Yaz aylarında koronavirüs biter mi? Grip benzeri diğer solunum yolu virüsleri gibi, yeni koronavirüsün sıcaklık arttıkça daha az yayılma gibi bir ihtimali var mı?
Yeni bir çalışma, SARS-CoV-2 isimli yeni koronavirüsün dünyadaki sıcak ve nemli bölgelerde soğuk bölgelerdeki kadar etkili bir şekilde yayılmadığını ortaya koydu. Social Science Research Network web sitesinde yayımlanan çalışma; Halen incelenmekte ve bulgular ön hazırlık aşamasında olmakla birlikte, önümüzdeki sıcak aylarda neler bekleyebileceğimiz hakkında bir görüş sunuyor.
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden Qasim Bukhari, COVID-19 virüsünün neden olduğu küresel hastalık vakalarını analiz etti. Ve enfeksiyonların %90’ının 3 ila 17 Santigrat derece ve metreküp başına 4 ila 9 gram mutlak nem (g/m3) olan bölgelerde meydana geldiğini tespit etti.
Ortalama sıcaklığı 18 derece ve mutlak nemi oranı 9 üzeri olan ülkelerdeki COVID-19 vakaları dünyadaki toplam vaka sayısının %6’ sını bile oluşturmamaktadır. Yazarlar “2019-nCoV virüsünün daha sıcak ve nemli iklimlerde daha az etkili bir şekilde yayılabileceğini” ve COVID-19 yayılımının görece daha az nemli alanlarda olduğunu göz önüne alırsak nem oranının özellikle bir rol oynayabileceğini belirttiler.
Fakat bu demek değildir ki yaz ayları geldiğinde sosyal mesafe eskisi gibi olacak.
İnsanlar barlarda ya da konserlerde balık istifi gibi doluşacak. Nem oranının 9’u geçtiği Haziran ayına kadar kuzey Amerika ve Avrupa’nın çoğunda nemin koronavirüsün yayılması üzerinde kayda değer bir etkisi olmayabilir. Yine de, ortalama 18 derece sıcaklığa sahip bölgelerde 15 Mart’tan itibaren 10.000’den fazla COVID-19 vakasının bildirilmesiyle yayılmada yavaşlamanın sadece daha yüksek sıcaklıklarda görülebilmesi olası.
COVID-19’un yayılmasının azalma ihtimali
Bu nedenle, Temmuz ayına kadar bu sıcaklıklara sahip olmayan kuzey Avrupa ve kuzey Amerika’da en azından nemin etkisi sınırlı ve daha sonrasında kısa süreli olacağı belirtildi. Böylece, bu çevresel faktörler nedeniyle COVID-19’un yayılmasının azalma ihtimali bu alanlarda sınırlı olacaktır diye ekleme de yapıldı.
Tennessee’deki Vanderbilt Üniversitesi’nde bulaşıcı hastalık uzmanı ve çalışmada yer almayan Dr. William Schaffner“Sanırım, bu noktada virüsün yaz aylarında kaybolmasını beklemek mantıksız” dedi ve yine de “bence biraz umut verebilir” diye ekledi.
Grip virüsleri gibi bazı solunum virüslerinin yayılması, yüksek nem ve yüksek sıcaklıklarda azalır. Sıcaklık ve nemin grip virüsünü veya diğer mevsimsel virüsleri neden etkilediği tam olarak net değildir. Fakat kısmen de olsa nedeni, nefes verdiğinizde boğazınızın arka kısımlarındaki bazı virüslerin dışarı atılması, diye Live Science’a bildirdi Schaffner. “Eğer mikroskop ile o virüse bakacak olsaydık, damlacık denilen mikroskobik nemli bir küre ile çevrili olduğunu görürdük, diye ekledi.
Kış aylarında nem miktarı düşük olduğunda, o nem küresi buharlaşma eğilimindedir. Böylece virüs havada uzun süre boyunca gezinebilir. Çünkü yerçekimi onu yere doğru çekmez, diye belirtti Schaffner. Ancak yaz aylarında, bir virüs soluduğunuzda, çevredeki damlacık buharlaşmaz. Bu da daha ağır olacağı ve yerçekiminin onu havadan daha kolay çekeceği anlamına gelir. Diğer bir deyişle, kışın olduğu kadar yaz aylarında koronavirüs havada dolaşamaz, böylece yakındaki kişiye bulaşma ihtimali daha azdır.
Gribin bulaşma oranı yaz aylarında düşük seviyelere iner. Bu nedenle sıcak aylarda genel anlamda çok fazla endişelenmemize gerek yok. Ancak soğuk algınlığına neden olan koronavirüs gibi diğer virüsler de grip kadar etkili olmayan mevsimsel bir yayılmaya sahiptir.
Yine de, virüsün yayılma hızını yavaşlatması için sıcak ve nemli havalara “güvenemeyiz” dedi Schaffner. “Sadece sokağın güneşli tarafında yürümek istememeliyiz, daha gölgeli başka bir taraf daha var.”