Dinozor Çağından Kalma Bataklıkta Yaşamış Yeni Tür Keşfedildi

Dinozor Çağından Kalma Bataklıkta Yaşamış Yeni Tür Keşfedildi

Bade Sungur
Okuma süresi 3 Dakika
Sanatçının Heleocola piceanus çizimi. Paleontologlar tarih öncesi memeliyi yeni bir tür olarak tanımladılar. Brian Engh/LivingRelicProductions.com tarafından çizim, Utah Field House of Natural History izniyle

Colorado’da keşfedilen yeni bir memeli türü, dinozorların yaşadığı dönemde bataklıkta yaşamış olabilir.

Colorado’nun kuzeybatısında, Rangely yakınlarında yapılan fosil kazıları, yaklaşık 70 ila 75 milyon yıl önce, Geç Kretase dönemine ait bir memeli türünü gün yüzüne çıkardı. Paleontologların “Heleocola piceanus” adını verdiği bu yeni tür, Latince’de “bataklık sakini” anlamına geliyor. Bu tür, küçük çenesi ve üç azı dişiyle tanımlandı.

Dinozor Çağından Kalma Bataklıkta Yaşamış Yeni Tür Keşfedildi
Heleocola piceanus’un çene kemiği fosilinin 3B taramaları. Fosiller eyaletin kuzeybatısındaki Rangely, Colorado yakınlarında bulundu. Eberle ve diğerleri, PLOS ONE 2024

Araştırmanın lideri olan University of Colorado Boulder’dan Jaelyn Eberle, Heleocola’nın, bugünkü keseli hayvanların uzak bir akrabası olduğunu ve Kuzey Amerika’da bu döneme ait memeliler hakkında çok az bilgi olduğunu belirtti. Eberle, keşfin özellikle memeli türlerinin evrimsel sürecini anlamada önemli olduğunu vurguladı.

Bataklıklar ve Antik Denizler Arasında Yaşamış

Colorado’da yapılan kazılarda, 70 milyon yıl önce bataklıkta yaşamış bir memeli türü keşfedildi. Heleocola piceanus, dinozorların yaşadığı dönemde Kuzey Amerika’da evrimleşmiş nadir türlerden biri.

Heleocola’nın yaşadığı dönemde, Kuzey Amerika’nın büyük bir kısmı, Batı İç Denizi adı verilen bir denizle ikiye bölünmüştü. Bu iç deniz, kuzeyde Arktik Okyanusu’ndan güneyde Meksika Körfezi’ne kadar uzanıyordu. O dönemde Colorado’nun doğusu bu denizin suları altında kalırken, batı kesimi deniz seviyesinin üstünde, bataklık ve deltalarla kaplıydı. Heleocola’nın bulunduğu bölgenin, bataklıklarla kaplı ve denizle kara arasındaki geçiş noktası olduğu düşünülüyor.

Dinozor Çağından Kalma Bataklıkta Yaşamış Yeni Tür Keşfedildi
Bir harita, Colorado’daki Rangley kasabasının yerini gösteriyor. Paleontologlar, buraya yakın bir yerde, dinozorlar zamanından kalma, bataklıkta yaşayan yeni bir misk sıçanı büyüklüğündeki memeli olan Heleocola piceanus’un fosillerini keşfettiler. Harita: Ian RandallKaynak: Eberle ve diğerleri / PLoS ONE Datawrapper ile oluşturuldu.

Eberle, fosillerin keşfedildiği Williams Fork Formasyonu’nun, antik nehir yatakları, bataklıklar ve deltalarla karakterize olduğunu belirterek, Heleocola’nın bu bataklık ve deltalar çevresinde yaşadığını düşündüklerini söyledi. Bu bölge, o dönemde kaplumbağalar, ördek gagalı dinozorlar ve dev timsahların yaşadığı bir ekosistemdi. Araştırma ekibinden Rebecca Hunt-Foster, o dönemin Colorado’sunun Louisiana’ya benzeyebileceğini ifade etti.

Döneminin Dev Memelisi

Dinozor Çağından Kalma Bataklıkta Yaşamış Yeni Tür Keşfedildi
Sanatçının Heleocola piceanus çizimi. Paleontologlar tarih öncesi memeliyi yeni bir tür olarak tanımladılar. Brian Engh/LivingRelicProductions.com tarafından çizim, Utah Field House of Natural History izniyle

Heleocola, döneminin çoğu memelisinden daha büyük bir yapıya sahipti. Geç Kretase döneminde memeliler genellikle fare veya sıçan boyutundayken, Heleocola yaklaşık 1 kilogram ağırlığıyla çok daha büyük bir türdü. Eberle, Heleocola’nın bugünkü misk sıçanına benzer bir kütleye sahip olduğunu belirtirken, son yıllarda yapılan çalışmaların, Geç Kretase döneminde daha büyük memelilerin de var olduğunu gösterdiğini ekledi.

Kaynak ve ileri okuma:

  1. Jaelyn Eberle, Joshua Cohen, John Foster, ReBecca Hunt-Foster, Andrew Heckert. A new Late Cretaceous metatherian from the Williams Fork Formation, ColoradoPLOS ONE, 2024; 19 (10): e0310948 DOI: 10.1371/journal.pone.0310948
Bu makaleyi paylaş
Yazan Bade Sungur
Bade Sungur, Türkiye'de aldığı eğitimle arkeoloji alanında derinlemesine uzmanlaşmış bir arkeologdur. Arkeolojik kazılarda edindiği deneyim ve bilgi birikimiyle, geçmiş medeniyetlerin izlerini gün yüzüne çıkarmakta başarılıdır. Aynı zamanda, arkeolojik içeriklerin dijital platformlardaki görünürlüğünü artırma konusunda uzmanlaşarak, arkeoloji bilgisini geniş kitlelerle paylaşmaktadır.
Yorum Yap

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir