Narsistlik kişinin kendini aşırı yüksekte görmesi,önemli olduğunu hissetmesi, dikkat çekme ve kendine hayranlık duyulmasını istediği zihinsel bir hastalıktır. Narsist kişiler insanlarla empati kurmadığı için genel sorunlu ilişkilere sahip olurlar. Ancak aşırı güven maskesinin altında basit, değersiz bir eleştiriye bile kırılacak bir kişilik yatar.
Bu kişiler arkadaşlık ilişkileri, kariyer vs. gibi durumlarda sürekli olumsuzluklarla karşılaşırlar. Sürekli dikkat çekmek ve onaylanmak isterler bu yüzden genel olarak bencil ve umursamaz bir ruh hali içerisinde olurlar.
Narsist Olma Belirtileri:
- Dünyadaki tek önemli insan senmişsin gibi sürekli kendini düşünmek
- Her şeyin en iyisini hak ettiğini düşünmek
- Yeteneklerini ve başarılarını sürekli dile getirmek, bunlarla övünmek
- İnsanları istediğin gibi kullanmak ve manipüle etmek
- Diğer insanların ihtiyaçlarını önemsememek
Narsistik kişilik bozukluğu neden olur ?
Narsistik Kişilik Bozukluğu genellikle bir travma ya da kötü bir yetiştirilme tarzı sonucu oluşur.
Uzman Elinor Greenberg ‘e göre kötü ebeveynlik narsistik kişilik bozukluğunda büyük bir faktör. Eğer Anne-baba aşırı otoriter veya mükemmeliyetçi ise, çocukta şişirilmiş bir ego ve üstünlük duygusu oluşuyor.
Bu duygular ve davranışlar daha sonrasında yetişkinlik dönemine taşınıyor ve değiştirilmesi neredeyse imkansız bir hal alıyor.
İşte bu yüzden narsizm, psikolojik yapılarına derin bir şekilde kök salıyor. Ancak yine de kişinin kendini değiştirebilmesi mümkün. Evet, çokça uğraş ve çaba harcanması gerek ama Narsistik Kişilik Bozukluğundan kurtulabilirsin.
Narsizm‘in üstesinden gelmek için 9 adım :
Narsizm ‘in üstesinden gelmek kolay bir süreç değildir. Tamamen değişmek neredeyse imkansız ama hayatında olumlu etkiler yaratacak değişiklikler yapabilirsin. İşte Narsist olmayı bırakmanıza yardımcı olacak 9 adım.
1) Seni tetikleyen şeyleri öğren
Greenberg “ Sende aşırı olumsuz duygular uyandıran durumları, kelimeleri ya da davranışları bilmelisin. Narsistik insanlar, onları tetikleyen bir konuda aşırı tepkiler verme eğilimindelerdir. Böyle durumlarda daha sonra pişman olacakları şeyler yaparlar.” Diye belirtiyor.
İlk adım olarak Narsistik kişiliğinin hangi durumlarda ortaya çıktığını bilmelisin. Narsistik davranışının arkasındaki sebebi öğrenebilirsen, onunla baş edebilirsin.
2) Başkaları hakkındaki düşünceleri bilinçli olarak verin
Kendinden önce bir başkasını düşünmek, bir Narsist için belki de en zor şey. Bu oldukça zor olabilir fakat araştırmalara göre Narsist insanları en iyi eğiten şey empati kurmak. Sadece bunu bir alışkanlık haline getirmelisin.
Uzman Ni tavsiye olarak şöyle söylüyor: “ Hayatınızdaki insanlar hakkındaki gerçek ilgi ve meraklarınızı ifade edin. En az konuştuğunuz kadar karşınızdakini dinleyin. Başkalarının kişisel alanlarına düşüncesizce müdahale etmemeye, kişisel eşyalarını kullanmamaya dikkat edin. İnsanların kişisel zamanlarını izinsiz olarak almayın.”
3) Daha iyi bir insan olun
Kulağa basit geliyor olabilir ama bir Narsist için daha iyi bir insan olmak, kendisinin her zerresine karşı olmaktır. Ancak gerçekten kendine yeni bir sayfa açmak istiyorsan, daha iyisini yapmak zorundasın. Daha iyi kararlar almalısın, daha dürüst ve biraz daha sabırlı olmalısın. Hayatına olumlu etkiler getirecek olan kararlara odaklan ve getirdikleri inanılmaz sonuçları gör.
4) Dürtülerini yönet
Narsistik olarak herşeye ulaşmak istemek. Bunlar sadece bir dürtü, iyi düşünmeden alınacak kararlar.
Peki bunun için çözüm nedir ?
İlk olarak düşünmek ve sonrasında harekete geçmek.
Greenberg: “ Bir şey sizi tetiklediğinde her zamanki Narsist yanıtınızı geciktirmek ve engellemek için pratikler yapın. Bu, beyin nöronlarınıza ‘alışkanlık’ olarak kodlanacaktır..”
Bir şeyi yapmadan önce sonuçlarını tekrar düşün. Neyin iyi olup neyin kötü olduğunu fark etmeye çalış ve doğru yoldan ayrılma.
5) Neyi değiştirmek istediğini düşün
Şimdi dürtülerinin, seni tetikleyen şeylerin daha çok farkındasın. Kötü yönlerini artık biliyorsun.
Kendine şunu sor : “ Kendim hakkında neyi değiştirmek istiyorum ? “
Utanç hissettiğin şeyler neler ?
Sizi iyi bir insan yapacak olan nitelikleri belirleyin. Ancak o zaman bilinçaltınızın gerçekten değişmesine izin verirsiniz. Unutmayın, farkındalık bir anahtardır.
6) Diğer insanlarla iyi ilişkiler kurmaya çalışın
Aynı şeyi yaşayan tek kişinin kendin olduğuna inanıyorsun. Senden başka kimsenin seni anlamadığını düşünüyorsun ama bu doğru değil.
Narsizm sana Dünya ’daki en özel insanın sen olduğunu söyler. Ancak gerçek şu ki ; senin yakındığın şeylerden yakınan çokça insan var. Senin kadar yetenekli hatta senden çok daha yetenekli birçok insan var.
Eğer daha iyi ve sağlıklı bir yaşam istiyorsan, bu düşünceleri bırakmalısın.
Kendine insanlarla daha derin ve samimi düzeyde ilişkiler kurmayı öğretmelisin. Bu seni sadece yalnız hissetmekten kurtarmayacak, aynı zamanda daha huzurlu hissetmeni sağlayacak.
7) Sorumluluk almaya başla
Narsistler nadiren sorumluluk almaları ile bilinirler. Ya mağduru oynayarak durumu manipüle etmeye çalışırlar ya da yaptıkları şeyler için başkalarının suçlu olduğunu hissettirmeye çalışlar. Değişmek için kişiliğinize tamamen karşı olan şeyi yapmalısınız. Nereden başlayacağınızı bilmiyorsanız; kendi mutsuzluğunuzu düşünerek başlayın ve bunun sorumluluğunu alın.
8) Psikoterapi
Günümüzde Narsistik kişilik bozukluğu için tıbbi bir iyileştirme yolu yok. Tedaviler genellikle farklı tiplerde psikoterapi ve meditasyonlardan oluşuyor.
Bridges To Recovery tedavi için şunları söylüyor : “ Terapistler ve hastalar olarak birlikte çalışıyoruz. Hastanın hayatındaki memnuniyetsizlikler, çatışmalar,stres yaratan davranış ve tutumları birlikte belirliyoruz. Tedavi sürecinde, terapistler Narsist hastalara cesaret verici, teşvik edici tavsiyelerde buluyorlar.”
9) Minnettarlık gösterin
Minnettarlık çokça alçakgönüllü olmayı gerektirir. Narsist kişilerin anlamakta zorlandığı bir şeydir bu.Ancak yüksek egonuzu yok etmenin tek yolu, minnettar olmayı öğrenmenizdir.
John Amadeo: “ Minnettarlık, haklı olma duygumuzu düzelten şeydir. Narsizm ‘in bakış açısı, bir şey vermek zorunda kalmadan, onu hak ettiğimiz inancıdır.” diyor.
Hayatının iyi yönlerini düşün ve onlar için şükret. Hayatında minnettarlık duymaya başladığında, iyileşmeye giden düz bir yol bulacaksın.
Narsizm‘in olumsuz etkileri
Ne yazık ki Narsist insanlar, hayatlarındaki olumsuz davranışların ve bu davranışların getirdiği etkilerden neredeyse habersizler.
Profesör Preston Ni: “ Pek çok Narsist, kendileri için sonuçları kötü olan, hayat tecrübelerini zor yoldan kazanmalarına neden olan davranışlarının farkında değildir. “
Narsizm‘in hayatındaki olumsuz etkileri şunlar olabilir ;
1) Yalnızlık ve dışlanma
Bencillik, yalanlar ve ilgisizlik uzun süreli ilişkiler için çekici özellikler değildir. Narsistler kendilerini sadece kendi işleri için yorarlar, başka insanlara karşı empati gösteremezler. Bu nedenle başka insanlarla gerçek ve derin bağlar kuramazlar.
2) Okul veya kariyer hayatında sorunlar
Doğal olarak bir Narsist ’in sosyal yetersizliği, kariyer hayatında veya eğitim basamaklarında başarılı olmasını engeller.
Ni: “ Kurallara aykırı davranma , büyük sorumsuzluklar, ilgisizlik ve diğer uygunsuzluklar”
Başka bir deyişle, Narsistler iyi bir kariyer için yetersiz kapasitedelerdir.
3) Gereksiz öfke
Öfke, Narsistik insanların teşvik etme eğiliminde olduğu bir şeydir.
Greenberg: “ Çoğu insanın oldukça küçük gördüğü şeyler, onlar aşırı derece öfkelendirebilir. Örnek olarak restorandaki bir masada fazladan 10 dakika beklemek . Öfke ve hissettikleri acının derecesi, durumla çok orantısızdır.”
4) Depresyon ve kaygı
Narsistler, içlerindeki duygu karmaşalarına karşı güçlü değildir. Aksine depresyon ve kaygıya çok daha fazla meyillilerdir.
Seth Rosethal: “ İnsanların varsayımı, Narsistlerin daha yüksek konumdaki kişilere iyi, daha alçak konumdaki kişilere kötü davranma eğilimleri olduğudur. Böyle davranmalarının sebebi; etraflarındaki insanların kendisini onaylamasına ihtiyaç duymasıdır. Hakikat kendisini yakalanınca da depresyona girebilirler.”
5) Kök salan güvensizlik
Narsistik insanlar aşırı özgüvenli görünebilir fakat bu aşırı özgüvenin arkasında iliklerine kadar güvensizlik duygusu yaşayan biri vardır.
Preston Ni: “ Pek çok Narsist küçük, basit olaylara hemen üzülür, derinlerde acı çekmek istemese bile kendini ‘çirkin ördek yavrusu’ gibi hisseder.”
Bir Narsist gerçekten değişebilir mi ?
Evet.
Ancak büyük bir şartla; sürekli devam eden bir çaba. Eğer zihnini büyük bir değişime açarsan, narsistik eğilimlerinden kurtulabilirsin ve Dünya ile daha iyi bir ilişki kurabilirsin. 1 adım öne geçmenin tek yolu,sorununu kabul etmek ve bunun için sorumluluklar almaktır.
Bunlar da ilginizi çekebilir:
Bipolar Bozukluk nedir? Bipolar Bozukluk Belirtileri Tanı ve Tedavisi
Çeviri: BÜŞRA YAĞMUR UZAN
