Dünya tarihinde birçok felaket yaşanmıştır. Belki de hiçbiri Thomas Midgley kadar dünyaya zarar vermemiştir. Bir bilim insanı için ne kadar da kötü bir yakıştırma değil mi? Bilim insanları genelde yaptıkları şeylerle dünyaya katkıda bulunurlar fakat Midgley için durum biraz farklı olmuş, o bir nevi insanlık suçu işlemiş.
“Bilimsel çalışmanın kötüsü olur mu?”demeyin. Silahlardan, nükleer enerjilerden, atom bombalarından bilimin ne denli felaketlere yol açabileceğini hemen hemen hepimiz biliyoruz. Dünya tarihinde birçok felaket yaşanmıştır. Belki de hiçbiri Midgley kadar dünyaya zarar vermemiştir.
Thomas Midgley Bir bilim insanı olmasına karşın dünyaya verdiği zararlarla anılıyor.
Çevre tarihçisi John Maddly “Dünya tarihinde hiçbir canlı, çevreye ve insana Thomas Midgley kadar zarar vermedi” demiştir. Amerikalı mühendis ve kimyager Thomas Midgley, dünya tarihine adını çevreye en çok zarar veren bilim insanı olarak yazdırdı.
Peki Ama Neden?
Midgley kurşunlu benzini (Kurşun tetra-etil) icat etti. Kurşunun ucuz olmasından kaynaklı bu madde pek çok yerde kullanıldı. Kullanım alanlarının başında bildiğimiz üzere arabalar vardı. Daha kötü tarafı, kurşunun kullanıldığı fabrikalarda çalışan işçilerde, bu maddeye bağlı ölüm olaylarına rastlandı.
Bir süre sonra artan ölüm vakaları ile birlikte hükümet son çareyi fabrikaları kapatmakta buldu. Kurşuna aşırı derecede maruz kalan insanlarda: Körlük, uykusuzluk, böbrek yetmezliği, kanser, lezyon gibi belirtilerin ortaya çıktığını söylemektedir. Fakat Midgley’i hiçbir şey durduramadı.
Bu sefer de günümüzde büyük sorunlardan biri olan, ozon tabakasının delinmesinde başlıca rolü oldu. Kimyacımız, deodorantlarda, buzdolaplarında ve bazı sanayi dallarında kullanılan kloroflorokarbonu (CFC) buldu.
Kurşun gibi zararlı etkileri çok sonra anlaşılan kloroflorokarbon, ancak yetmişlerin başında yasaklanabildi. Ancak Thomas Midgley çoktan yapacağını yapmış ve dünyayı felaketlere sürükleyecek icatlarının etkisini çevreye yaymıştı bile.
Thomas Midgley’in son buluşu ise sadece kendisine zarar verdi.
Verdiği bunca zarardan sonra kendisinin ölümü de bir hayli enteresan olmuş. Thomas kurşun zehirlenmesi ve çocuk felci yüzünden 51 yaşında yatalak oluyor ve kendini yataktan kaldıracak bir düzenek geliştiriyor. Ancak 55 yaşında bu düzeneğin makarası tarafından boğularak hayatını kaybediyor.
Bunlar da ilginizi çekebilir:
- Gururumuz Türk Bilim Kadınları
- Günümüzde Yaşayan Türk Bilim İnsanları ve Akademik hayatları
- Tarihi değiştiren 18 bilim insanı ve buluşları
- Tarihte Bilim İçin Hayatını Feda Etmiş 10 Bilim İnsanı
Kaynak: https://allthatsinteresting.com/thomas-midgley-jr
