindeki kül tablasının titreşmesi de örnek verilebilir. Bu kül tablasının aracın o anki motor hızıyla rezonans halinde olduğunun göstergesidir.
Mekanik rezonans bulunduğu nesneye büyük zararlar verebilecek kadar güçlü dalgalar oluşturabilir. Örneğin, bir köprü üzerinde uygun adım yürüyen askerler köprünün doğal frekansında titreşimler oluşturarak köprüyü sallayabilirler. Bu sebeple askerler köprüden geçerken uygun adım yürümezler.1940’ta Washington’ın Tacoma Puget Sound Narrow Köprüsü’nde ani bir rüzgar, köprüyü sallayarak onun doğal frekansında titreşmesini sağladı ve köprü yıkıldı.
Rezonans, müzikte sesin gürlüğünü arttırmak için kullanılır. Örneğin, borulu orgda borunun sonunda göreceli olarak zayıf üretilen titreşimler içindeki havayla rezonans duruma geçerek artan gürlükte sesin oluşmasına sebebiyet verir. Bu prensip insan sesi için de geçerlidir.
Ses tellerindeki titreşimler ağız ve geniz yolundaki rezonans titreşimler ile desteklenir. Elektriksel rezonans radyolarda ve televizyonlarda kanal değiştirmek için kullanılır. Ayarlama, devrenin frekansı ile istenilen kanalın frekansının eşitlenmesidir.
Mehmet ATASEVER
